Asbest yüklü Raymond Croze söküm için Aliağa'ya getiriliyor
Asbest ve tehlikeli atık barındıran Fransız bandıralı Raymond Croze gemisi söküm için Aliağa’ya getiriliyor.
Fotoğraf: Nicolas Corbel/Wikimedia Commons CC BY-SA 4.0
Ramis SAĞLAM
İzmir
Asbest ve tehlikeli atık maddeler yüklü gemilerin sökümünün yapıldığı Aliağa gemi söküm tesislerine yeni bir “ölüm gemisi” daha geliyor.
Fransız ‘Orange’ adlı şirkete ait, ömrünü tamamlamış Fransız bandıralı Raymond Croze adlı gemi 18 Aralık’ta Toulon Limanından ayrıldı. ‘Sea Vanquish’ römorkörünün getirdiği geminin 27 Aralık 2023 tarihinde Aliağa’ya ulaşması planlanıyor.
Anadolu Gemi Söküm (AGS) Tesisine getirileceği iddia edilen asbest ve tehlikeli atık madde barındıran Raymond Croze ile ilgili gelişmeleri STK Gemi Söküm Platformu (NGO Shipbreaking Platform) Politika Sorumlusu Avukat Ekin Sakin ve İzmir Büyükşehir Belediyesi Deniz ve Kıyı Alanları Komisyon Başkanı Hakan Barçın ile konuştuk.
‘TEHLİKELİ ATIK BARINDIRIYOR’
Raymond Croze isimli geminin, ‘80’li yılların başında Fransa’da inşa edildiğini belirten Avukat Ekin Sakin, asbestin Fransa gemi inşa endüstrisinde hâlâ yaygın olarak kullanıldığını söyledi.
Geminin her yerinde asbest kullanıldığını ve bu durumun tehlikeli madde envanter raporu (IHM) ile doğrulandığını söyleyen Sakin, “Gemi 120 metre uzunluğunda ve 8 güverteden oluşuyor. Gemi genelinde su ve hava borularında asbest ve tehlikeli madde bulunuyor. Gemideki tüm döşeme, zeminleri beton alt zemine sabitlemek için kullanılan yapıştırıcıların asbest içerdiği biliniyor. Kapılarda, teknik ekipmanlarda, gemi genelindeki her türlü boru hattında kullanılan contalar, kablo geçişleri, tüm odalar ve gemideki tüm yolların yani her kablo geçişini içeren yerlerin asbest içerdiğinin kabul edilmesi gerektiği anlamına geliyor” dedi.
‘IHM BOYA NUMUNESİ BULUNMUYOR’
Geminin tehlikeli madde envanter raporunda boya numunesi bulunmadığı bilgisini paylaşan Sakin, gemide 50-100 ton arasında asbest olabileceğini ifade ederek “Geminin inşa edildiği dönemde Fransa’da inşa edilen gemilerin hepsinin asbest içeren boyayla (Bitulatex) kaplandığını biliyoruz. Gemide 5 bin metrekareden fazla alanda asbestli boya olabilir. Bütün bunlar kapalı alanda kumlama yapılarak ortadan kaldırılmalıdır. Ancak Aliağa’da boyaların asbestten arındırılması için böyle bir teknik bulunmuyor. Bu gemi Aliağa’da sökülmemelidir. Gemi büyük miktarda asbest içermektedir ve Türkiye’deki tekniklerle değil, özel bir tesiste daha iyi olanaklarla geri dönüştürülmelidir” diye konuştu.
‘DÜN SÃO PAULO BUGÜN RAYMOND CROZE’
Aliağa’daki gemi söküm tesisleriyle ilgili görüştüğümüz İzmir Büyükşehir Belediye Meclis Üyesi ve Deniz ve Kıyı Alanları Komisyon Başkanı Hakan Barçın “Geçen yıl karşımıza çıkan asbest ve tehlikeli atık madde barındıran São Paulo gemisine karşı önemli bir direniş verdik” dedi. Bu gemilerin sonunun gelecekmiş gibi görünmediğini söyleyen Barçın, “Bize düşen tek tek bu gemilerle uğraşmak değil. Bu gemilerin sökülmesinde kullanılan tesisleri uluslararası standartlara uygun hale getirerek, kuru havuz sistemine geçirerek, düzenli ve gerçek anlamda bir denetimi sağlamak gerekiyor. Dün São Paulo’yu durdurduk bugünde Raymond Croze’yi durdururuz. Binlerce gemi sökülmek için sıra bekliyor. Ömrünü tamamlayan gemilerin sökülmesine karşı değiliz. Karşı olduğumuz önlem alınmadan denetimsiz olması” dedi.
YANIT BEKLEYEN SORULAR
- Geminin izni için hangi prosedür takip edildi?
- Boyaların potansiyel olarak asbest içerdiği konusunda tesis bilgilendirildi mi?
- İlgili bakanlıklar asbest riskini değerlendirdi mi?
- Tesis bu kadar yüksek miktardaki asbesti kapalı bir ortamda güvenli şekilde işlemeye hazır mı?
