Hollywood'da kadın olmak: Cinsiyet eşitsizliği 26 yıldır değişmedi

Amerika’daki en büyük bütçeli sinema yapımlarının çıktığı Hollywood’da kadınlara yönelik ayrımcılıkta bir azalma yok. En çok hasılat yapan filmlerin yapımlarında yer alan kadınların istihdamını araştıran Celluloid Ceiling raporuna göre 250 filmin sadece yüzde 16’sında kadın yönetmen var. Kadın yönetmenlerin büyük kısmını da beyazlar oluşturuyor. Yapımcı Harvey Weinstein’dan beri pek çok taciz failinin “metoo” hareketiyle faş edildiği Hollywood’da, rapora göre kadınlar için şiddete ve tacize karşı bir önlem alınmış değil.

Hollywood’da kadınların istihdamda uğradığı ayrımcılığı tanımlamak için kullanılan “celluloid ceiling” kavramından adını alan celluloid ceiling raporu, 1998 yılından beri San Diego Devlet Üniversitesinde Televizyon ve Filmde Kadın Çalışmaları Merkezinde çalışmalarını yürüten Dr. Martha Lauzen’in ortaya koyduğu rapor dizisi olarak yayımlanıyor. Rapor bu yıl “celluloid ceiling: 2023’te en çok hasılat yapan ABD filmlerinde kamera arkasında kadınların istihdamı” (Celluloid Ceiling: Employment of Behind-the-Scenes Women on Top Grossing U.S. Films in 2023) başlığıyla 2023 verilerini ortaya koydu.

‘KADINLAR YETERSİZ TEMSİL EDİLİYOR’

Raporu yazan Lauzen, Greta Gerwig’in Barbie filminin gişede bir numaraya yükselmesinin ana akım film endüstrisini saran cinsiyet eşitsizliğini gizleyen nihai bir yanılsama olduğunu belirtiyor. Raporda, kadın yönetmenlerin dramatik bir şekilde yetersiz temsil edilmeye devam ettiği ve en çok hasılat yapan 250 filmde çalışanların sadece yüzde 16’sını, en çok hasılat yapan 100 filmde ise yüzde 14’ünü oluşturduğu ifade ediliyor.

26 yıldır kadınların sektörde istihdamını takip eden rapor dizisi, kadınların özellikle kamera arkası işlerde istihdamının bir çeyrek yüzyılda neredeyse hiçbir ilerleme kaydetmediğini ortaya koyuyor.

KADIN İSTİHDAMINDA GERİLEME

Rapora göre;

• 2023 yılında, en çok hasılat elde eden 250 filmde çalışan yönetmen, yazar, yapımcı, yönetici yapımcı, kurgucu ve görüntü yönetmenlerinin yüzde 22’sini kadınlar oluşturmuştur.
• Bu oran 2022’deki yüzde 24’e göre 2 puanlık bir düşüşü temsil etmektedir. İlk 100 filmde çalışan kadınların oranı 2022’de yüzde 22 iken 2023’te yüzde 21’e düşerek yüzde 1 puan azalmıştır.
• 2023 yılında, en iyi 250 filmin yüzde 94’ünde hiç kadın görüntü yönetmeni, yüzde 86’sında hiç kadın kadın besteci, yüzde 83’ünde hiç kadın yönetmen, yüzde 74’ünde hiç kadın senarist ve 72’sinde hiç kadın kurgucu bulunmamaktadır.
• Bu yılki raporda en çok hasılat yapan filmlerin 3 bin 200’den fazlası izlendi. Çalışma 1998’den bu yana 82 binden fazla kamera arkası jeneriğini takip etti.
• 2023’ün en iyi 250 filminde çalışan tüm yönetmen, senarist, yürütücü yapımcı, yapımcı, kurgucu ve görüntü yönetmenlerinin yüzde 22’si kadınlardan oluşuyor. Bu oran 2022’ye göre yüzde 2 puanlık bir düşüşü ve 1998’den bu yana sadece yüzde 5 puanlık bir artışı temsil ediyor.
• En az bir kadın yönetmeni olan filmler, sadece erkek yönetmenleri olan filmlere kıyasla diğer önemli kamera arkası rollerinde önemli ölçüde daha fazla kadın istihdam etmiştir.

BEYAZ OLMAYANLARIN ORANI DÜŞÜK

IndieWire’ın haberinde yer alan 2007’den 2023’e kadar 17 yılı kapsayan “Inclusion in the Director’s Chair” çalışması, toplamda kadın film yapımcılarının en çok hasılat yapan filmlerin sadece yüzde 6’sının gerisinde yer aldığını gösteriyor. Çalışmanın çıktılarına göre; 2023 yılında, geçtiğimiz yılın en çok hasılat yapan 100 filminden birini sadece dört beyaz olmayan kadın (yüzde 3.4) yönetti.

Araştırmaya göre, “Büyük dağıtımcılar, kadın ve beyaz olmayan kişilerin yönetmen olarak yer aldığı filmlere yeşil ışık yakmakta zorlanıyor.” Raporda, “Bu rapor, Barbie’nin gişede zirveye çıktığı bir yılın ardından Hollywood’da değişimin başlangıcını kutlayanlara bir tezat oluşturuyor. Tek bir film ya da tek bir yönetmen, kamera arkasında hâlâ ihtiyaç duyulan değişimi yaratmak için yeterli değildir. Stüdyolar, yöneticiler ve yapımcılar, en çok gişe yapan filmlerde yönetmen olarak çalışmak için kimin nitelikli ve uygun olduğuna karar verme biçimlerini değiştirene kadar, iyimserliğe inanmak için çok az neden var” ifadeleri yer alıyor. (KÜLTÜR SERVİSİ)