TTB’den 3 soruda X hastalığı ile ilgili bilinmesi gerekenler

Türk Tabipleri Birliği Pandemi Çalışma Grubu X hastalığı ile ilgili başlıklar ve gönderilerin sosyal medyada dolaşmaya başladığından beri hastalıkla ilgili internet üzerinden aramaların hızla arttığını belirterek; “Bazı insanlar bunun bir pandemiyle bağlantısını araştırırken, diğerleri semptomlar hakkında bilgi arıyor; bu da insanların X hastalığının şu anda yayılmakta olan yeni bir hastalık olduğuna inandıklarını ortaya çıkarıyor” denildi.

X hastalığının gerçek bir hastalık olmadığı vurgulanan bilgi notunda; “Bir salgına veya birden fazla kıtaya yayılması halinde pandemiye neden olabilecek, şu anda bilinmeyen bulaşıcı hastalıklara atıfta bulunmak için Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirtilen X hastalığı varsayımsaldır. Böyle bir hastalık henüz bulunmamaktadır” denildi.

TTB 3 soruda X hastalığı ile ilgili şu bilgileri verdi.

X Hastalığı Nedir? Gerçekten Var mı? Sizi Öldürebilir mi?

Öncelikle X hastalığının gerçek bir hastalık olmadığının bilinmesi gerekir. Bir salgına veya birden fazla kıtaya yayılması halinde pandemiye neden olabilecek, şu anda bilinmeyen bulaşıcı hastalıklara atıfta bulunmak için Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirtilen X hastalığı varsayımsaldır. X hastalığı, aynı zamanda belirti gösterebilecek bir hastalık değildir çünkü böyle bir hastalık henüz bulunmamaktadır.

KOVID-19, 2019 yılının sonunda salgına yol açtığında X hastalığının bir örneğiydi. Kendimizi buna karşı savunmak için yeterince hazırlıklı olmadığımız için, COVID-19 hızla yayıldı ve dünya çapında milyonlarca kişinin ölümüne neden olan ölümcül bir salgına neden oldu. X hastalığı kavramı, insan sağlığına yönelik çok gerçek ve giderek büyüyen bir tehdidi tanımlıyor, dünyanın buna yanıt vermek için daha iyi hazırlanması gereken bir tehdit. Ortaya çıkan en son X hastalığı, COVID-19'a neden olan SARS-CoV-2 virüsüydü.

Bir Sonraki X Hastalığı Ne Zaman ve Nereden Gelecek?

Bir sonraki X hastalığının nerede ve ne zaman ortaya çıkacağını hiç kimse tahmin edemez. Ancak kesin olan şey, gelecekteki bir X hastalığının var olduğu ve bir noktada hayvanlardan insanlara bir hastalık salgınıyla yayılmaya başlayacağıdır. Yakın tarih bize, insanlarda ciddi hastalıklara ve ölüme neden olabilecek patojen salgınlarının giderek sıklaştığını gösteriyor. Yalnızca 21. yüzyılda SARS-CoV-1, MERS, SARS, Ebola, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, Zika ve diğer birçok yeni ve yeniden ortaya çıkan viral hastalık salgınları yaşandı. 2022'de yayımlanan araştırma, herhangi bir yıl içinde bir pandeminin, COVID-19'a benzer etkiye sahip olma olasılığının yaklaşık 50'de 1 olduğunu ortaya çıkardı. Ne yazık ki, risk artıyor ve çevresel değişim bu artan riske önemli bir katkıda bulunuyor. Dünyanın her yerinde her zaman yeni hastalıklar ortaya çıkıyor ve sıklıkla yarasa gibi hayvanlardan insanlara geçiş yapıyor. Bilim insanları, bir sonraki X hastalığının, insanlarda hastalığa neden olma yeteneklerini halihazırda göstermiş olan yaklaşık 25 virüs ailesinden birinden ortaya çıkacak yeni bir virüsten kaynaklanma ihtimalinin yüksek olduğunu düşünüyor. Bir sonraki pandemi tehdidinin yeni bir X hastalığı olarak ortaya çıkması muhtemel olsa da, halihazırda bilinen patojenlerin mutasyona uğraması ve/veya yeniden ortaya çıkması ve ardından Chikungunya virüsünde olduğu gibi uluslararası hastalık salgınlarına veya pandemilere yayılması riski de mevcut.

Henüz Mevcut Değilse, X Hastalığına Nasıl Hazırlanabiliriz?

Özelliklerini veya geliş zamanını kesin olarak tahmin edemiyor olmamız, X hastalığı için plan yapamayacağımız anlamına gelmez. Devletler, bilim insanları ve emek ve meslek örgütleri gibi konunun ilgilileri gelecekteki salgınlar konusunda toplanmalıdır. Daha önceki pandemilerden dersler çıkararak kapsamlı ve uygulanabilir planlarla, yaşam alanlarımız gelecek salgınlara karşı hazırlanmalıdır. Bu sayede önümüzdeki pandemilerde birçok insanın yaşamı kurtarılabilecektir. Yeni bir X hastalığı için bilim insanları, hızla uyarlanabilecek aşılar ve tedaviler gibi yeni tıbbi savunmalar oluşturma konusunda bizleri bir adım öne taşıyabilirler.”