Hamas’ın Türkiye’deki mali kaynakları İsrail istihbarat belgelerinde
ABD merkezli New York Times gazetesi Hamas’ın mali kaynağının merkezi olarak Türkiye’yi gösteren İsrail istihbarat belgelerini haber yaptı. Türkiye’deki Trend GYO şirketine dikkat çekildi.
Ekran görüntüsü, trendgyo.com.tr'den alınmıştır.
Hamas’ın Türkiye’deki fonları ABD’de gündem oldu. New York Times gazetesi bu kaynağın merkezi olarak Trend GYO şirketi gösteren İsrail istihbarat belgelerindeki para hareketlerini haberleştirdi. Şirket yaptırım listesine alınmaısna rağmen hisselerinde ciddi artış yaşandığına dikkat çekildi.
Şirketin adı daha önce Almanya basınında da Hamas’la ilişkileri dolayısıyla ele alınmış ve ilişkinin detayları bu ülkede de haber olmuştu.
"İsrail Hamas’ın para makinesini yıllar önce buldu. Kimse onu kapatmadı” başlıklı habere göre, İsrail istihbaratı 2018’de Hamas’ın operasyonlarını finanse etmek için kullandığı özel sermaye fonunu ortaya koyan gizli belgeler ele geçirdi. Üst düzey bir Hamas yetkilisinin bilgisayarından çalınan defterlerde yüz milyonlarca dolar değerinde varlıklar listeleniyordu. Hamas, Sudan’da madencilik, tavuk çiftliği ve yol yapım şirketlerini; Birleşik Arap Emirlikleri’nde ikiz gökdelenleri; Cezayir’de bir emlak geliştiricisini ve Türkiye borsasında işlem gören bir emlak firmasını kontrol ediyordu.
Kayıtları elde eden İsrailli casuslar, bunları kendi hükümetleriyle ve Washington ile paylaştılar. Ancak habere göre yıllar boyunca, defterlerde adı geçen şirketlerin hiçbiri ABD ya da İsrail’in yaptırımlarıyla karşılaşmadı. Kimse bu şirketleri kamuoyu önünde kınamadı ya da “finans ağının merkezi” olduğu belirtilen Türkiye’ye bu ağı kapatması için baskı yapmadı.
ABD’li ve İsrailli yetkililer şimdi bu paranın Hamas’ın askeri altyapısını geliştirmesine ve 7 Ekim saldırılarına zemin hazırlamasına yardımcı olduğunu söylüyor.
KİLİT ŞİRKET: TREND GYO
Habere göre “operasyonun merkezi” olan Türk şirketi Trend Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ (Trend GYO), “öyle bir meşruiyete sahipti ki büyük ABD ve Avrupa bankaları müşteriler adına hisse senetlerini yönetiyordu.”
Gazetenin haberinde Türkiye için “Yatırım portföyü pek çok ülkeyi kapsasa da Türkiye kilit konumdaydı” yorumu yapılıyor ve Türkiye yönetiminin “ne Hamas’ı kriminalize ettiği ne de Hamas’ın Türkiye’deki faaliyetlerini açıkça kısıtladığı” vurgulanıyor.
Haberde 2019 yılına gelindiğinde Hamas’ın finansal işlemlerinden sorumlu oldukları söylenen Ahmed Odeh ve Hişam Qafisheh’in de Türkiye’de olduğuna dikkat çekilerek benzer bir suçlamayla Birleşik Arap Emirlikleri’nde yargılanan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı Filistinli Amir Al-Shawa’nın da 135 gün tutuklu kaldıktan sonra Türkiye’ye geri döndüğü belirtiliyor.
Haberde Türkiye’nin rolüne dair bölümler şöyle:
“Erdoğan, ülkenin inşaat sektörünün önemli bir destekçisiydi ve bu da Hamas portföyünün merkezindeki şirket için iyi bir haberdi: Trend GYO adlı bir gayrimenkul geliştiricisi.
Trend, Erdoğan’ın inşaat patlamasından yararlandı. Cumhurbaşkanıyla bağları olan Hamid Al Ahmar adında bir yatırımcıyı bünyesine kattı. Türkiye’de vergi avantajlarına sahip bir gayrimenkul yatırım ortaklığı olarak yeniden örgütlendi ve halka açıldı.
Trend’in genel müdürü Al-Shawa, şirkette gerçek bir gücü olmadığını söyledi. Tüm kararları yönetim kurulunun verdiğini ifade etti. Hamas’la ilişkisi olduğunu reddetti ama Trend’deki diğer kişilerin ilişkisi olduğundan şüphelendiğini söyledi. ‘Kanıtım var mı? Hayır. Ama bazen sadece hissedersiniz’ dedi: ‘Gerçekten umurumda değildi. Neden umursayayım ki? Para kazanmak için oradaydım.’
Odeh ve Al Ahmar aracılar vasıtasıyla yorum yapmayı reddettiler. Trend yorum isteyen mesajları Qafisheh’e iletmezken, bir sözcü Qafisheh ve Al Ahmar’ın artık şirketle ilişkilerinin olmadığını söyledi. Sözcü, Hamas’ın şirkete sahip olup olmadığı sorusunun ‘saçma ve anlamsız’ olduğunu söyledi. Sözcü Trend’in Hazine’nin atamasına itiraz ettiğini belirtti. Hamas, Lübnan’daki medya ofisi aracılığıyla yorum yapmayı reddetti.
