Şair Süreyya Berfe yaşamını yitirdi | ‘Yaşamanın ve yaşatmanın şairiydi’

81 yaşında yaşamını yitiren Şair Süreyya Berfe hakkında Adnan Özyalçıner “Yaşamanın ve yaşatmanın şairiydi” dedi. Haydar Ergülen ise Berfe’nin özgünlüğünü anlattı.

GÜNCELLENDİ

Süreyya Berfe, 2015'te Nilüfer Belediyesi'nin “Şairin Şiir Evreni” etkinliğinde. | Fotoğraf: Nilüfer Belediyesi

ANASAYFA

KÜLTÜR

Paylaş

İkinci Yeni şiirinin son temsilcilerinden Şair Süreyya Berfe yaşamını yitirdi. Berfe'nin vefatını sosyal medyada edebiyat dünyasından arkadaşları duyurdu. Berfe'nin son yıllarını Urla'da bir bakımevinde geçirdiği, son zamanlarda çeşitli sağlık sorunları olduğu belirtildi.

Şairin cenazesi, yarın (10 Ocak Çarşamba) Urla Zeytinalanı Camiinde kılınacak ikindi namazına müteakip Zeytinalanı Mezarlığına defnedilecek.

Edebiyatçı dostları Adnan Özyalçıner ve Haydar Ergülen; üzüntülerini paylaşarak Berfe’nin önemine dair gazetemiz Evrensel'e konuştu.

Özyalçıner, “Dostum, arkadaşım Süreyya Berfe’yi yitirmenin derin üzüntüsü içindeyim. Atılımcı bir kuşağın şairiydi Süreyya. Yaşamın, aynı zamanda yaşamanın şairiydi. Yaşatılanlara karşı özgürce yaşamanın ve yaşatmanın şairi…” sözleriyle bu kaybın üzüntüsünü paylaştı.

"TOPLUMCU ŞİİRİNDE TÜM YERYÜZÜ VARDI"

Berfe’nin büyük bir şair olduğunu ama büyük bir şair gibi davranmadığını, tam tersine her zaman yeni ve genç bir şair gibi davrandığını belirten Ergülen, “Onun için çok yazı yazdım. Hep tabiatın ve yeryüzünün yoldaşı olarak gördük Süreyya Berfe’yi. Toplumcu şiiri yeryüzü şiiriyle birleştirdi” dedi.

Ergülen, Berfe’nin şiir anlayışı için, “Toplumcu şiirinde sadece ezilenler ve yoksullar değil aynı zamanda bütün yeryüzünün yoksulları, ezilenleri, renkleri, hayvanları, börtü böceği ve doğası olmak üzere her şey dahildi” ifadelerini kullandı.

Berfe’nin şiir dünyasına kattıkları açısından Ergülen sözlerini, “O nedenle de belki toplumcu şiirin yeniden yorumlanmasının, genişlemesinin ve derinleşmesinin Türkiye’deki en öncü, en özgün, en ileri, en genç bilge örneği oldu. O kadar tevazu içinde bir şairdi ki, ‘şiir’ demedi, ‘şiir çalışmaları’ dedi çok uzun yıllarca. Çok yakınımdı, çok özleyeceğim. Şiirimizin başı sağ olsun” şeklinde sonlandırdı.

PEN TÜRKİYE: HEP YENİDEN ŞİİR OLDU

Berfe’nin ardından PEN Yazarlar Derneği yaptığı açıklamada, “Uzatmak istemezdi, uzun şiirden en kısasına geldi, şairlerin yanından tabiatın kırlarına çekildi. Kimi sözcükleri de yanına aldı, onlarla yeniden aşık, yeniden genç, yeniden bilge ve hep yeniden şiir oldu. Büyük şairdi” ifadelerini kullandı.

SÜREYYA BERFE KİMDİR?

Hikmet Süreyya Kanıpak adıyla 1943’te İstanbul’da doğan Süreyya Berfe, 2 yıl İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde, 4 yıl ise İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümünde okudu. Yedek subay öğretmen olarak yaptığı askerliğinin ardından, Arkın Yayınevinde çalışmaya başladı.

İlk şiiri 1961’de Zeren dergisinde yayımlandı. 1965’e kadar Süreyya Kanıpak imzasıyla Düzlem, Zeren, Yelken, Türk Dili, Soyut gibi dergilerde şiirlerini, daha sonraları Papirüs, Oluşum, Soyut, Ant, Yeni A, Birikim, Milliyet Sanat, kitap-lık gibi birçok dergilerde; Yeni Gazete ve Ulus gazetelerinde şiir ve yazılarını yayımlattı. 1966’da Kasaba adlı şiiriyle Türkiye Milli Talebe Federasyonu Kültür Yarışması birincilik ödülünü alması sayesinde tanındı.

Şair 1965’e kadar gerçek adı olan Süreyya Kanıpak’ı kullandı. Daha sonra soyadını değiştirmeye karar verdi ve Cemal Süreya’nın önerisiyle Berfe kelimesini aldı. Önceleri İkinci Yeni akımı içinde yer aldıysa da sonradan halk şiirinin yolundan giden başka arayışlara yöneldi. İlk şiir kitabı olan Gün Ola, bu arayışın ürünüdür. Süreyya Berfe, 1960 kuşağı şairleri arasında sayıldı. Hepsi O Kadar adlı şiiri, Ece Ülker tarafından bestelendi. 1972’de Ali Özgentürk ile birlikte Asyalı dergisini çıkardı. Şairin şiirleri şimdiye kadar 18 dile çevrildi.

Kitapları: