İsviçre DIDF'ten "Emperyalist çekişmeler, Ortadoğu ve Türkiye" başlıklı söyleşi

Mehmet Murat YILDIRIM
İsviçre

EMEP Antep Milletvekili Sevda Karaca ile HEDEP Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk, İsviçre Demokratik İşçi Dernekleri Federasyonu (DIDF) tarafından "Emperyalist çekişmeler, Ortadoğu ve Türkiye" başlığıyla düzenlenen söyleşiye konuk oldu. Söyleşide, Türkiye ve tüm dünyada yaşanan politik hareketlilik ele alınarak, yaşanan hak ihlalleriyle sivil katliamlara dikkat çekildi.

İsviçre Demokratik İşçi Dernekleri Federasyonu,  (DIDF), BaselLand Kantonu'na bağlı Pratteln kentinde "Emperyalist çekişmeler, Ortadoğu ve Türkiye" başlıklı bir söyleşi düzenlendi.

Emek Partisi (EMEP) Antep Milletvekili Sevda Karaca ile Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (HEDEP) Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk'in konuşmacı olarak yer aldığı söyleşiye İsviçre ve çevre ülkelerden çok sayıda kişi katıldı. Moderatörlüğünü İsviçre DIDF Başkanı Haydar Sancar'ın yaptığı söyleşide, Türkiye, Ortadoğu ve dünya gündemine dair çok önemli konular masaya yatırıldı.

Söyleşinin açılışında konuşan İsviçre DIDF Başkanı Haydar Sancar, "Yaklaşık 2 yıl önce Ukrayna merkezli bir savaş patlak vermişti. Savaşın etkileri hala hissediliyor. Dünya konjonktüründe emperyalist devletler arasındaki çekişme ve çatışmalar farklı mecralara sıçradı. Bu çekişme ve çatışmalar doğal olarak dünyanın farklı ülkelerdeki başta emekçiler olmak üzere, emperyalizmin baskısı altında yaşayan insanların üzerinde savaş ve zulme sebebiyet verdi. Bugün burada Türkiye'deki seçim süreci ve akabinde yaşanan sosyal, politik ve ekonomik sorunlara değineceğiz. Ayrıca dünyadaki çekişme ve çatışmaların Türkiye ve Ortadoğu'ya etkilerini konuşacağız" dedi.

"ORTADOĞU'YU ATEŞ TOPUNA ÇEVİREN BİR ÇATIŞMA ORTAMINA GİRİLDİ"

Söyleşinin ilk konuşmacısı HEDEP Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk, tüm dünyada savaş rüzgarları estiğini belirterek "7 Ekim'de Hamas'ın saldırısıyla başlayan olaylarla, Ortadoğu'yu ateş topuna çeviren bir çatışma ortamına girildi. Söyleşiye başlamadan önce son gelişmelere baktım, yaşananlar her geçen gün daha korkunç hale geliyor.  Ben yaklaşık 22 sene öğretim görevlisi olarak görev yaptım. 2017 yılında Türkiye'de görev yapan toplam 400 akademisyenle beraber ihraç edildim. Çünkü bir barış metni imzalamıştık. O dönem Cizre'de Şırnak'ta Sur'da yani Kürt coğrafyasında uygulanan sokağa çıkma yasakları ve yaşanan sivil ölümler için AKP iktidarına 'dur' demek istemiştik. Bu durum Nazi Almanya'sının uygulamalarına benziyordu. AKP iktidarı ve Erdoğan savaş istemeyenleri cezalandırmak için işlerine son verdi. Bugün İsrail'de de benzer bir durum yaşanıyor. Netanyahu, savaşa dur diyen akademisyenlere benzer bir tepki gösterdi" diye konuştu.

"TÜM BÖLGEYİ İÇİNE ALABİLECEK ÇATIŞMALAR YAŞANIYOR"

İsrail ve Filistin arasında yaşanan çatışmalarda yaşanan sivil kaybın ciddi boyutlara ulaştığını ifade eden Çelenk, "Durumu 3'üncü dünya savaşı başlangıcı olarak değerlendirenler de var. Her an tüm bölgeyi içine alabilecek çatışmalar yaşanıyor. Bu kadar büyük bir kıyım yaşanırken sessiz kalmak asla doğru değil. Fakat taraf olmak, 'şu haklı, bu haklı' demek fayda değil. İçimizi acıtan orada yaşanan sivil ölümler. Oradaki en büyük trajedi 10-12 yaşlarındaki bir çocuğun 3-4 yaşındaki bir çocuğu kucağına alıp çatışmalardan kaçırması" şeklinde konuştu.

"SİSTEM PARTİLERİ SAVAŞ KONUSUNDA İKİ YÜZLÜLÜK YAPIYOR"

Savaşın Kürt coğrafyasında da sürdüğüne dikkat çeken Çelenk, sözlerini şöyle tamamladı; "Türkiye'deki sistem partileri savaş konusunda iki yüzlülük yapıyor. AKP, MHP, İYİ Parti gibi oluşumlar Filistinliler için ağlarken bir yandan da Kürt coğrafyasında savaşı besliyor. Saldırılarından dolayı İsrail'i kınayan yapılar, mecliste Kuzey ve Doğu Suriye'de sivilleri hedef alan saldırılar için hazırlanan tezkereyi onaylıyor."

