Sağlık meslek dernekleri: İntiharlara karşı çağrımızdır "harekete geçin"

Son dönemde yaşanan intiharlara dair Halk Sağlığı Uzmanları Derneği(HASUDER), Türkiye Psikiyatri Derneği (TPD), Türk Psikologları Derneği, Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği, Toplum Ruh Sağlığını Geliştirme Derneği, Toplum Ruh Sağlığı Gönüllüleri Dayanışma Derneği ve İntiharı Önleme Derneği yazılı açıklama yaptı. Açıklamada "İçinde yaşadığımız toplumun sağlığını, erken ölümlerin önlenmesini dert edinen bir meslek grubunun üyeleri olarak başta kamu kurumları olmak üzere toplumun tüm kesimlerini bu konuda duyarlı olmaya ve harekete geçmeye çağırıyoruz" ifadeleri yer aldı.

Türkiye Psikiyatri Derneği ile Halk Sağlığı Uzmanları Derneği'nin de aralarında bulunduğu 7 sağlık meslek derneği son dönemde artan intiharalara dair açıklama yaptı. Açıklamada, "Yitirdiğimiz gençler arasında sağlık çalışanları ve üniversite öğrencileri de yer alıyor. İçinde yaşadığımız toplumun sağlığını, erken ölümlerin önlenmesini dert edinen bir meslek grubunun üyeleri olarak başta kamu kurumları olmak üzere toplumun tüm kesimlerini bu konuda duyarlı olmaya ve harekete geçmeye çağırıyoruz" denildi.

“İNTİHARLARIN ÖNEMLİ BİR KISMI ÖNLENEBİLİR”

"Bilimsel çalışmalardan biliyoruz ki; doğru önlemler hayata geçirildiğinde intihar kaynaklı ölümlerin önemli bir kısmı önlenebiliyor" ifadelerine yer verilen açıklamada; kişileri intihara sürükleyen bireysel, sosyal, ekonomik nedenler karmaşık bir örüntüye sahip olduğu için, alınacak önlemlerin de kapsamlı, çok sektörlü, çok katmanlı bir yaklaşımla oluşturulması gerektiğine dikkat çekildi.

Açıklamayı yapan 7 kurum başta Sağlık, Aile ve Sosyal Hizmetler, Milli Eğitim, İçişleri, Gençlik ve Spor Bakanlıkları, YÖK, TBMM, yerel yönetimler olmak üzere tüm toplumu genç intiharlarını önleme konusunda harekete geçmeye çağırarak alınması gereken önlemleri kamuoyuna duyurdu.

Açıklamaya göre alınması gereken önlemler şunlar;

• Öncelikle gerçek bir halk sağlığı sorunu olan genç intiharlarının ülkemizdeki gerçek boyutlarını, nedenlerini, zaman içindeki değişimini ortaya çıkaracak bilimsel çalışmaların yürütülmesine ihtiyaç bulunmaktadır.
• Üniversiteler açıldıktan sonra ardışık intiharların görülmeye başlanması, önceliği üniversitelere vermek gerektiğini düşündürmektedir. Üniversitelerde halihazırdaki olanaklarla bile gençlere yönelik uygulanabilecek çok sayıda psiko-sosyal destek mekanizmaları oluşturulabilir.
• Tekrarlayan intihar girişimlerinin gerçekleştiği yerlerde ruhsal sorunlar/hastalıklar ve intiharla ilgili kısa bilgilendirici afişler, broşürler hazırlanmalı, toplu taşıma araçlarındaki ekranlarda bilgilendirici kamu spotları yer almalı, ruhsal yardım almanın önündeki engellere yönelik farkındalık oluşturulmalıdır. Ayrıca son dönemde gündemde sıklıkla yer alan metroda intihar girişimlerine yönelik güvenlik önlemlerini artırıcı uygulamalar (ray hattı ile platformlar arasına bariyerler konulması gibi) planlanmalıdır.
• Tıp öğrencileri ve genç hekim intiharlarındaki artış da dikkate alındığında, tüm hekimler ve tıp fakültelerinde eğitim almakta olan hekim adayları için başa çıkma mekanizmalarını güçlendirip, iyilik halini artırmaya yönelik eğitimler ve destek hizmetleri geliştirilmelidir.
• İntihar ölümlerini azaltmadaki etkileri kanıtlanmış önlemlerin uygulanması konusunda ilgili kurumlar ve toplum bilgilendirilmelidir. Öncelikle ruh sağlığını korumayı ve güçlendirmeyi hedefleyen planlamalar yapılmalıdır. Bu planlamalar içinde gençlerin nitelikli eğitim hakkından eşit şekilde faydalanacağı, barınma, beslenme gibi temel yaşam ihtiyaçlarının karşılanacağı, ekonomik ve sosyal olarak desteklenebileceği uygulamalar öncelenmelidir.
• Ülkemizde topluma yönelik birinci basamak ruh sağlığı hizmeti sunan Sağlık Bakanlığı il-ilçe müdürlüklerinde ve Sağlıklı Hayat Merkezleri'nde çalışmakta olan psikolog, çocuk gelişimi uzmanı ve sosyal hizmet uzmanlarının, il ve ilçe belediyeleri bünyesinde çalışan psikolojik danışma merkezlerinin bilinirliği artırılmalı, insanların bu birimlerdeki ruh sağlığı profesyonellerinden hizmet alabilecekleri duyurulmalıdır. Ayrıca bu birimler nicelik ve nitelik olarak güçlendirilmeli, sunulan hizmetlerin verimliliği ve etkinliği artırılmalıdır. Bu hizmetlerin duyurulmasında her türlü mecra (sosyal medya, kamu spotları, toplu taşıma araçlarındaki ekranlar vb.) etkin olarak kullanılmalıdır.
• Ruh sağlığını koruma ve geliştirme konusunda ülkemizde etkin olabilecek uygulamaların hangileri olduğunu belirlemeye yönelik topluma dayalı bilimsel çalışmaların akademik kurumlar, kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşları işbirliğinde yapılması teşvik edilmeli, bu amaçla fonlar oluşturulmalıdır.

“EYLEM PLANI OLUŞTURULMALI”

Önlemlerin yanı sıra Ulusal Ruh Sağlığı Eylem Planı 2020-2023'de sınırlı olarak yer bulan bu konuda Sağlık Bakanlığı önderliğinde, ilgili tüm sektörlerin katılımı sağlanarak, gerekli izleme ve değerlendirme mekanizmalarını da içeren detaylı bir eylem planının hazırlanması gerektiği de ifade edildi. Ayrıca intihar önleme konusunda iller düzeyinde kurulmuş bulunan koordinasyon kurullarının daha etkili çalışması için gerekli düzenlemelerin yapılarak hemen uygulamaya konması da önerildi. (Ankara/EVRENSEL)