Yeni Şafak "Hakaret yargıyı yoruyor" diyor, yargı cezaya hazırlanıyor

Gözde TÜZER
İstanbul

Yeni Şafak manşetinde “Hakaret sektörü yargıyı yoruyor” manşetini kullanırken, 8. yargı paketinde “Hakaret suçlarında uzlaşmanın kaldırılması” gündeme geldi. Her ne kadar “Cumhurbaşkanına hakaret” uzlaştırma kapsamında olmasa da Adalet Bakanlığı verilerine göre 2014-2020 yılları arasında “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla 38 bin 608 kişi yargılandı.

"HAKARET" YARGIYI YORMUŞ

Yeni Şafak gazetesi “Hakaret sektörü yargıyı yoruyor” manşetiyle bayilerdeydi. Haberde Facebook, X ve Instagram gibi sosyal medya mecralarındaki hakaret mesajlarının, hakarete uğrayanlar ile avukatlarının rant kapısı haline geldiği ve bu sektörün adliyelerin iş yükünü de artırmaya başladığı belirtiliyor. 2022-2023 yıllarında Ankara Adliyesinde açılan her dört davadan birinin konusunun “hakaret” olduğu tespitler arasında.

Yeni Şafak’ın Oğuzhan Ürüşan imzalı haberinde, “X, Instagram ve Facebook gibi sosyal medya platformlarındaki hakaretamiz içerikler, avukatlar ile hakarete uğrayan kişilerin yeni rant kapısına dönüştü” denilirken Cumhurbaşkanı Erdoğan’a hakaret davaları ise yer almadı.

Her ne kadar Yeni Şafak’ın haberinde yer almasa da haber aslında 8. yargı paketine hazırlık olarak yorumlandı. Adalet Bakanı Tunç, toplumdaki cezasızlık algısını kaldırmak üzere pakette iki yıl ceza alan birinin en az beş ay cezaevinde kalabileceği bir düzenlemenin de yer alacağını, böylece ceza ile orantılı denetimli serbestliğin getirileceğini açıklamıştı. Tasarının şubat sonu Meclise gelmesi bekleniyor.

8. YARGI PAKETİNDEN HAPİS CEZASI ÇIKIYOR

Cumhuriyet gazetesinin de manşetine taşıdığı 8. yargı paketinde yer alan bir düzenlemeye göre “Hakaret suçlarında uzlaşmanın kaldırılması” gündemde. Mevcut Ceza Muhakemeleri Yasası’nın 253. maddesi gereğince soruşturulması ve kovuşturulması takibi şikayete bağlı olan suçlar “uzlaştırma” kapsamında yer alıyor. Hakaret suçları da bu kapsamda değerlendiriliyor. Ancak kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenen hakaret suçu ve “Cumhurbaşkanına hakaret” suçu uzlaştırma kapsamında olan suçlardan sayılmıyor.

Cumhuriyet gazetesi haberinde şöyle diyor: “İktidar, yeni pakette yer alacak bir düzenleme ile hakaret suçlarındaki ‘uzlaşmayı’ kaldırmayı hedefliyor. Uzlaşmanın kaldırılmasıyla da ‘Bu suçu işleyen herkes için de cezaevi yolunun açılması’ anlamına geliyor. ‘Uzlaşmanın kaldırılmasıyla’ birlikte de ‘Cezaevlerindeki suçlu sayısı artacak.”

"CUMHURBAŞKANINA HAKARET" UZLAŞTIRMA KAPSAMINDA DEĞİL

Halihazırda “Cumhurbaşkanına hakaret” davaları uzlaştırma kapsamında değil. Zira bu suçların takibinin şikayete tabi olmayıp suçun mağdurunun “kamu” olduğu iddia ediliyor. Dolayısıyla bu suçta uzlaştırma kurumu işletilmiyor. “Hakaret” suçlarında uzlaşmanın kaldırılması her ne kadar “Erdoğan’a hakaret” davalarını etkilemeyecek olsa da onlarca kişi “hakaret” iddiasıyla cezaevine girebilecek. 

2022’DE 7 BİNDEN FAZLA KİŞİ YARGILANDI

“Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla açılan davaların, özellikle Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın seçilmesinden sonra arttığı biliniyor. Adalet Bakanlığı verilerine göre 2014-2020 yılları arasında “Cumhurbaşkanına hakaret” suçundan açılan toplam soruşturma sayısı 160 bin 169’a ulaştı. Bu dönemde “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla 38 bin 608 kişi yargılandı. Sanıkların 322’si 12-14 yaş arası, 785’i 15-17 yaş arası çocuk, 358’i ise yabancı uyruklu. Toplam 12 bin 881 kişi hakkında çeşitli mahkumiyet kararları verilen davalarda, hapis cezası verilen kişi sayısı ise 3 bin 625 oldu. Hapis cezası verilenlerin arasında toplam 10 çocuk bulunuyor.

