Hastalıklar aynı kurul aynı ama karar farklı: 80 yaşında cezaevinde kalamaz, 81’inde kalabilir mi?

Meltem AKYOL
İstanbul

Makbule Özer 80 yaşında, 9 Mayıs 2022’de, ‘örgüte yardım’ suçundan tutuklandı. 7 Eylül 2022’de sağlık sorunları dolayısıyla ve ATK kararıyla tahliye edildi. Bugün aynı ATK, aynı raporlarla ve Özer bir yıl daha yaşlanmışken ‘Cezaevinde kalabilir’ raporu verdi. Özer tekrar cezaevine girecek.

KURUL AYNI, RAPORLAR AYNI, KARAR FARKLI…

Van’ın Edremit ilçesinde yaşayan 80 yaşındaki Makbule Özer ile 79 yaşındaki eşi Hadi Özer, 24 Temmuz 2018 tarihinde evlerine yapılan polis baskınında çocuklarıyla birlikte gözaltına alındı. Özer çifti hakkında daha sonra “Örgüte yardım etmek” iddiasıyla dava açıldı. Özer çiftine, bu iddia ile 2 yıl 6’şar ay hapis cezası verildi. Karı koca ceza onaylanınca -9 Mayıs 2022’de- tutuklanarak Van Yüksek Güvenlikli Cezaevine gönderildi.

80 yaşındaki, Makbule Özer’in çok sayıda sağlık sorunu bulunuyordu, yüzde 61 engelli raporu vardı. Ailesi avukatları aracılığı ile adli tıp kurumuna (ATK) başvuruda bulundu. Başvuruyu değerlendiren Adli Tıp 3. İhtisas Kurulu 5 Eylül 2022’de karar verdi. Raporda Özer’in Van Eğitim ve Araştırma Hastanesinde 21 Mayıs, 24 Mayıs, 4 Haziran, 22 Temmuz,7 Haziran, 10 Ağustos, 12 Ağustos ve son olarak 24 Ağustos’taki muayenelerine yer verildi. “Tedavisiz kalması kemik kırığı riski yaratmaktadır, yaşı dikkate alındığında uzun vadede risk oluşturabilir” uyarılarının yapıldığı muayene raporlarını değerlendiren ATK raporda Özer’in tekerlekli sandalye ile muayeneye geldiği, astım, nefes darlığı, diz, ayak, bilek hareketlerinin kısıtlı ve görme kısıtlılığı olduğu notları düşüldü. Özer’in “Hayatını yalnız idame ettiremeyeceği” dolayısıyla cezaevinde kalamayacağını belirten rapor sonrası Özer’in cezası-infaz yasasına göre- 1 yıl ertelendi. Özer 7 Eylül 2022’de tahliye edildi. Yasaya göre 1 yıllık erteleme dolduğunda ikinci kere erteleme yapılabilmesi için yeniden rapor alınması gerekiyor.

HASTALIKLAR AYNI, ÜSTELİK ÖZER 1 YIL DAHA YAŞLANMIŞKEN…

Özer’in başvurusu ikinci kez ATK önüne gitti. Yine aynı kurul -Adli Tıp 3. İhtisas Kurulu- Özer’in durumunu yine aynı hastane raporlarıyla değerlendirdi. Ama kurul bu kez Makbule Özer için -1 Kasım 2023’te- ‘Cezaevinde kalabilir’ raporu verdi: “Makbule Özer’in mevcut belgeleri ve muayene bulgularına göre halihazırda, R (rehabilitasyon) tipi cezaevi şartlarında kalmasının uygun olduğu, 3 ay sonra gözlem notları ve son durumu gösteren sağlık kurulu raporu ile birlikte muayeneye gönderilmesi sonrasında sorulan hususlar hakkında yeniden değerlendirileceğine oy birliği ile karar verildi.”

PAZARTESİ GÜNÜ CEZAEVİNE GİRECEK

Makbule Özer’in cezası 25 ay. Yasaya göre ‘örgütlü suçlar’ kapsamında verilen cezanın,-Özer “örgüte yardım etmek” suçlamasıyla ceza- 3/4’ünün infaz edilmesi gerekiyor. Yani Özer’in yatması gereken süre 18 küsur ay. Yine yasaya göre bunun 12 ayı denetimli serbestlik kapsamına giriyor. Özer bu cezanın 4 ayını yattı. Yani Özer’in 2.5 aylık bir cezası bulunuyor. Eğer bakanlık bir müdahalede bulunmazsa, Özer pazartesi günü yeniden cezaevine girecek.

Oysa Özer hırsızlık, gasp, adam yaralama suçlarını işleseydi bu aldığı ceza ile 1 gün bile cezaevinde kalmayacaktı.

ATK KARARLARI GÖZ GÖRE GÖRE ÖLÜME SÜRÜKLÜYOR

Kanser, kalp, tansiyon, lösemi… Hasta tutuklular bu ve adını sayamadığımız onlarca hastalıkla boğuşuyor… Hayatlarını idame ettirebilmek için koğuş arkadaşlarının yardımına muhtaçlar.

İnsan Hakları Derneğinin verilerine göre cezaevlerinde en az 1517 hasta mahpus bulunuyor. Bunlardan 651’inin durumu ağır.

Hastaneler rapor vermiyor, verilenler raporlara rağmen tahliye edilmiyor… ATK ‘Cezaevinde kalabilir’ raporları veriyor. Devletin denetiminde, göz göre göre insanlar ölüme terk ediliyor ve hasta mahpuslar ya tabut üstüne çıkıyor ya da ölüm döşeğinde… Sadece bu yıl içinde en az 37 mahpus, 2022’de en az 81 mahpus cezaevlerinde yaşamını yitirdi.

Özer ailesinin avukatlarından biri Avukat Dilan Kunt Ayan. Şu anda HEDEP Urfa Milletvekili olan Dilan Kunt Ayan, yargılama boyunca pek çok hukuka aykırılık yaşandığının altını çiziyor: “Özer ailesinin gözaltına alınmasına neden olan şey eve ‘Göbek düşmesi’ tedavisi için gelen bir kişi. Bu kişinin ‘örgüt üyesi’ olduğu iddia edildi, aile gözaltına alındı. ‘Örgüte yardım etmek’ suçlaması ile iddianame hazırlandı, yargılama başladı, suçlamaya dayanak olması için sonradan bir gizli tanık beyanı eklendi. Yani gerekçe uyduruldu. Sonuçta bu aşamaya gelindi. Makbule Özer 81 yaşında, pek çok kronik ve ağır hastalığı var, geçen sene uzun uğraşlar ve mücadeleler sonucu ATK’nin “Cezaevinde kalamaz” raporu vermesiyle tahliye edilmişti. Makbule Özer’in aradan geçen 1 yılda evde tedavi gördüğü halde yaşı ve hastalıkları ilerledi. Tek başına yürüyemiyor, duş alamıyor. Bakın bu verilen karar hukuk dışıdır, vicdansızlıktır, düşman hukuku uygulamasıdır. Biz Meclis İnsan Hakları Komisyonuna başvuruda bulunduk, fakat henüz daha cevap yok. Buradan sesleniyorum, bu karardan derhal vazgeçilmelidir.”