Türkiye’nin mali kayıtlarına göre, 2019’da Washington defterlere bakarken, ABD ve Avrupa bankaları müşterileri adına şirketin halka açık hisselerinin yüzde 3’ünden fazlasına sahip oldu. İsa Mesih’in Son Zaman Azizler Kilisesi’nin yatırım kolu Ensign Peak Advisors, 200 binden fazla hisse satın aldı.
Kilisenin ya da Batılı bankaların o dönemde Hamas ile herhangi bir bağları olduğunu bildiklerine dair bir gösterge yok. Bir kilise sözcüsü, hisseleri kendi adına ABD merkezli bir yatırım danışmanı olan Acadian Asset Management’ın satın aldığını söyledi. Acadian sözcüsü şirketin ‘ilgili tüm yasalara uyduğunu’ söyledi.
İsrailli ve ABD’li yetkililere göre yaptırım önerisi sürüncemede kalırken Hamas, Musa Dudin adında yeni bir yatırım şefi atadı. Seleflerinden farklı olarak Dudin, ölümcül saldırılardaki rolü nedeniyle 18 yılını İsrail hapishanesinde geçirmiş, tanınmış bir Hamas askeri ajanıydı.
Dudin de Türkiye’ye yerleşti. Dudin bir aracı vasıtasıyla yorum yapmayı reddetti.
Bu arada Hamas bağlantılı şirket sahipleri de paralarını çekmeye başladı. Şirket dosyalarına göre 2019 yılında Qafisheh 500 bin dolardan fazla değerde hisse sattı. Al Ahmar 2020 yılında 1.6 milyon dolar değerinde hisse sattı.
Şirketin sahipleri başka bir yolla da şirketten para çıkardılar. Al-Shawa, yönetim kurulunun kendisini Trend ihalelerini Qafisheh’in diğer iki Trend hissedarıyla birlikte sahip olduğu bir inşaat şirketine vermeye zorladığını söyledi.
Şirket kayıtları Trend’in 2018’den 2022’ye kadar bu şirkete 7,5 milyon dolardan fazla ödeme yaptığını gösteriyor; bu da Hamas bağlantılı kişilerin portföyden nasıl nakit çektiğinin bir örneği.
Trend yaptığı yazılı açıklamada inşaat şirketine ‘ticari teamüllere ve yasal kurallara uygun olarak’ ödeme yaptığını ve artık şirketle bir ilişkisi olmadığını belirtti.”
Haberde, nihayet Mayıs 2022’de ABD Hazine Bakanlığının Hamas’ın geniş finansman ağı olarak adlandırdığı yapıya karşı mali yaptırımlar açıkladığı ve Odeh ile Qafisheh finansör olarak adlandırıldığına dikkat çekiliyor. Trend GYO da, diğer bazı ilişkili şirketler gibi mali açıdan kara listeye alındı.
2023: ABD HAZİNE BAKANLIĞI YETKİLİSİ TÜRKİYE’DE
New York Times gazetesi, geçen ayın sonlarında ABD Hazine Bakanlığı yetkilisi Brian Nelson, Türk hükümetini Hamas’ın parasını barındırmaktan vazgeçmeye çağırmak için Türkiye’ye uçtuğunu hatırlatıyor ve bu ay verdiği bir röportajda “Bu bizim binamızdaki en yüksek öncelik” dediğine dikkat çekiyor. Bakanlık kısa süre önce Dudin, Al-Shawa ve diğerlerini de mali kara listeye ekledi. Al-Shawa bu karara itiraz edeceğini söyledi.
Haberde, “Erdoğan bu yaptırımları tanımaya niyetli olduğuna dair hiçbir işaret vermedi. 7 Ekim saldırılarından sonra Hamas’ın bir terör örgütü değil bir ‘kurtuluş grubu’ olduğunu ilan etti” denilerek şu ifadeler kullanılıyor: “Erdoğan’ın iktidar partisinden bir bakan olan Hasan Turan yakın zamanda verdiği bir röportajda ‘Dünyada kanunları koyan sadece Amerikalılar ve diğerleri de onları takip ediyor’ dedi. ‘Bu kabul edilebilir bir şey değil.’ Hatta Turan geçen ay eski Trend yatırımcısı Al Ahmar ile Filistinlileri desteklemenin yollarını görüşmek üzere bir araya geldi."
TREND’İN HİSSELERİ ARTTI
Halen İstanbul borsasında işlem gören Trend’in hisselerinin değeri, yaptırım listesine alınmasından bu yana iki kattan fazla arttı. Şirket kayıtlarına göre, aynı dönemde Trend’in yaptırım uygulanan iki hissedarı 4,3 milyon dolarlık hisse senedi sattı. Gazete, bu paranın Hamas’a gidip gitmediği sorulduğunda şirket başkanı bilmediğini ve bunu sormanın uygunsuz olacağını söyledi.
Gazetenin incelediği banka kayıtlarına göre, Hamas’a bağlı şirketler ve yaptırım altındaki kişiler, ABD finans sisteminden görünürde koparılmış olmalarına rağmen, bu yıl gibi yakın bir tarihte bile Türk bankalarında ABD doları cinsinden hesap açabiliyorlardı. (DIŞ HABERLER)
