Gürer: Üreten ve tüketene zor, aracı ve ithalatçıya göre iyi bir yıl geçti
CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyon Üyesi Ömer Fethi Gürer, yaptığı açıklamada, 2023 yılında tarımı değerlendirdi.
Fotoğraf: Ömer Fethi Gürer
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 2023 yılını tarım yönünden değerlendirdi. TÜİK’e göre bitkisel üretimin arttığı belirtilse de rafta fiyatların ve ithalatın katlandığını belirten Gürer, "Üreten ve tüketene zor, aracı ve ithalatçıya göre iyi bir yıl geçti" dedi.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 2023 yılının Türkiye’de üretim artışına rağmen pazar ve marketlerde fiyatlar katladığını ve ithalatın tam gaz devam ettiğini belirtti. 2023 yılının, bitkisel üretimde TÜİK verilerine göre 137 milyon üretime karşın 21 üründe arz açığı olduğunu ve pirinç gibi ayçiçek ham yağında da üretim kadar ithalatın yaşandığına dikkat çeken Ömer Fethi Gürer, bu yılın bitkisel üretimde ve hayvancılıkta yaşanan sorunların görmezden gelinemeyeceğini ifade etti.
Üreticilerin girdi maliyetlerindeki yüksek artış nedeniyle zor bir üretim yılı yaşadığına dikkat çeken Gürer, "Tarım stratejik bir alandır. Milli Güvenlik kadar önemlidir. Tarım sorunları yok gösterilerek çözüm üretilemez. TÜİK verilerine göre rekor bitkisel üretim olduğu açıklanmasına karşın ithalat artmıştır. Son tüketici aldığı ürün fiyatlar rafta bir yıl öncesine göre %100 oranında bir yılda artış göstermiştir. Özellikle buğday, mısır, şekerpancarı, pirinç, limon, narenciye üreticileri girdi maliyetlerine göre bekledikleri gelire erişmemişlerdir. AKP iktidarı ithal ürün ile sorunları aşmaya çalışmasına karşın ithal üründe rafta fiyatların düşürmemiş artırmıştır. TMO hasat öncesinde buğday ithal ederek siloları doldurması, yerli üretici ise ürününü TMO’ya teslim etmekte sorun yaşanmasına yol açmıştır. Randevu sistemi ve ödemede yaşanan sorunlara karşın çiftçi, ürününü tüccara göre daha iyi bir taban fiyat veren TMO vermek istemesine rağmen borçlarından dolayı ürünü tüccara vermek zorunda kalmıştır. Üretilen ürün yarısı tüccar, yarısı TMO almıştır” değerlendirmesinde bulundu.
TABAN FİYATLAR BEKLENTİLERİN ÇOK ALTINDA KALDI
2023 yılında TMO tarafından bazı ürünler için belirlene taban fiyatların beklentilerin çok altında kaldığını da vurgulayan Gürer, "Mısır için yüzde 7, şekerpancarı için yüzde 27 taban fiyat artışı üreticiyi mutlu etmedi” diye konuştu.
Limonun dalda kaldığını, narenciye fiyatlarının bahçede 1 liraya kadar düştüğünü hatırlatan Gürer, ancak raflarda bu ürünlerin bahçedekinin 10 katı daha fazla fiyatlara satıldığını ve üreticinin ürün olmakta zorlandığını kaydetti.
SEBZE FİYATLARINDAKİ ARTIŞ ÜRETİCİYE YARAMADI
Sebze fiyatlarının fiyatlarındaki artışın da sürekli ve düzenli bir şekilde gerçekleştiğini anlatan Gürer, sebze fiyatlarında üreticinin zarar etmemek için mücadele verirken, kazananın yine aracılar olduğuna dikkat çekti. Gürer, kış sebzelerinin fiyatlar ciddi artışlar yaşandığını, domatesin kilosunun 49 lirayı aştığını, kıl biber 85 lirayı, köy biberi 55 lirayı geçtiğini söyledi. Vatandaşın, çarşı-pazar ve markette artan fiyatlar ile kilo ile değil, gramla ürün alır noktaya düşürüldüğüne vurgu yaptı.
Üretim artışı olan ürünlerde dahi fiyatların düşmediğini belirten Gürer, 21 üründeki arz açığının giderilemediğine vurgu yaptı.
