Kamu bankalarında ‘büyük usulsüzlük zinciri’ iddiası: 'Vatandaşlık’ satışı üzerinden büyük vurgun

CHP Karabük Milletvekili ve TBMM Plan Bütçe Komisyonu Üyesi Cevdet Akay, değerleme uzmanları ve kamu bankaları yöneticileri tarafından yapılan usulsüzler hakkında TBMM’de basın toplantısı düzenledi.

Milletvekili Akay düzenlediği basın toplantısında, değerleme şirketlerinin yaptıkları raporlamalarda usulsüz şekilde gayrimenkullere yüksek değerler biçildiği, bu değerler üzerinden de gayrimenkullerin teminat karşılığı kredilerde kullandırıldığı, vatandaşlık alındığını bu durumdan da çok sayıda kamu bankası yöneticisinin haksız kazanç elde ettiği iddialarını TBMM gündemine taşıdı.

KAMU BANKALARININ BAZI ÜST DÜZEY YÖNETİCİLERİ KREDİ KARŞILIĞI MENFAAT SAĞLIYOR

Bankacılıkta yaşanan usulsüzlük iddialarını TBMM gündemine taşıyan Akay, “SPK gözetiminde çalışan değerleme şirketleriyle alakalı Türkiye Değerleme Uzmanları Birliğince yürütülen bir soruşturma var. Bu şirketlerin ekspertiz raporları hem vatandaşlıkla ilgili konularda hem de kredi kullanımlarında büyük önem arz ediyor. Bu şirketlerin bir kısmı, düzenlemiş oldukları ekspertiz raporlarındaki gayrimenkulleri rayiç bedelinden daha yüksek değerler biçerek bu değerler üzerinden de gayrimenkulleri teminat karşılığı kredilerde kullandırıldığı iddia ediliyor. Verilen bu krediler karşılığında da kamu bankalarındaki yöneticilerin, yönetim kurulu başkanlarının, yönetim kurulu üyelerinin ve üst düzey yöneticilerinin menfaat sağladığı ve haksız kazanç elde ettiğine ilişkin önemli iddialar var.”

LİYAKATTE ZİRVE: ESKİ DEĞERLEME UZMANI OLAN BELEDİYE MECLİS ÜYESİ KAMU BANKASINA YÖNETİM KURULU ÜYESİ YAPILDI

Özel bir değerleme şirketinin eski sahibi, genel müdürü olan, aynı zamanda da değerleme uzmanı olarak ekspertiz şirketlerinde görev yapmış Fatih Aydoğan’ın şu anda Ziraat Bankası Yönetim Kurulu üyesi olduğunu kaydeden Akay, “Bu kişi aynı zamanda da AK Parti’nin Zeytinburnu belediye meclis üyesi. Sayın Bakanlara soruyoruz: Fatih Aydoğan’ın eski genel müdürü olduğu şirketiyle Ziraat Bankası ve diğer kamu bankalarının çalışması devam etmekte midir? Bu firma soruşturma kapsamında mıdır?​” diye sordu.

"BANKA YÖNETİCİLERİNİN HESAPLARI, MASAK TARAFINDAN İNCELENMELİ"

Akay şu ifadeleri kullandı: “Değerleme şirketinde genel müdür ve şirket sahibi olarak çalışmış, bugün ise Ziraat Bankasında yönetim kurulu üyesi olarak görev yapan, aynı zamanda da Zeytinburnu belediye meclis üyesi olan Fatih Aydoğan’ın eski şirketi, kamu bankalarına değerleme şirketiyle ilgili çalışmalar yapıyor mu? Bu soruşturma kapsamında mı? Bu soruşturmanın son durumu nedir? Banka yöneticilerinin hesapları inceleniyor mu? Hem banka yöneticilerinin bizzat kendilerinin hem de birinci derecede akrabalarının mevduat hesaplarındaki hareketlerin boyutu nedir? Gelirinin üstünde kazanç var mıdır? Bu konuyla ilgili inceleme veya bir soruşturma var mıdır? MASAK’ın bir incelemesi var mıdır? Eğer böyle bir inceleme yoksa bu hesapların incelenmesiyle ilgili MASAK’ı da göreve davet ediyoruz.”

