Aşk olsun şiire, aşk olsun şaire!

Zona KARSAK

Uzun yıllardır şiirlerini okuduğumuz ve bazı kitaplarına ulaşmakta zorluk çektiğimiz İlhan Sami Çomak’ın Seçme Şiirleri yayımlandı. İlhan Çomak ve İlhan Sami Çomak olarak şimdiye kadar yayımlanan dokuz şiir kitabından seçme şiirleri 'Haritadan Taşan' adıyla yayıncısı Manos Kitap okurla buluşturdu.

Artık ve neredeyse 30 ve hatta yazıyla da otuz yıldır hapishanede tutulan İlhan Sami’nin ilk şiir kitabı 'Gitmeler Çiçek Kurusu' 2004 yılında Fırat Yayınları tarafından yayımlandı. 107 sayfaya yayılan şiirlerinde İlhan Sami yaşadıklarını, düşündüklerini, başından geçenleri yazdığı gibi, gelecek zamanda yazacağı şiirlere de yol açıyor, bir yerde okuru yeni şiirleri için merakta bırakıyor.

Elbette ilk kitabın acemilikleri, eksiklikleri, uçarılıkları ve “usta”lığı hepimiz için malum. İlk kitap bir basamak her şair için, sonrası açılacak ya da tıkanacak yollar ve nihayetinde şiirin serüveni. İlhan Çomak olarak sürdürüyor bu serüveni şair. Hemen sonra 2006 yılında 'Açık Deniz', 2011 yılında da 'Günaydın Yeryüzü' kitapları yayımlanıyor ve bu iki kitabı da Aram Yayınları çıkarıyor.

Bir kaza sonucu yitirdiği kardeşinin adını da kitaplarında yaşatıyor şair ve ilk kitabından sonra adına Sami’yi ekleyerek İlhan Sami Çomak imzasını kullanıyor. Hatta yakın zaman önce, başvurduğu mahkemede resmi olarak da bu adı aldı, artık kitaplarında olduğu gibi, otuz yıldır eline almadığı kimliğinde de İlhan Sami Çomak yazıyor.

Bir direnme, bir karşı gelme ve yerini bulma gayretiyle yazıyor şiirlerini İlhan Sami. Kimsenin kendisine yazıklanmasını, ahlanmasını, vah vahlanmasını istemediği gibi yazdıklarında kendine yazıklanan bir insan olarak değil, hayatı zenginleştiren ve çoğaltan bir şair olarak yeniden üretiyor.

Çok cimri davranıyor imgeleri kullanırken, kendine saklıyor ayrıntıların bir kısmını her defasında. Çünkü içeride olmak her gün yeniden ve yeniden aynı döngünün içinde olmakla birlikte, yaşadıklarını tüketmenin de anahtarını istiyor insandan. İlhan Sami de yazarken, tümünü birden boca etmek yerine, kendine sakladıklarıyla kuruyor şiirini.

Annesi, kardeşi, çocukluğu, çocukluk yılları, oyunlar, soba başında geniş aile, kış gecelerinin bitimsizliği, sevecen aile büyükleri, okul yılları, şaşkınlıklar, diline yabancı olduğu bir okulda geçen zamanın kışlasında yeniden ve yeniden üretilen sözcükler, kapatılmış olmanın sancısı ya da yüzlerce ayrıntı ve izlek yer alıyor İlhan Sami’nin şiirlerinde.  Yazarken ve yaşarken bir direnç ve itirazla, devrimci bir duyarlıkla belirliyor duruşunu daima. Boyun eğmeyen, aman beklemeyen, kendini yüksekte ya da aşağıda görmeyen bir dirençle eşitleniyor yazarak. Bir zerafet var yazdklarında, bir incelik ve tutarlık.

Evet artık bir İlhan Sami Çomak şiiri var diyebiliriz ve buna kimsenin itiraz edeceğini sanmıyorum. Zarafetle direnen, devrimci, çocuksu, özleyen, ses eden, itiraz odakları oluşturan bir şiir. Kendinden yola çıkarken dünyaya ulaşmaya çalışan bir şiir bu.

İki bin yılının başlarında şiir yazmaya başayan pekçok şair gibi İlhan Sami de Enver Ercan’ın editörlüğü ve onun yayıncılığıyla tanıştı. 'Kedilerin Yazdığı İlahi' kitabını Yasakmeyve 2014’te yayımladı. 'Bir Sabah Yürüdüm, Yağmur Dersleri ve Dicle’nin Günlüğü' kitapları 2017 yılında buluştu okurla.

2019 yılında 'Geldim Sana' dosyasıyla Sennur Sezer Emek-Direniş Şiir Ödülü’nü alan İlhan Sami’nin şiirleri Manos Kitap tarafından yayımlanmakta. İlk baskısı aralık 2019’da yapılan ve o yıl Metin Altıok Şiir Ödülü’ne değer görülen 'Hayattayız Nihayet' kitabı kısa sürede yeni baskılara ulaştı ve İlhan Sami adına birçok etkinlik, imza ve söyleşi düzenlendi.

Yukarıda adlarını sıraladığımız dokuz şiir kitabından mürekkep değil İlhan Sami Çomak. Karınca Yuvasını Dağıtmamak kitabıyla bir yaşam öyküsü kurdu ve bu kitaptan yola çıkarak oluşturulan senaryo Moda Sahnede oyun olarak sahnelendi. Hayat Seni Çok Seviyorum adlı oyun 2023 Üstün Akmen ve  Tiyatro Eleştirmenler Birliği tarafından en iyi tiyatro metni ödülüne değer görüldü.

"Su akarken karanlıkta elimi tut
Hayattayız nihayet!"

Yazmayı bir hayat biçimi olarak kabul eden ve bir yazma disipliniyle çalıştığı şiirlerinden belli olan İlhan Sami’nin Haritadan Taşan adıyla yayımlanan Seçme Şiirleri bu geçmişin bir toplamını sunmaya çalışıyor okura. Bir şairin şiir serüveni nereden başlayıp nereye geldiği, yazdıkları arasında zamanla oluşan farklar ve benzerlikler, kendini yeniden ürettiği alanlar, zaman içinde damıttıkları, şiirine kattıkları ya da eskiyen ne varsa yeni bir okuma ve gözlem olanağı sunuyor okura. Editörlüğünü C. Hakkı Zariç’in üstlendiği Haritadan Taşan’ın kapak çalışmasını Nazlı Ongan yapmış.

Geçmişten şimdiye, şiirin basamaklarında geçen yirmi yılın ayrıntılarına bir bakış olabileceği gibi, şairin hayatı ve nihayetleri üzerine de okunabilecek bir kitap: Haritadan Taşan, dokuz kitaptan şimdiye ince bir yol haritası, taşkınlığı ve coşkusuyla, aşk olsun şiire, aşk olsun şaire.

Aşk olsun şiire, aşk olsun şaire!

Fiyatını sormadan kitap alabileceğimiz günler gelsin bir an önce!

Onur Öztürk: Kültürel çeşitliliği büyük tekeller değil, butik yayınevleri sağlıyor

Yayınevi emekçilerinin ahvali

Cumhuriyet ve edebiyat