Tek ve çift olmanın yolculuğu: Never Odd Or Even

Zeynep BAFRALI

Never Odd Or Even performansı, Türkiye’den Taldans kurucuları, Dansçı-Koreograf Filiz Sızanlı ve Mustafa Kaplan ile Portekiz’den Dansçı-Koreograf Sofia Dias ve Vítor Roriz ikilisini aynı sahnede buluşturuyor. Dörtlünün performansı söz, ses, hareket ve jest etkileşimlerinin bir araya getirdiği disiplinler arası bileşenlerden oluşuyor. Eserin palindrom özelliği taşıyan adı, on yıldan fazla süredir beraber üretim yapan ikililerin bu bileşenler aracılığı ile araştırdığı “tek” ve “çift” olmanın yolculuğuna işaret ediyor. Uzun yıllar devam eden birlikteliklerininin iç ve dış dünya perspektiflerinden yansımalarını işleyerek ortak ve farklı yönlerini ortaya koyuyorlar.

YARATICI FORMLAR

Performans dört bireyin gözleri bağlı bir şekilde ıslık çalarak yer-yön bulmaya çalışması ile başlıyor. Mekanın, kendilerinin ve birbirlerinin varlığının ortak kesişim noktasına ulaşmaya çalışan bireylerin yolculuğu, ulaştıktan sonra nasıl birleştiklerini ve zaman zaman nasıl ayrıştıklarını sergileyerek şekil alıyor. Kavuşma gerçekleştikten sonra farklı yönlere hareket etmeye başlayan bedenler, zamanla aynı yönlere doğru da hareket etmeye başlayarak bir oluşumu inşaa etme sürecini betimliyor. Süreç bir soru dizisi ile devam ediyor ve performansçılar bugüne kadar kendilerine sorulan sorular üzerinden yeni soru dizileri yaratarak birbirlerine ve kendilerine sorular sorup kinayeli bir anlatım yaratıyorlar. “Fikrin ana sahibi kim?​”, “Tek başına yaratımın olmayacak mı?​”, “Çok benzediğinizin farkında mısınız?​”, “Tekrarladığınızı düşünüyor musunuz?​”, “Neden hep benimle aynı fikirdesin?​”, “Bunu söyleyeceğimi biliyor muydun?​” gibi birbirlerine cevap alanı yaratan interaktif sorular ile partnerlik deneyiminin adımlarını gösteriyorlar. Sözlü olarak önü açılmış adımlar daha sonrasında hareket, ses ve jest kombinasyonları ile yaratıcı formlar buluyor.

BİRLİKTE HEREKET

“Never Odd Or Even” performansı, insanın birlikte hareket etmesi, öğrenmesi, etkileşimi ve aynı zamanda farklılaşma çabası üzerine ince ve derin bir anlatıya sahip. Dansçılar arasındaki hareket, ses ve jest kombinasyonları, ortak bir anlayış ve deneyimi yansıtıyor. Bir dansçı bir hareket yaptığında diğer üçünün de aynı hareketi yapması, ancak bazen bu eylemi yapmaması ya da farklı bir jestle tepki vermesi kolektif bir ahenk içinde ayrışmayı ve farklılığı ifade ediyor. Bu, sadece hoşlanılan veya hoşlanılmayanı değil, aynı zamanda etkilenileni ve etkileyeni, bir düşünceyi paylaşıp geliştirme çabasını, hatta insanın ilkel ve karmaşık yanını da ortaya koyar. İzleyici, dansçıların kolektif deneyimlerini paylaşırken aynı zamanda onların farklılaşma ve birbirlerini destekleme çabalarını izleyerek, ortak bir yolculuğa tanıklık ediyor. Kelimelerden harekete, sese ve mekana dönüşen performans, etkileşim ve farklılaşmanın sanatsal ve duygusal boyutlarını anlama fırsatı sunuyor.