İdam edilişlerinin 86. yılında Seyit Rıza ve yol arkadaşları unutulmadı
Seyit Rıza ve arkadaşları, idamlarının 86. yıl dönümünde Kocaeli Dersimliler Derneğinin düzenlediği etkinlikle anıldı.
Fotoğraf: Evrensel
Mustafa YAVAŞ
Kocaeli
Kocaeli Dersimliler Derneği idamlarının 86. yıl dönümünde Seyit Rıza ve arkadaşlarını andı. Anma programında konuşan Kocaeli Dersimliler Derneği Başkanı Ruhi Çelik, "Dersim, 86 yıldır yaralarını sarmaya, inkar edilmişliğini aşmaya, eşit yurttaşlık hakkını kazanmaya ve tabi atalarının mezar yerlerini bulmaya çalışıyor. Tarihi hatırlamanın ve katledilenlerin anıları önünde saygıyla eğilmenin, ülkemizde ileride benzeri kitlesel katliamların engellenmesi; insan haklarına saygılı, barışı sağlamış demokratik bir toplumun kurulabilmesi için çok önemli olduğuna inanıyoruz" dedi.
AYNI UYGULUMA 86 YILDIR SÜRÜYOR
Altı arkadaşı ile birlikte 15 Kasım 1937'de Elazığ Buğday Meydanı’nda asılarak idam edilen Seyid Rıza, Kocaeli'de anıldı. İzmit Belediye İş Hanı'nda bulunan Dersimliler Derneğinde düzenlenen anma programına Emek Partisi Kocaeli İl Örgütü, HEDEP İl Örgütü, siyasi partiler ve meslek örgütleri de katıldı.
Dersim halkının yaşamış olduklarının bir insanlık suçu olduğunu ifade eden Kocaeli Dersimliler Derneği Başkanı Ruhi Çelik "Soykırımın başlıca sorumlusu, kendinden olmayanı düşman olarak kodlayıp, onu yok etmeyi amaçlayan ırkçı ideolojidir. Onun günümüzdeki devamı ise, aynı uygulamayı 86 yıl sonra bile sürdüren mevcut devlet aklıdır” dedi.
Çelik, konuşmasında 1935’te TBMM’de çıkarılan Tunceli Kanunu’nun tahakkümcü uygulamalarına direndikleri için tutuklanan, sonucu önceden belirlenmiş sözde yargılamadan sonra Seyit Rıza ve arkadaşlarının Elazığ Buğday Meydanı’nda idam edildiklerini söyledi. Dersim kimliğinin ve kültürünün temel taşıyıcısı konumundaki başta Seyid Rıza'nın da olduğu, Alîyê Mirzê Silî, Fındık Ağa, Hesen Ağa, Hesenê Îvraîmê Qijî, Resik Uşen ve Uşenê Seydî’ yi anmak için toplandıklarını ifade eden Ruhi Çelik "Devlet hileyle katlettikten sonra, başsız ve çaresiz kalan Dersim Halkına karşı eşine az rastlanılır bir kırım, müsadere ve saldırganlıkla tartışmasız bir soykırım uygulamıştır. 4 Mayıs 1937 bakanlar kurulu kararıyla Dersimde köy boşaltmaları ve sürgünler başlatılmış; direnenler yakılıp, bombalanmış; çocuklar, bilhassa da kız çocukları ailelerden kopartılarak başta subay olmak üzere Türk ve Sünni ailelere kültürel kıyım için evlatlık verilmişlerdir” diye konuştu.
HER İNANÇ VE ULUSTAN HALKLARIMIZI DAYANIŞMAYA ÇAĞIRIYORUZ
Dersim'in, 86 yıldır yaralarını sarmaya çalıştığını anlatan Çelik, eşit yurttaşlık hakkını kazanma ve tabi atalarının mezar yerlerini bulmaya çalıştıklarını söyleyen Çelik. "Dersim Kurumları olarak, daha öncede birçok kez dile getirdiğimiz taleplerimizi bir kez daha ifade ederek, bu taleplerinizin karşılanabilmesi için her inanç ve ulustan halklarımızı Dersim halkı ile birlikte ortak mücadeleye çağırıyoruz" dedi.
