ATO: Bu sağlık bütçesi sorunları çözmek yerine büyütür

Ankara Tabip Odası (ATO), Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülmeye başlanan 2024 yılı sağlık bütçesine dair açıklama yaptı. 2024 yılı bütçesine “Sağlıksız bütçe” denilen açıklamada ATO, “2024 yılı sağlık bütçesi incelendiğinde Dünya Bankası finansörlüğünde başlatılan Sağlıkta Dönüşüm Projesinin izlerini taşıdığı görülmektedir. Bakanlığın bütçelendirme stratejisi, sorun çözücü olmaktan ziyade, sağlık hizmetleri organizasyonundaki mevcut sorunları sürdürmekte ve yenilerini eklemektedir” denildi.

ATO açıklamasında “Neoliberal sağlık politikalarına dayalı bir bütçe yapısının hasta sağlığına, halk sağlığına ve kamu bütçesine iyi gelmediği yıllardır bilinen bir gerçek olmasına rağmen, Sağlık Bakanlığı ısrarla bu anlayıştan vazgeçmemektedir” denilerek Sağlık Bakanlığı ve yükseköğretim kurumlarının döner sermayeleri ile Sosyal Güvenlik Kurumundan yapılacak sağlık harcamaları da dikkate alındığında bütçeden sağlığa ayrılan toplam ödeneğin 1 trilyon TL’yi geçtiğini belirtildi. 2024 yılı için Tedavi Edici Sağlık Hizmetlerine 518 milyar 331 milyon TL ayrılırken, Koruyucu Sağlık Hizmetlerine 202 milyar 463 milyon TL ayrıldığına dikkat çeken ATO açıklamasında,“Koruyucu sağlık hizmetleri yalnızca poliklinik muayenesine indirgenemez; sorumlu olunan nüfusta yer alan bebek, çocuk ve adolesanların, 15-49 yaş doğurganlık çağındaki kadınların, gebe ve lohusaların izlenmesi, emzirme ve üreme sağlığı, gebeliği önleyici yöntemler konusunda danışmanlık hizmeti verilmesi, uygulanması bu hizmetler içinde yer almaktadır” denildi.

“BAKANLIĞIN ÇÖZÜMÜ AİLE HEKİMİ BAŞINA DÜŞEN NÜFUSU ARTIRMAK OLDU”

Türkiye sağlık sisteminde birinci basamak ve koruyucu sağlık hizmetlerinin yükünün Aile Hekimlerinin üzerinde olduğu belirtilen açıklamada ATO, “Ancak gerek politika-yapım sürecinde gerekse bütçede bu yükü azaltmaya yönelik somut adımlar atılmamaktadır. Sağlık Bakanlığı bütçe teklifinde yer alan hedefler ve gerçekleşmeleri de bunu doğrulamaktadır.

2023 yılında Aile Hekimliği Birimi (AHB) başına düşen nüfus 2 bin 700 olarak planlarken 2024 yılında 2 bin 950'ye çekilmiştir. Belirlenen hedefin gerçeklemesinin önünde bazı sorunlar bulunmaktadır. Sağlık Bakanlığı, AHB sayısını artıramadığı gibi, sanal Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) ile de bu sorunu çözememektedir. Yeni AHB’lerin faaliyete geçmemesinin palyatif çözümü kendi içinde birim başına düşen nüfusu artırmakta görülmektedir” denildi.

“ASM’LER KAMU BİNALARINDA HİZMET VERMELİ”

Aile Hekimlerinin topluma yönelik kamusal nitelikte sağlık hizmeti sunmakta olduğu hatırlatılan açıklamada, “Birinci basamak koruyucu sağlık hizmeti de kamuya ait, standardizasyonu gerçekleştirilmiş ASM binalarında verilmeli; kira ve diğer giderler (elektrik, su, doğalgaz, iletişim, güvenlik, bakım ve onarım tıbbi olan/olmayan sarf malzemelerinin temini vb ) devlet tarafından üstlenilmeli; istihdam kamusal nitelikte olmalı; temizlik, güvenlik, hemşirelik hizmetleri için dışarıdan hizmet alımı sözleşmesiyle çalıştırılan ve ücretleri cari giderden karşılanan personel kadroya geçirilerek taşeronlaşmaya son verilmelidir” denildi.

“ŞEHİR HASTANELERİNİN KAMUYA MALİYETİ 83 MİLYAR 697 MİLYON TL”

ATO açıklamasında Kamu-Özel işbirliği modeliyle yapılan, inşaat şirketlerine kazandıran, kur farklarından dolayı kamuya maliyeti sürekli artan, hem kent mekânı hem sağlık çalışanları hem de hastalar açısından yoğunluk ve sorunlara yol açan, kent merkezlerindeki kökleşmiş devlet hastanelerin kapatılmasına neden olan Şehir Hastanelerinin 2024 bütçesinde kara delik olmaya devam etmekte olduğuna dikkat çekilerek şöyle denildi, “Bütçe teklifi kabul edilirse Şehir Hastanelerinin 2024 yılında kamuya toplam maliyeti 83 milyar 697 milyon TL’yi bulacaktır! Şehir hastanelerine ilişkin 2023-2024 hizmet ödemelerindeki artış yüzde 38 ve kira ödemelerinde artış yüzde 108’i bulmuştur. Uzmanların hesaplamalarına göre 2024 ödenekleriyle birlikte, kamu-özel ortaklığıyla işletilen hastanelere son 5 yılda toplam 180 milyar TL’den fazla ödeme yapılmış olacak.”

“ŞEHİR HASTANELERİ KAMULAŞTIRILMALIDIR”

İllerin ve ilçelerin coğrafya, nüfus, altyapı ve ulaşım gibi özellikler göz önünde bulundurularak ölçeğe uygun devlet hastanelerinin inşa edilmesi gerektiğini söyleyen ATO, “Eskileri yeniden açılmalı ve mevcut sağlık kuruluşlarının kamu imkânları ile modernizasyonu, depreme dayanıklılığı sağlanmalıdır. Şehir Hastaneleri kamulaştırılmalıdır.Sağlık hizmetleri harcamalarında cepten ödemeyi öne çıkaran bir anlayış yerine, kamu harcamalarının payı artırılmalıdır. Katkı-katılım payı, ilave ücret, Genel Sağlık Sigortası primi gibi uygulamalar adı altında sağlık hizmetleri için hiçbir ücret alınmamalıdır. Nitelikli sağlık hizmetlerine erişim planlı ve kamucu perspektifte, eşit ve ücretsiz olmalıdır” dedi. (Ankara/EVRENSEL)