Almanak 2023 | Yılın favorileri: Sergi, müzik, roman, film, dizi, tiyatro

Gazeteci ve eleştirmenler 2023 yılında çıkan film, dizi, sergi, albüm, roman ve oyunlar arasında kendi favorilerini seçtiler. Gazeteci ve sinema yazarı Şenay Aydemir yılın en beğendiği 5 yerli ve 5 yabancı yapımını sundu. Sinema yazarı Umur Çağın Taş bu yıl dijital platformlarda yayınlanan favori 5 dizisini seçti. Gazeteci Ayşen Güven bu yıl çıkan oyunlar arasında en sevdiği 5 oyunu seçti. Gazeteci Erkan Aktuğ bu yıl galerilerde yer alan 5 favori sergisini sundu. Gazeteci Emek Erez bu yıl çıkan romanlar arasında favori 5 romanını seçti. Müzik yazarı Eray Yıldız yılın favori 5 favori albümünü seçti. 

ŞENAY AYDEMİR'İN YERLİ VE YABANCI FAVORİ 5 FİLMİ

Yabancı

• Bir Düşüşün Anatomisi (Anatomie d'une chute)
• The Banshees of Inisherin
• Sessiz Kız (The Quiet Girl)
• Dolunay Katilleri (Killers of the Flower Moon)
• Güvenli Bir Yer  (Sigurno Mjesto)

The Banshees of Inisherin Nerede İzlenir?

 

"Bir Düşüşün Anatomisi" seyircinin algılarıyla sürekli oynayan ve gerçekliği bozan yapısının yanı sıra, rutin hayatlarımızda yapıp ettiklerimizin ansızın bir suçun gerekçesine dönüşebileceğini dehşetle fark etmemizi sağlıyor.

Yerli

• Karanlık Gece
• Kuru Otlar Üstüne
• Hayat
• Ela ile Hilmi ve Ali
• Kar ve Ayı

Özcan Alper'in yönettiği "Karanlık Gece", suçun toplumsallığı, düzenin bekası için suç ortaklığının devamlılığı ve olası bir pişmanlık/ vicdan sızlaması durumunun anlamsızlığını ustaca ortaya koyuyor.

(Sadece 2023'te vizyona giren filmler değerlendirilmiştir)

UMUR ÇAĞIN TAŞ'IN FAVORİ 5 DİZİSİ

​​

• Somebody Somewhere (blutv)
• Blue Eye Samurai (Netflix)
• The Gilded Age (blutv)
• I’m a Virgo (Prime)
• A Murder at the End of the World (Disney+)

Amy Schumer’ın programıyla ünlenmiş Bridget Everett imzalı, matemi tebessümlerle hafifleten dizi Somebody Somewhere’in eşi benzeri hiç olmadı televizyonda. Çünkü kimse seyircisini maniple etmeden böylesine duygusal ve içten bir biçimde anlatamadı öyküsünü bugüne kadar. Tek bir kaybın izinde, küçücük bir ABD kasabasında, yalnızca hayatın aleladeliğini merkezine alarak insan olmak üzerine evrensel bir manzara izletiyor Everett. Ailesini kalbine hem çok yakın tutan, hem de acıların en büyüklerini yine onlar sayesinde tatmış herkesin tanıdık hislere rastlayacağı kesin.

AYŞEN GÜVEN'İN FAVORİ 5 OYUNU

​​

• Selmin Zeki Hanım: Hasta Adamın Kızı - Moda Sahnesi
• Ders - Kumbaracı50
• Çirkin - Dolkun Production
• Saatleri Ayarlama Enstitüsü - Saatler Kolektif
• Büyük Zarifi Apartmanı - İstos Sahne

“En” ile başlayan listeleri sevmem; sıfatın önüne gösterişli biçimde eklenen bu kelime hele sanat söz konusu olduğunda tekinsiz gelir bana. Bir “en” listesi olmadığı için, rekabeti tetiklemeyen, kıyas gibi bir tavrı olmayan bu seçkiyi; reji, metin ve oyunculuk gibi temel tiyatro unsurları açısından düşündüm. İstanbul dışında oyun izleme fırsatını ise sadece Nilüfer Kent Tiyatrosuyla yakaladım. Şehirden kaçmak bir feribot mesafesinde iyi oyunlar görmek için onları ziyaret etmelisiniz. Keza Kürt şehirlerindeki önemli tiyatro çalışmalarını takip etsem de görme fırsatım olmadığı için burada yoklar. Umarım yeni yılda bu mümkün olur.

Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde; 19. yy sonu ile 20. yy başında geçiyor oyun.  Eskinin saraylısı Selmin Zeki Hanım İstanbul’da bir yalının müştemilatında anlatıyor bize. Pek çok siyasi dönemeçe şahitlik eden Selmin Hanım, cumhuriyetin ilanına doğru giden çeşitli takvimleri imliyor. O zamanlarda bütün siyasi olaylar elbette erkeklerin sözüyle şekilleniyor ancak Selmin Hanım, kadın detaycılığıyla o “erkek işi” mevzuları aileden konu komşuya kadar hayatın mikro yerlerine de bakarak analiz ediyor. Dupduru bir oyunculukla sahnede Yeliz Kuvancı’yı izlerken aynı anda kanunda Betük Kaplanoğlu eşliğinde dönemin şarkılarını da içimize dolduruyoruz. Bu oyunla Onur Ünsal oyunculuktan sonra yönetmen koltuğunda da kendi dilini buluyor. Moda Sahnesi geçen yüz yıla kadınların gözünden alternatif okumalar getiren bir oyunlar serisinin “Selmin Zeki Hanım: Hasta Adamın Kızı” ile yaptıklarını ifade ediyor. 

ERKAN AKTUĞ'UN FAVORİ 5 SERGİSİ

​​

• Handan Börüteçene, “Üç İç Denizin Ülkesi”, Salt Beyoğlu, 14 Nisan 2024’e kadar...
• “Şevket Dağ. Zamanın ve Mekânın Büyüsünde Bir Ressam”/ İzmir Folkart Gallery/ 24 Ocak - 19 Nisan 2023 (Sonrasında Ankara Cer Modern ve İstanbul Bozlu Art Project)
• Alper Aydın, “Fata Morgana”/ Ordu Yason Burnu, Yason Kilisesi, Sülü Burnu ve Taşbaşı Sanat Alanı/ 20 Haziran - 20 Ağustos 2023
• “Nejad Devrim & Mübin Orhon: İki İmge Yolcusu”, İzmir Arkas Sanat Merkezi, 18 Şubat 2024’e kadar...
• “Ortadan Başlamak”/ Artİstanbul Feshane/ 22 Haziran - 15 Ekim 2023

Bu toprakların/maviliklerin arkeolojisinden, kültür mirasından, mitlerinden ilham alan Handan Börüteçene’nin eserleriyle yıllar sonra karşılaşmak, onun kendi sessizliğinde ve kararlı bir şekilde üretmeye devam ettiğine tanık olmak mutluluk verici. İlk dönem işlerinden günümüze Börüteçene’nin 40 yıllık sanat yaşamındaki en kapsamlı sergisi...

EMEK EREZ'İN FAVORİ 5 ROMANI

​​

• Natalia Ginzburg, “İşte Böyle Oldu”, Çeviren: Şemsa Gezgin, Can Yayınları
• Kij Johnson, “Fudoki”, Çeviren: Özde Duygu Gürkan, Metis Yayınları
• Simone de Beauvoir, “Ayrılmaz İkili”, Çeviren: Ayça Sezen, Can Yayınları
• Wolf Wondratschek, “Bir Rus Piyanistin Portresi”, Çeviren: Saliha Yeniyol, Kolektif Kitap
• Bernardino Evaristo, “Beyaz Köle”, Çeviren: Ebru Kılıç, Doğan Kitap

Roman, Can Yayınları tarafından, Şemsa Gezgin çevirisiyle basıldı. Metin, bir kadının bir erkeği “Alnının ortasına ateş ettim” diyerek anlattığı bir sahneyle açılıyor ve kadının eşini vuracak noktaya nasıl geldiğini sondan olayların başladığı yere doğru ilerlettiği bir anlatı ortaya koyuyor. Bir kadın hikayesi anlatıyor Ginzburg, bunu yaparken patriyarkal biçimleri, cinsiyet rollerini hikayesine dahil ediyor. Bu senenin aklımda kalan kitaplarından oldu.

ERAY YILDIZ'IN FAVORİ 5 ALBÜMÜ

​​

• Slowdive – everything is alive
• Sufjan Stevens - Javelin
• ANOHNI - My Back Was a Bridge For You To Cross
• Blur - The Ballad of Darren
• boygenius - the record

Shoegaze sahnesinin en önemli temsilcilerinden biri olan Slowdive, yine hem türün meraklıları hem de grubun takipçilerini son derece memnun eden beşinci stüdyo albümleriyle geri döndü. Son olarak 2017’de grubun kendi ismini de alan albümlerinden sonra aradan geçen altı koca yılın karşılığını veren, The Cure’dan My Bloody Valentine ve Cocteau Twins’e pek çok postpunk grubuna saygı duruşu niteliğindeki everything is alive yılın en iyi albümlerinden biri olarak öne çıkıyor.

Almanak 2023 | 2023 Türkiyesi: Bir paranın aynı iki yüzü

Almanak 2023 | Sessiz çığlıklarımız ve umudumuz

Almanak 2023 | Dünyanın Faşizmleri

Almanak 2023 | Gazze bombalanırken… Barışa giden yol ancak sömürgeci zihniyetin aşılması perspektifiyle inşa edilebilir

Almanak 2023