2023 yılında bitkisel üretimde 137 milyon tonla rekor kırıldığını, bu üretime rağmen ülkenin dışa bağımlılığın arttığını işaret eden Gürer, “TÜİK verilerine göre üretim soyada yüzde 11,3, ayçiçeğinde yüzde 13,8, karpuzda yüzde 7,3, kavunda yüzde 11,6, elmada yüzde 4,5, zeytinde yüzde 48,9, fındıkta yüzde 15, Antep fıstığında yüzde 26,4 azaldı” diye konuştu.
Bir önceki yıla göre, buğday üretimi yüzde 11,4 oranında artarak 22 milyon ton, arpa üretimi yüzde 8,2 oranında artarak 9,2 milyon tona çıktığını belirten Gürer, “Çavdar üretimi yüzde 11,7 oranında artarak 305 bin ton, yulaf üretimi yüzde 12,3 oranında artarak 410 bin ton oldu. Buna rağmen dahilinde işleme rejimi (DİR) kapsamında hububat ithalatı hız kesmedi.600 bin ton pirinç üretimimiz varken ilk on ayda 515 bin ton pirinç ithal edildi. Ayçiçek ham yağında da benzer durum var. Ürettiğimiz kadar ithal ediyoruz. İthalat çoğunlukla sofrada ürünlerde gerçekleşmesi ayrıca bir risk" dedi.
GIDADA İTHALAT HIZ KESMEDİ
Kuru fasulyede 2002 yılında 250 bin ton üretimin altına bu yıl üretim düşerken farklı ürün açıkları da ithalatla dengelenmeye çalışıldığını ifade eden CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Ülkemizde bitkisel üretim artışı da arz açığını gidermedi. Gıda ithalatı da hız kesmedi.11 aylık dönemde 9 milyar 537 milyon 353 bin dolarlık gıda ithalatı yapıldı” şeklinde konuştu.
İçecekte de Ocak-Kasım 2023 döneminde ithalatın 1 milyar 93 milyon 71 bin dolar olarak gerçekleştiğini aktaran Gürer, "Hayvancılıkta da küçük aile tipi işletmelerde sorunlar sürerken et ve etten mamul ürün fiyatları ithalat rağmen düşmedi. Hayvan yemi ve tarımsal ilaçlar, gübre fiyatları yıl boyu arttı veteriner harcamaları ve diğer mal ve hizmetler artış durmadı. 10 ayda 682 bin baş hayvan ithalatına 864 milyon dolar yurt dışına ödendi.26 bin 954 ton et ithalatı içinde 181 milyon dolar yurt dışına gitti ancak rafta et fiyatı düşmedi. Et ve süt mamül ürünlerde de artış durmadı. Artan yem fiyatlar ve ahır giderleri üreticiyi hayvancılıktan soğutunca iki yılda iki milyon büyükbaş hayvan varlığı da azaldı” değerlendirmesinde bulundu.
"İTHALATÇI KONUMUNA GELDİK"
Ömer Fethi Gürer, bir zamanlar tarımsal üretimde kendi kendine yeten ender ülkeler arasında yer alan Türkiye’nin AKP iktidarı ile bu özelliğini yitirdiği gibi ithal eden ülkeler arasına girdiğini belirterek, “Ne yazık ki tarımdaki yanlış politikalar, ülkemizi tarımda ithalatçı bir konuma taşıdı” dedi.
Gürer, “2023 yılı pek çok alanda olduğu gibi tarım alanında da ne yazık ki sorunlu geçti. Üretici ürettiğinden kar edemedi, tüketici pahalıya ürün aldı. Aracıların kazandı. İthalatçılar kazandı .Üreten kazanmadı. Tüketen pahalı ürün aldı” diye konuştu.
Gürer, 2024 yılının ülkemize ve tüm insanlığa barış, sağlık, mutluluk ve huzur getirmesi temennisinde de bulunarak, “Tarım alanında da üreticilerin ürünlerinden para kazandığı, tüketicinin ucuza ürün alabildiği, tarım alanlarımızın arttığı, çiftçi sayımız artmasını, bol kazançlı ve bereketli bir yıl diliyorum. Tüm yurttaşlarımızın yeni yılını en içten dileklerimle kutluyor, sağlık mutluluk ve esenlikler temenni ediyorum” ifadelerini kullandı. (HABER MERKEZİ)