Prof. Dr. Levent Oğuzkurt: Embolizasyon ile ameliyatsız tedaviler mümkün

Ramis SAĞLAM
İzmir

Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) bağlı Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı’nın (IARC) 2020 yılına ait dünya kanser istatistiklerine göre, dünya çapında tahmini 19,3 milyon yeni kanser vakası bulunuyor.  

2020'de 19,3 milyon yeni vaka ve 10,0 milyon ölüm şeklinde bildirilen oranlar, 2018 yılındaki 18,1 milyon vaka ve 9,6 milyon ölüm oranlarıyla kıyaslanınca dünyadaki kanser yükünün arttığı tahmin ediliyor. Ülkelere göre yeni vaka sayıları ve vaka sıklığı, ülkemiz vaka sıklığı açısından, yani yıllık her 100 bin kişi başına yeni kanser sayısı bakımından 50. sırada yer alıyor. Ankara Tabip Odasının yaptığı bir açıklamada, kanserle mücadele için öncelikle istatistikleri tutulması gerektiğini, görmezden gelindiğinde ve saptanmadığında kanser yok sayılmaz, sadece geç kalmış olursunuz değerlendirmesini yapmıştı. 

KANSER TEDAVİSİNDE EMBOLİZASYON

Girişimsel Radyoloji tıbbın en genç bilim dalı ve 60 yıllık bir geçmişe dayanıyor. Embolizasyon tedavileri, Girişimsel Radyoloji bölümünün anjiyografi (kısaca anjiyo) ile yaptığı bir tedavi türü olarak uygulanıyor. Embolizasyon kelime olarak anjiyo yoluyla damarın tıkanarak kapatılması olduğunu söyleyen Türk Girişimsel Radyoloji Derneği (TGRD) Başkanı Prof. Dr. Levent Oğuzkurt  Embolizasyon tedavisini değerlendirdi.  

Genellikle daha önce ameliyatla yapılan bir tedavinin ameliyatsız, anjiyo yöntemi ile yapılması olarak değerlendiren Oğuzkurt, embolizasyonun normal çalışan bir damara uygulanırsa o damarın beslediği organa zarar verebileceğini söyledi.

“KANSER TEDAVİLERİNDE ÖNEMLİ ROL OYNUYOR”

İlk olarak kanamaları durdurmak için yapılan embolizasyon zamanla çok daha geniş bir hastalık grubunda kullanılmaya başlandığını söyleyen Oğuzkurt, “En önemli kullanım alanı karaciğer kanserlerinin beslenmesini engellemek için yapılan embolizasyondu. Önceleri sadece kanserli dokunun beslenmesini bozmak için damarı tıkanarak kanserin yok olması hedeflendi. Ama daha sonra bu tıkamayı yaparken tümör içine kanser ilaçları da verilmeye başlandı. Karaciğer kanserinde yapılan bu işleme kemoembolizasyon (kemoterapi ilacının da verildiği embolizasyon) adı veriliyor. Bunun daha yeni formu karaciğer kanserine radyasyon yayan mikro partiküllerin verilmesi ile yapılan radyoembolizasyondur. Bu tedaviler şu anda sadece karaciğer kanserlerinde kullanılır ve günümüz modern kanser tedavisinde çok önemli bir yere sahiptir; ama gelecekte daha değişik kanser türlerinde kullanılacağını tahmin etmek güç olmayacaktır” dedi. 

“ANEVRİZMANIN TEDAVİSİNDE DE FAYDA SAĞLIYOR” 

Embolizasyonun bir başka faydası damar balonlaşmasının (anevrizma) tedavisi olarak kullanılıyor. Uzmanlar anevrizma, damarın herhangi bir sebebe bağlı balonlaşması ve yeterince büyüdüğünde kanayarak hayati risk yarattığı değerlendirmesini yapıyorlar.  