"DERİNLEŞEN BİR SORUN YUMAĞI VAR"

Çelenk'in ardından söz alan EMEP Antep Milletvekili Sevda Karaca ise emperyalist güçlerin dünya halklarını bir çıkmaza soktuğunu belirterek, "Bugün dünyanın herhangi bir ülkesine yakın plandan baktığımızda, her ülke kendi yaşadığı koşulları, kendi özgünlüğü içerisinde derinleşen bir sorun yumağı olarak ele alıyor. Bu sorunlar, bizim tek adam rejimimize benzeyen daha otokratik, daha muhafazakar ve daha sermaye yanlısı hükümetlerin daha sert müdahalelerle siyaseti belirleme gerçeğini doğuruyor. Bu durum  burjuva demokrasisinin en basit aygıtları olan, parlamentoların işlevlerinin ortadan kaldırılması, en basit örgütlenmelerin yasaklanması, kimi yerlerde askeri darbelere varan süreçleri beraberinde getiriyor. Her bir ülkede farklı halklar, bu sorun yumakları içerisinde bir takım öfke eğilimleri gösteriyorlar. Bu kapsamda geniş grev dalgaları görüyoruz, bazı yerlerde kadın hareketi güçlü bir çıkış yaparak hükümetleri devirmeye varan gösteriler yapıyor, bazı ülkelerde gençlik hareketi önemli bir yere geliyor. Son noktada, bir karmaşa hali içerisinde şöyle bir tablo görüyoruz; derinleşen bir sorun yumağı var, bu sorun yumağının kimden veya neden kaynaklandığına ilişkin tartışmada büyük oranda ana özneler, bir takım siyaset adamları oluyor. Bu siyaset adamlarının yaptıkları bir takım anlaşmalar ve bu anlaşmalar neticesinde yaşanan çekişmeleri  konuşur hale geliyoruz" dedi.

"GELİŞMELER SON 20 YILDIR OLMADIĞI KADAR BÜYÜK BİR HAREKETLİLİĞE İŞARET EDİYOR"

Tüm dünyada yaşanan kitlesel direnişlere de değinen Karaca şöyle konuştu, "Burjuva siyaseti, halkı, emekçileri, kadınları ve gençleri mücadeleyle kazanan bir özne olmaktan çıkarıyor. Bu durum son otuz yıldır kapitalizmin geldiği noktada, komplo teorileri ve emperyalist ilişkilerin genişlemesinden kaynaklı olarak bizim anlayamadığımız bir hale geldi. Büyük emperyalist oyunların arkasındaki özneler neler yaşıyor bu konuyu ele almak gerekiyor. Bu karmaşık dünya hali içerisinde, halkların ve emekçilerin gözlerinden kaçırılan çok önemli gelişmelerde yaşanıyor. Bu gelişmeler son 20 yıldır olmadığı kadar büyük bir hareketliliğe işaret ediyor. Mesela İngiltere'de 30 yılın ardından, 2022'nin yaz aylarında bir grev başladı. Demir yolu işçilerinin grevinden söz ediyorum. Ücretlerin yükseltilmesi, iş yoğunluğunun azaltılması, kontrat yenilemesine son verilmesi talepleri etrafında bir grevdi bu. Bu grev çok hızlı bir şekilde yayıldı. Çok sayıda iş koluna yayılan bu grevler aynı zamanda İngiltere'nin son 30 yılında olmayan bir şey doğurdu. Sendikalaşma oranlarını arttırdı, üniversite gençliğinin içerisinde bir hareketlilik yarattı. Yine 2022'nin Eylül ayında Fransa'da demir yolu işçilerinin grevi de bu hareketliliğe örnek gösterilebilir. Almanya, Amerika, Hindistan, Kazakistan, Brezilya, Peru gibi birçok ülkede de benzer direnişler yaşanıyor. Hepsinin ortaklaştığı temel nokta şu; derinleşen ekonomik ve siyasal krizlerin en gündelik sonucu olan yoksullaşma. Fakat dünya genelindeki bu direnişlerin ortak bir özelliği var, refleksif olarak başlayan, belirli bir örgütlülük gücüne ulaşan bu eylemler bir süre sonra siyaseten ortak bir mücadele platformuna ulaşamadığı için hızlı bir şekilde geriye çekiliyor."

"GENÇLERİN BURASINA GELDİ"

Türkiye'de geçtiğimiz Mayıs ayında gerçekleşen seçimlerin ardından yaşanan gelişmelerden de söz eden Karaca, "Son günlerde Türkiye'nin hemen her kentinde yurt eylemleri var. Gençlerin 'burasına geldi.' Bu eylemlerin çok basit talepleri var. Gençler, 'başımızın üzerinde doğru düzgün bir dam olsun, yatacak yerimiz olsun, yemeğimizden kurt çıkmasın, asansörde ölmeyelim' diyorlar.  Seçimlerin hemen ardından Antep'te 2 bin 500 işçi, 6 gün boyunca bir direniş gerçekleştirdi. Bu 2 bin 500 işçinin büyük bir çoğunluğu sağcı-gerici partilere oy vermiş kişiler. Çalışma koşulları o kadar kötüydü ki, Şireci İşçileri bin 500 Türk lirası için direndiler. Şireci Direnişi'nde işçiler siyasi ayrılıklarını ortadan kaldırarak mücadele ettiler. Devletin ve sermayenin tüm müdahalelerine rağmen birlikte hareket ettiler. Antep'te son 10 yıl içerisinde gerçekleşen en büyük direnişti ve işçilerin kazanımıyla sonuçlandı" diye konuştu.

Konuşmaların ardından Milletvekilleri Karaca ile Çelenk, katılımcıların sorularını yanıtladı.