Asgari ücrette ilk toplantı bugün

İşçi, patron ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2024’te geçerli olacak asgari ücreti belirlemek için ilk toplantısını bugün yapacak. Asgari ücreti belirleme toplantıları, patronların kârlarını katladığı, sermayeye yeni teşvikleri içeren torba yasanın Meclise getirildiği, açlık sınırının 14 bin 25 TL, yoksulluk sınırının ise 45 bin 686 TL olduğu bir dönemde yapılacak.

Doğrudan 7 milyona yakın çalışanı, dolaylı olarak ise tüm emekçileri ilgilendiren yeni asgari ücret rakamının belirlemesine yönelik süreç, bugün resmi olarak başlayacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ev sahipliğindeki toplantıda, patron tarafını Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), işçi tarafını ise en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) temsil edecek. Toplantıya TİSK adına Genel Sekreter Akansel Koç, Türk-İş adına Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar katılacak.

TİSK asgari ücretin “Dengeli, istihdamı ve rekabet gücünü koruyucu” bir seviyede olması gerektiği görüşünde. TİSK’in asgari ücret patron desteğinin artırılarak devam ettirilmesi konusundaki ısrarı da sürüyor.

Asgari ücret, bir işçi için aylık brüt 13 bin 414 lira 50 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 11 bin 402 lira 32 kuruş olarak uygulanıyor.

Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.

YOKSULLUK SINIRININ 4’TE 1’İ

Türk-İş’in kasım ayı araştırmasına göre 4 kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarını ifade eden açlık sınırı, 14 bin 25 TL olarak hesaplandı. Gıda harcaması ile giyim, konut, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarına denk gelen yoksulluk sınırı ise 45 bin 686 TL’ye yükseldi. Bekar bir çalışanın yaşama maliyeti ise aylık 18 bin 239 TL’ye yükseldi. Öte yandan milyonlarca emekli ise 7 bin 500 liralık maaşla geçinmeye çalışıyor.

Türk-İş Başkanı Ergün Atalay son yaptığı açıklamada, “Türk-İş kongresinde arkadaşımızın biri bana sordu, ben de dedim ki ‘Pazarlık açlık sınırından olmaz. Onu konuşmanın bir anlamı yok.’ Konuştuğum iki kelimeydi. Konuşmam çarpıtıldı. Ülkedeki çalışma şartları, ücret ortada, marketlerde, pazarda fiyatlar ortada. Asgari ücretin alım gücü ortada. Emeklinin alım gücü ortada. Enflasyonu durdursunlar, ete, süte zam gelmesin, kiraya zam gelmesin, asgari ücreti konuşmanın da bir anlamı yok o zaman. Sen zammı ver, ertesi gün zam getir fiyatlara yani bu sürdürülebilir bir iş değil. Fiyat artışları durmadığı, enflasyon devam ettiği müddetçe bu meseleyi yılda bir kere görüşmek doğru değil” dedi.

DİLE GETİRİLEN RAKAMLAR

AKP hükümeti ekonomik programında ücretlere hedef enflasyon oranında zammı işaret ederken, iktidara yakınlığıyla bilinen medya organlarında asgari ücrette 15 bin 800 lira dile getirildi.

Öte yandan Gazeteci Deniz Zeyrek ise “Yılda bir kere artırılma kararı çıkmasaydı asgari ücreti 15 bin 800 TL yapacaktılar. Fakat yılda bir kere artıracakları için 17 bin TL yapma noktasındalar. Bu devletin işine de geliyor. Devlet oradan vergi alıyor. En düşük emekli maaşı da 10 bin 500 TL olacak. Olağan üstü bir zam yapılmasını beklemiyorum” dedi.

PATRONLAR KÂR REKORU KIRDI

Temmuz 2023’te yayımlanan Fortune 500 Türkiye araştırması, şirketlerin 2022’de kârlarını yüksek oranda artırdıklarını ortaya koydu. Fortune 500 Türkiye şirketlerinden 466’sı kâr açıklarken, 34’ü zarar açıkladı. 104 şirketin zarar açıkladığı 2021 yılı ile kıyaslandığında zarar açıklayan şirket sayısının ciddi düzeyde azaldığı görüldü. Fortune 500 Türkiye sıralamasında yer alan şirketlerin 2021 yılında 157 milyar 781 milyon lira olan toplam net kârı, 2022 yılında yüzde 245.5 gibi rekor oranda artarak 545 milyar 138 milyon liraya çıktı.

SERMAYEYE YENİ KIYAKLAR YOLDA

Mecliste görüşülen, ekonomiye ilişkin düzenlemeler içeren torba yasada patronlara yeni kıyaklar yer alıyor. Torba yasanın içinde yurt dışından elde edilen kâr paylarının tamamını Türkiye’ye getirenlerin kazançlarının yarısından gelir vergisi de, kurumlar vergisi de alınmayacak. Hizmet sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin, kazandığı paraların tamamını Türkiye getirmesi durumunda, toplam paranın yüzde 80’i vergiden muaf tutulacak. Yabancı ülkelerde bulunan şirketler üzerinden yapılan ihracattan kazanılan para ülkeye getirildiği zaman 5 puanlık kurumlar vergisi indirimi uygulanacak. Elde edilen kur farkı ve faiz gibi kazançlar kurumlar vergisinden 6 ay daha muaf tutulacak. (EKONOMİ SERVİSİ)