"Devrimci İşçi Basını Arşivi" 2 Şubat’ta erişime açılıyor
Halkın Kurtuluşu, Özgürlük gazetesi, Parti Bayrağı dergisi, Halkın Kurtuluşu Yolunda Gençlik gibi yayınlardan oluşan dijital arşiv çalışması 2 Şubat’ta erişime açılacak.
Ekim KILIÇ
New York
Bilgisayar mühendisi olan Ferudun Top, bir araya getirdiği gönüllü ekiple beraber 4 yıldır üzerinde çalıştığı ve Halkın Kurtuluşu, Özgürlük gazetesi, Parti Bayrağı dergisi, Halkın Kurtuluşu Yolunda Gençlik gibi yayınlardan oluşan dijital arşiv çalışmasını 2 Şubat’ta erişime açıyor. Arşiv, 2 Şubat günü "Devrimci İşçi Basını Arşivi" adıyla, "www.dibar.net" adresinde erişime açılacak. Arşiv 1975-1976’dan başlayarak Halkın Kurtuluşu, Özgürlük gazetesi, Parti Bayrağı dergisi, Halkın Kurtuluşu Yolunda Gençlik, Devrimci Sendika Muhalefeti ve Devrimin Sesi gibi birçok yayını kapsıyor.
"Halkın Kurtuluşu" dijital arşiv çalışması yakında kamuya açılıyor. Hangi tarihte erişime açmayı planlıyorsunuz? En son yaptığımız görüşmeden sonra hangi noktadasınız?
Evet çalışmalarımız üç dört yıldır sürüyor. Gerçekten hummalı bir çalışma oldu. Evrensel gazetesinin web sitesinde yayınlanan "Halkın Kurtuluşu arşivi çalışma arkadaşlarını arıyor" şeklindeki duyuru bayağı ilgi gördü. Birçok arkadaş bu çalışmalara katılmak istedi. Dolayısıyla çalışmalarımız bayağı hızlandı. Umarım okuyucular ve izleyiciler en son ürünü gördükleri zaman "bu kadar uzun bir çalışmaya değmiş" derler. Arşivi 2 Şubat 2024 Cuma günü erişime açmayı planlıyoruz. Ayrıca Şubat güneşini de karşılamış oluyoruz böylece. Tabii bir takım eksiklikler var ve sadece Halkın Kurtuluşu arşivi olmaktan da aslında biraz uzaklaştı, büyüdü arşiv. Daha çok yurtsever devrimci, siyasi, politik düşüncelerin açıklandığı yayınlara, dönemin yayınlarına evrildi. Bütün bunlara arşivin içerisinde yer vermeye çalıştık. Dilerim izleyiciler bunu hararetle ve ilgiyle izleyeceklerdir.
Arşive neler eklendi, en çok hangi tarihlerden yayınlar var?
Aslında 1975 sonu, 1976 başlangıcından itibaren başlayan yayınlar bunlar. 1970’lerin ikinci yarısı aslında bayağı hareketli, dünya çapında da hareketli. Politik atmosferi oldukça değiştiren bir dönemdi ve Halkın Kurtuluşu’nun da tabii sosyal emperyalizm kavramları siyasi politikanın içerisine girdi. Halkın Kurtuluşu öncülük yaparken onun yanında tabii belli bir süre sonra Parti Bayrağı teorik bir yayın organı olarak çıkmaya başladı. Dolayısıyla Halkın Kurtuluşu’yla beraber Parti Bayrağı’na da bu arşivin içerisinde yer verebiliriz diye düşündük.
Fakat dönem içerisinde mesela gençlikle ilgili olan yayınlar, Devrimci Sendika Muhalefeti ile ilgili olan yayınlar, Halkın Kurtuluşu’nun yayınları ve Devrimci Sendika Muhalefeti’nin yayınları içerisinden çıkan birtakım yayınlar da bu duyuru sonrasında ilgi duyanlar tarafından bize iletildi. Onları da arşivin içerisine dahil ettik. Derken tabii Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu’yla (THKO) başlayan, onun yayın organı Yoldaş mesela, illegal olarak yayınlanan bir yayındı. Henüz elimize geçmedi onların kopyaları. Sanıyorum ki ilgilenen arkadaşların bir kısmı bunlara sahip ve fotoğraflayıp arşive dahil edilmesi için gönderirler. Ancak mesela Türkiye Devrimci Komünist Partisi’nin yayın organı olan Devrimin Sesi dergisinin yine illegal ortamda yayınlanan kopyaları elimize geçti. Halen onların incelenmesi, tasnif edilmesi ve elektronik ortama aktarılması sürüyor. Bunun yanında örneğin web sitesi şeklinde yayınlanmış olan Özgürlük Dünyası ve Halkın Kurtuluşu yayınlarının 1980’in başlarında kesilmesi nedeniyle "Özgürlük" şeklinde çıkan gazete elimize geçti. Bunlar da arşive eklendi fakat halen eksiklerimiz var tabii. Bu eksikliklerden bir tanesi de yayınlanmış olan Gerçek dergisi ve Yurtsever Devrimci Öğretmen dergisi örneğin. Öğretmen emekçilerinin taleplerini, sorunlarını tartışan yayınlardı bunlar. Yurtsever Devrimci Öğretmen dergisinden henüz hiçbir kopya elde edemedik ama sanıyorum ki yine bu duyuru neticesinde ilgili arkadaşlar tarafından bize iletilecektir.
Başka tamamlanamayan eksik yayınlar ve var olan yayınlardan eksik sayılar var mı?
Biz bir arkeolojik çalışma yapıyoruz, tarihsel bir çalışma yapıyoruz. Bu çalışma kendisini belgelere dayandırıyor, yani fiziksel kopyaları bulmaya çalışıyoruz. Tabii önemli olan bu kopyaların fiziksel olarak bize ulaştırılması değil, bu kopyalara sahip olan ya da erişimi olanların kopyaları fotoğraflaması, taraması ve bize ulaştırması yeterli. Bu fotoğraflar bize gönderildiği zaman biz de onları sayısına, tarihine göre dijital hale getirip arşivin içerisine koyuyoruz.
Eksik sayılarımız var ve bazen hatalardan dolayı da aslında taranmış, fotoğrafı çekilmiş olmasına rağmen gönderilirken üst üste binmiş olan, kaybolmuş olan birtakım sayfalar da var. Fakat bu hatalar çok az miktarda. İlgili arkadaşlara bu konuda ulaştık ve bunları yeniden göndermelerini rica ettik. Diliyorum ki kısa zamanda onlar da elimize geçmiş olacak.
Eklemek istediğiniz bir şey var mı Ferudun Bey?
Tabii heyecan ve merak içerisindeyim. Umarım yine bu arşiv akademisyenlere, zamanı yaşamış olan arkadaşlara o dönemin sıcaklığını yansıtacaktır. Günbegün aslında sıcağı sıcağına iletilmiş olan haberler, grevler, boykotlar, yürüyüşler, protestolar gibi, teorik tartışmaların da olduğu yazıları severek ilgiyle izleyeceklerdir. Akademinin içerisinde yurtsever devrimci politika siyaset alanında çok az belgeye erişim olduğu için yapılan çalışmalar çok kısıtlı. Bir taraftan da sanıyorum akademisyenler bu belgelerin üzerinde çalışarak o dönemin önemli siyasetlerine dair derinlemesine araştırma yapabilecek.