BirGün’den Mustafa Bildircin’in haberine göre ise TCK’de, “devletin egemenlik alametlerine ve organlarının saygınlığına karşı suçları” tanımlayan ancak AKP’li yıllarda, “muhalefeti cezalandırma aracı” haline dönüştürüldüğü belirtilen 299 ve 301’inci maddeleri kapsamında ceza mahkemelerinde yalnızca 2022 yılında 7 bin 600 dosya açıldı. Dosyalardaki sanık sayısı ise 7 bin 712, “suç” sayısı ise 8 bin 71 ile ifade edildi.

TCK 299 “Cumhurbaşkanına hakaret” davalarını kapsarken; TCK 301 ise “Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti devletini, Türkiye Büyük Millet Meclisini, Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ve devletin yargı organlarını alenen aşağılama” olarak yer alıyor.

13 YAŞINDAKİ ÇOCUKTAN 78 YAŞINDAKİ YURTTAŞA

2023 yılına dair açıklanan resmi bir veri henüz yok. Ancak geçtiğimiz yıl “Cumhurbaşkanına hakaret”ten dikkat çeken davalar şöyle:

• 30 Nisan 2023’te İstanbul Gaziosmanpaşa Cumhuriyet Başsavcılığı, 13 yaşındaki B.C.G. hakkında “Cumhurbaşkanına hakaret ettiği” gerekçesiyle soruşturma yürütüp iddianame hazırladı. Gaziosmanpaşa Çocuk Mahkemesi de iddianameyi kabul ederek B.C.G. hakkında dava açtı.
• 5 Ocak 2024’te AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, “Allah belanı versin” dediği iddiasıyla Diyarbakır’da yargılanan 78 yaşındaki yurttaş beraat etti.
• 26 Aralık 2023’te Sanatçı Ali Baran hakkında sosyal medya hesabından yaptığı bir paylaşımda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a ‘hakaret’ ettiği iddiasıyla dava açıldı. Baran hakkında hazırlanan iddianame, Çağlayan’da bulunan İstanbul Adliyesi 7’nci Asliye Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. Baran sosyal medya hesabından Spiegel gazetesinin bir karikatürünü paylaşıp, üzerine “Resmi yapan iyi anlatmış, yapanın eline sağlık, eşeğini sağlama bağlayan rahat, bağlamayan hep ağlar” yazdığı paylaşımında ‘hakaret’ ettiği iddia edildi.
• 26 Eylül 2023’te Gazeteci Levent Gültekin hakkında, bir televizyon programında söylediği sözler nedeniyle “Cumhurbaşkanına alenen hakaret” suçundan 4 yıl 8 aya kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı.
• 20 Kasım 2023’te Gazeteci Mustafa Sönmez’e Cumhurbaşkanına hakaretten beşinci kez dava açıldı. 2016, 2018 ve 2019’da yaptığı üç paylaşımla ilgili yargılanacak olan Mustafa Sönmez, “Yedi yıldır hakaret olduğu akıllarına gelmemiş de bugün mü gelmiş!” demişti.
• 14 Kasım 2023’te Merdan Yanardağ “Cumhurbaşkanına hakaret” davasında beraat etmişti. Merdan Yanardağ, BirGün’deki ‘Faşizm ve İslamcı Faşizm’ başlıklı köşe yazıları nedeniyle yargılanıyordu.
• 12 Temmuz 2023’te ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ davasında 14 yaşındaki çocuğa hapis cezası verildi. ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ ettiği iddiasıyla CİMER’e şikayet edilen Ortaokul Öğrencisi 14 yaşındaki çocuk 5 ay hapis cezası aldı.
• Haziran 2023’te Sedef Kabaş’a, ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ suçlamasıyla dava açıldı. Kabaş sosyal medya hesaplarında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın üniversite diplomasının gerçekliğini sorguladığı, yolsuzluk iddialarında bulunduğu ve Cumhurbaşkanının çeşitli söylemleri ve siyasi hamlelerini eleştirdiği için hakaret suçlamasıyla yargılanıyordu.
• 6 Ekim 2023’te İlyas Salman’a ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ suçundan dava açıldı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Sinema Sanatçısı İlyas Salman hakkında “Ben Tayyip Erdoğan’ı Cumhurbaşkanlığına layık görmüyorum. Çünkü ucuz adam” dediği gerekçesiyle Cumhurbaşkanına hakaret iddiasıyla dava açtı.