Embolizasyon kanser olmayan ama rahatsızlık oluşturan bazı iyi huylu tümörlerin küçültülmesinde ve hatta büyüyerek sorun yaratan bazı organların küçültülmesinde de kullanıldığı bilgisini paylaşan Oğuzkurt,  Günümüzde en sık uygulanan işlemlerinden biri kadınlarda çok sık görülen iyi huylu rahim miyomların tedavisi için yapılan miyom embolizasyonudur. Embolizasyon işlemi ile beslenmesi kesilen miyomlar hızla küçülmekte ve bazen tamamen yok olmaktadır” değerlendirmesini yaptı.  

ERKEKLERDE PROSTAT BÜYÜMESİ 

Hayatı boyunca her 8 erkekten birinin (yaklaşık yüzde 12,9) prostat kanserine yakalanacağı ve her 40 erkekten birinin (yaklaşık yüzde 2,5) bu hastalık nedeniyle hayatını kaybedeceği tahmin ediliyor. Son 15 yılda erkeklerde ileri yaşta çok sık görülen prostat büyümesi ve bunun yol açtığı idrar zorlukları için de prostat damarının embolizasyonu son derece başarılı sonuçlar alındığını ifade eden Oğuzkurt, “Prostat büyümesinde hastanın yaşadığı sorunlar tamamen prostatın büyümesine bağlıdır. Embolizasyon işlemi ile beslenmesi azaltılan prostat hızla küçülür ve oluşturduğu şikayetler de kaybolur. Kadınlarda karın ağrısı oluşturan rahim çevresi varisleri (pelvikkonjesyon sendromu) ya da erkeklerde yumurtalık çevresi varisleri (varikosel) de embolizasyon yöntemi ile tedavi edilebilmektedir.” dedi.  

“EMBOLİZASYON TEDAVİSİNİN KULLANIM ALANLARI GENİŞLİYOR”

Embolizasyon son dönemde çok daha farklı alanlarda kullanılmaya başlandığını belirten Oğuzkurt, ileri yaşta diz kireçlenmesinde dizde yangı oluşturan damarların tıkanması, diz iltihabını ve ağrısını ciddi şekilde azaltmakta ya da yok etmekte olduğunu söyledi.  

Hemoroid ya da basur dediğimiz durumda bunu besleyen damarlar tıkanarak basur tedavisi yapıldığının altını çizen Oğuzkurt sözlerini şöyle sürdürdü; “Guatrda tiroid bezinde oluşan büyük nodüllerin beslenmesi engellenerek guatr nodülleri küçültülebilmektedir. Son yıllarda hipogastrik embolizasyon denilen tedavi ile obezite yani şişmanlık için midenin açlık merkezine giden damarlar tıkanarak kişinin kilo vermesi sağlanabilmektedir. Sözü geçen bu embolizasyon tedavileri her hastaya uygun olmayabilir ya da her hastada mutlak sonuç vermeyebilir. Ancak uygun hasta seçimi ile yapılan embolizasyon tedavileri daha önce ameliyatla yapılan birçok hastalıkta sadece anjiyo yöntemi ile ameliyatsız olarak yapılarak hastalıklarımıza ve hayatımıza dokunmaya devam etmektedir. 

“EMBOLİZASYON KONGREDE TARTIŞILACAK” 

Türk Girişimsel Radyoloji Derneğinin (TGRD) düzenlediği “2024 TGRD 19. Yıllık Toplantısı ” 2-6 Şubat 2024 tarihinde Antalya’da gerçekleştirilecek. Embolizasyon tedavilerindeki gelişmelerin yanı sıra, girişimsel radyolojideki son yeniliklerin ve uygulamaların, yeni çıkan literatür bilgilerinin ve yardımcı konuların ilgili hekimlerle paylaşılacağı bu bilimsel toplantıda, farklı ülkelerin Girişimsel Radyoloji Dernek yöneticileri ve bilim insanları da kongreye katılacaklar.