Büyük zenginliğin altına gömülen yoksul yaşamlar: Mali’de altın madeni çöktü, 70 ölüm!

Afrika’nın en büyük üçüncü altın üreticisi Mali’de hafta sonu kaçak altın madeninin çökmesi sonucu en az 70 işçinin öldüğü ortaya çıktı. Mali’deki askeri yönetim geçtiğimiz cuma meydana geldiği öğrenilen olay için “birkaç madenci öldü” açıklaması yapmıştı. Gerçek ise yeni ortaya çıktı.

Mali Madencilik Müdürlüğünden üst düzey bir yetkili, güneybatıdaki Koulikoro bölgesindeki Kangaba ilçesinde kaçak işletilen bir altın madeninin çöktüğünü belirtti. Yetkili, olayda en az 70 kişinin yaşamını yitirdiğini ve arama kurtarma çalışmalarının devam ettiğini kaydetti.

Kangaba kasabasındaki altın madencilerinin yetkilisi ve aynı zamanda yerel meclis üyesi olan Oumar Sidibe, AFP haber ajansına yaptığı açıklamada “Her şey bir gürültüyle başladı. Yer sarsılmaya başladı. Sahada 200’den fazla altın madencisi vardı” dedi.

"BİRKAÇ ÖLÜM" DEMİŞLERDİ

Geçtiğimiz cuma günü meydana geldiği öğrenilen maden çökmesine neyin neden olduğu netlik kazanmazken, Maden Bakanlığı salı günü yaptığı açıklamada “birkaç” madencinin öldüğünü tahmin ettiklerini açıklamıştı. Bakanlık Sözcüsü Baye Coulibaly ise çarşamba günü Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada altın arayıcılarının “gerekli standartlara uymadan” galeri kazdıklarını söyledi. Coulibaly, “Onlara birkaç kez boşuna tavsiyede bulunduk” dedi.

Afrika’nın üçüncü büyük altın üreticisi Mali’de küçük ölçekli, kayıt dışı “zanaatkâr madenciler” özellikle uzak bölgelerde güvenlik önlemlerini göz ardı etmekle suçlanıyor ve bu tür kazalara sıkça rastlanıyor. AP’ye konuşan Ulusal Jeoloji ve Maden Müdürlüğü üst düzey yetkilisi Karim Bethe, “Gelecekte bu tür kazaların yaşanmaması için devletin bu sektöre bir düzen getirmesi gerekiyor” dedi.

MADENLERİN ÇOĞU İNGİTLERE, KANADA VE AVUSTRALYALI TEKELLERİNİN ELİNDE

Mali’nin madencilik sektörüne Kanada’nın Barrick Gold ve B2Gold, Avustralya’nın Resolute Mining ve İngiltere’nin Hummingbird Resources gibi yabancı gruplar hakim olsa da, “zanaatkâr madenler” gelişmeye ve binlerce altın madencisini çekmeye devam ediyor.

El Cezire’nin haberine göre, “Altın, Mali’nin açık ara en önemli ihracatı ve 2021’deki toplam ihracatın yüzde 80’inden fazlasını oluşturuyor.”

NÜFUSUN YÜZDE 10’UNDAN FAZLASI MADENCİLİKTEN GEÇİNİYOR

İki milyondan fazla insan ya da Mali nüfusunun yüzde 10’undan fazlasının gelir için madencilik sektörüne bağlı.

Eski Maden Bakanı Lamine Seydou Traore geçen yıl yaptığı açıklamada Mali’nin 2022 yılında 72.2 ton altın ürettiğini ve bu metalin ulusal bütçeye yüzde 25, ihracat gelirlerine yüzde 75 ve gayri safi yurtiçi hasılaya yüzde 10 katkı sağladığını söylemişti.

Ancak Sahel bölgesinde altın madenciliği tehlikeli ve insan hakları örgütleri zanaatkar madencilik faaliyetlerinde çocuk işçi kullanılmasını kınamıştı.

HALKIN YARISI AŞIRI YOKSULLUK İÇİNDE YAŞIYOR

ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı’na göre Mali’nin oldukça dağınık olan nüfusunun neredeyse yarısı aşırı yoksulluk içinde yaşıyor. Halkın yaklaşık yüzde 60'ı kırsal alanlarda yerleşik ve Malililerin çoğu tarımda çalışıyor. Ekonomik faaliyetler Nijer Nehri yakınlarında yoğunlaşmış durumda ve toplam arazi alanının yüzde 65’i çöl veya yarı çöl.

RUSYA ETKİSİ ARTIYOR

2020’deki askeri darbeden bu yana askeri yönetim altında olan Mali, Nijer’deki askeri darbeyi desteklemesi ile gündeme gelmişti. Mali, Nijer ve Burkina Faso cuntaları, bölgenin “geleneksel sömürgecileri” olan Fransa ve ABD gibi Batı ülkeleriyle ilişkilerinden uzaklaşmaları ve Rusya ile yakınlaşmalarıyla dikkat çekiyorlardı.

Öte yandan Mali, silahlı cihatçı örgütlerin sık sık saldırılar düzenleyerek terör estirdiği Afrika ülkeleri arasında.

ABD istihbaratına göre Mali, ayrıca, “güvenliği sağlamak için” ve cuntayı desteklemeye devam etmesi talebiyle Rus paralı asker şirketi Wagner’e aylık yaklaşık 10.8 milyon dolar ödüyor.

Fransız Haber Ajansı (AFP), mart 2023’teki bir haberinde, Mali’deki askeri yönetimin Rusya ve Türkiye’den yeni silahlar aldığını duyurmuş, Türkiye’nin ülkeye SİHA sattığı belirtilmişti.

Afrika kıtasındaki etkisini yeniden güçlendirmek isteyen ABD ise Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ı Afrika turuna göndermişti. Blinken, ABD etkisinin güçlü olduğu Nijerya’nın yanı sıra Fildişi Sahilleri, Angola ve Cabo Verde’yi ziyaret ederek diğer Afrika ülkelerine de “iş birliğine hazırız” mesajı vermişti. (DIŞ HABERLER)