Esenyalı kadın dayanışma derneği hazır: 25 Kasım’da en önde olacağız
Yoksulluk ve şiddet sarmalına karşı dayanışma örgütleyen Esenyalı Kadın Dayanışma Derneğinde kadınlarla 25 Kasım’a dair taleplerini konuştuk.
Fotoğraf: Sevda Karaca/Evrensel
Nisa Sude DEMİREL
İstanbul
Yoksulluk bir yandan şiddeti beslerken bir yandan da görünmezleştiriyor. Şiddete, yoksulluğa karşı bugün kadınlar evlerinden, okullarından, iş yerlerinden çıkıp meydanlarda buluşacak. Yoksulluk ve şiddet sarmalına karşı dayanışma örgütleyen Esenyalı Kadın Dayanışma Derneğinde kadınlarla 25 Kasım’a dair taleplerini konuştuk.
Sibel 43 yaşında, iki çocuk annesi. Eşi tekstil atölyesinde parça başı ücretle çalışıyor. Sibel de evlere temizliğe gidiyor. En yakıcı sorununun yoksulluk olduğunu ifade eden Sibel “Gıdaya, kışlık kıyafete erişimde çok zorlanıyoruz. Her gün et yemeyi bırak, iki haftada bir zor alıyoruz. Dün yoksulluktu, bugün artık açlık” diyor ve “bir öğün ücretsiz yemek” kampanyasının önemine dikkat çekiyor. “Bunca sorun arasında günü kurtarıyoruz” diyerek durumunu özetleyen Sibel yoksulluk derinleştikçe ev içi şiddetin de arttığına dikkat çekiyor.
Bir öğün ücretsiz yemek talebiyle yapmak istedikleri basın açıklamasını örnek veren Sibel, 20 kadının katıldığı açıklama için karşılarına 60-70 polis dikildiğini ifade ederek “Bizden korkuyorlar” diyor. Yoksulluk ve şiddete karşı çözümü de tartışan Sibel, “Biz sesimizi çıkarmadıkça, üreticiler olarak iş durdurmadıkça, halk olarak hareket etmediğimiz sürece daha kötüye gidecek diye düşünüyorum. Biz kadınlar olarak 25 Kasım’da sesimizi çıkaracağız ve en önde olacağız” ifadelerini kullandı.
"YOKSULLAŞTIKÇA KENDİMİZDEN DAHA FAZLA KISIYORUZ"
Fadime de öncelikle yoksulluktan dert yanıyor, “Yoksulluk arttıkça evi geçindirebilmek için kendimizden kısıyoruz” diyor. Aylardır ayakkabı alamadığını anlatan Fadime eve giren 16 bin TL’yi çocuklar ve evin ihtiyaçları arasında paylaştırdıktan sonra kendisine bir kuruş dahi kalmadığını ifade ediyor. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş’ın öve öve anlattığı esnek çalışma biçimlerinden de payını alıyor Fadime. Çocuk bakımını engellemeyecek şekilde yarı zamanlı bir iş arayan Fadime bulduğu bir işten bahsediyor: “Bir özel okulun temizlik işini yapacaktım. Pazar hariç haftanın her günü, 3 saatte tüm okulu temizlemem bekleniyor. Sigorta yok, verecekleri para da 3 bin TL.”
Yoksulluk ve geçim derdinin kadınları psikolojik olarak yıprattığını ifade eden Fadime, “Biz ne zaman nefes alacağız?” diye soruyor. Konuşurken konu şiddete geliyor. Şiddet karşısında devlet mekanizmalarını sorduğumuzda “Her gün haberlerde koruma kararı, uzaklaştırma kararı olmasına rağmen öldürülen kadınları görüyoruz. Güvensiz hissediyorum bu sebeple” yanıtını veriyor.
"ŞİDDETLE BERABER YOKSULLUĞU DA KONUŞUYORUZ"
Dernekteki kadınlardan İlknur Haylaz bir süredir derneğe başvurmak için gelen kadınların birçoğunun karakola gitmediğini anlatıyor: “Bazı karakollarda uzaklaştırma veya koruma kararı almak için gelen kadınlara şiddet uygulayan erkekler aranıyor ‘Eşiniz burada, gelin alın’ demek için. Böyle olunca kadınlar ya hiçbir yere başvurmuyor ya da derneğimize geliyor.”
Dernek Başkanı Adile Doğan geçtiğimiz yıldan bu yana hem yoksulluğun derinleştiğine hem de şiddetin arttığına dikkat çekiyor. 2022’de derneğe bine yakın başvuru geldiğini, bu yılın ilk altı ayında ise başvuru sayısının 1600’a ulaştığını ifade eden Doğan “Şiddet mağduru kadınlar ne karakola ne derneğe geliyor artık. Genelde arkadaşlarının yanına sığınıyorlar. Örneğin bir kadın geldi derneğe, devlet mekanizmalarının tamamına başvurmuş. Kocası kaldığı sığınmaevini bulmuş. En son kadına karakolda kendine İstanbul’da ücra bir semt bulmasını söylemişler, o şekilde gelmiş buraya. Önceden kadınlar önce avukat ararlardı, şimdi önce iş arıyorlar. O yüzden artık bu 25 Kasım’da şiddetle beraber yoksulluk da bizim ana gündemlerimizden” diyor.
25 Kasım’a dernek olarak panellerle, kadın buluşmalarıyla hazırlandıklarını anlatan Doğan gelinen noktayı “Kadınlara tek tek günün önemini, taleplerimizi anlattık. Artık sendikalar da bugünkü durumlarına rağmen 25 Kasım’ı gündemlerine alıyor. Buluşmalarımız kalabalık geçiyor” diye anlatıyor.
KADINLAR YOKSULLUK VE ŞİDDET SARMALINDA
- Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonunun verilerine göre 2023’ün ilk 10 ayında 350 kadın katledildi.
- TTB’nin 2023 ağustos tarihli raporuna göre deprem bölgesinde kadınlar sağlık hizmetlerine erişimde zorluk yaşıyor, yalnızca Hatay’da şiddet sebebiyle Sosyal Hizmetler Müdürlüğüne gelen 2 bin başvuru var.
- Gözaltında Cinsel Taciz ve Tecavüze Karşı Hukuki Yardım Ofisine 2023’te 32 başvuru geldi.
- 2024 bütçesinde ailenin korunması ve güçlendirilmesi programına 11 milyar 904 milyon lira ayrılırken kadının güçlendirilmesine 2 milyar 900 milyon lira ayrıldı.
- 2023 ağustos ayında geniş tanımlı işsizlik erkeklerde yüzde 18.4, kadınlarda yüzde 31 olarak hesaplandı. En yüksek işsizlik oranı geniş tanımlı kadın işsizliğinde gerçekleşirken, üçüncü en yüksek işsizlik oranı ise genç kadın işsizliği oldu.