BAKANLARA ÖNEMLİ ‘USULSÜZLÜK’ SORULARI

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’e konu hakkında soru önergesiyle çeşitli sorular yönelttiğini dile getiren Milletvekili Akay, “Gayrimenkulleri güncel değerlerinin üzerinde kıymet taktiri yapan şirketlerin isimlerini; Ziraat Bankası başta olmak üzere, kamu bankaları hangi gayrimenkul ekspertiz firmaları ve değerleme şirketleriyle çalıştıklarını; bu firmaların 2023 yılında düzenlediği kıymet takdir raporları tutarı ve sayısının, toplam değerleme ve işlem tutarlarının içindeki payını; Türkiye Değerleme Uzmanları Birliğince yürütülen soruşturmada, incelenen şirketlerle çalışmaya devam eden kamu bankası olup olmadığını; bu şirketlerin, kamu bankalarının Yönetim Kurulu Başkanları, Yönetim Kurulu Üyeleri veya birinci dereceden yakınlarıyla, doğrudan veya dolaylı yoldan bağlantısı olup olmadığını; kamu bankalarının yöneticileri tarafından kullanılan konut kredilerinde değerleme şirketi olarak yer alıp almadıklarını; son beş yılda piyasadaki faiz oranlarının altında konut kredisi alan kamu bankası yöneticisi veya yöneticilerinin olup olmadığını ve geliriyle orantısız kredi kullanan banka yöneticisi olup olmadığını Sayın Bakanlara sorduk. Bu soruların hepsinin detaylı olarak cevaplarını biliyoruz, Sayın Bakanlardan gelecek cevapları bekleyeceğiz” sorularını yöneltti.

ÇİFTÇİ OLMADIĞI HALDE, TARIM KREDİSİ KULLANMAK İÇİN MUZ İŞİYLE UĞRAŞAN BANKA YÖNETİCİLERİ VAR

Ziraat Bankası son dönemlerde tarımsal kredi faiz oranlarını artırdı, bundan dolayı da çiftçilerin krediye ulaşımı zorlaştı. Akay şunları söyledi: “Vatandaşlarımız, özellikle de çiftçimiz kullandığı kredilerde herhangi bir sorun yaşadığı zaman tarlaları, traktörleri haczediliyor ama ne hikmetse Ziraat Bankasının veya diğer kamu bankalarından yüklü miktarda kredi kullanan medya şirketleri, zora düştüğünde veya kredileri zamanında ödemediğinde yasal takip takılmıyor. Direkt ya da dolaylı tarımsal faaliyeti olmamasına rağmen tarım kredisi kullandırılan Ziraat Bankası yöneticileri olduğuna dair de iddialar var. Soruyoruz: bu banka üst yöneticileri kimler? Bu yöneticiler hangi miktarda sübvansiyonlu kredi kullanmıştır? Örneğin muz işiyle uğraşan bir banka yöneticisi var mı?​”

GAYRİMENKUL EDİNİMİYLE VATANDAŞLIK ALINMASINDA BÜYÜK BİR USULSÜZLÜK VAR

Değerleme şirketleriyle ilgili olayın bir başka boyutunun da “yabancılara vatandaşlık” kazandırılması hususu olduğunu kaydeden Akay, “Yabancılara vatandaşlık verilirken, dört yüz bin dolarlık gayrimenkul alım şartı var. Bu gayrimenkullerin değerlerinin tespitinde de SPK lisanslı değerleme şirketleri yetkili. Buradaki alımlarda, özellikle gayrimenkul değerlerinin çok üzerinde kıymet taktir tespitleri yapıldığı ve yabancılara vatandaşlık kazandırıldığı iddiaları var. Bu konunun da özellikle incelenmesi, araştırılması gerekiyor. Bu konuyla ilgili de Çevre ve Şehircilik Bakanlığına da ve İçişleri Bakanlığına sorularımızı sorduk. Bu konunun üzerine gidilmesi, buradaki haksızlığın, usulsüzlüğün tespit edilmesi, bu usulsüzlüğe karışan kişilerin hesap vermesi gerekiyor” ifadelerini kullandı. (EKONOMİ SERVİSİ)