Aydın’da tarım alanlarının ortasına bir JES daha kuruluyor

Özer AKDEMİR

Zorlu Holding’e ait Zorlu Enerji tarafından Aydın’ın, Kuyucak ilçesi Bucak Köyü yakınlarında yapılması planlanan “Kuyucak JES” projesi ile ilgili olarak ÇED süreci başlatıldı. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (ÇŞİB) internet sitesinde 29.01.2024 tarihinde yayınlanan duyuruda Zorlu Enerji tarafından yapılması planlanan Kuyucak (50 MWm/50 MWe) JES projesi ile ilgili olarak ÇED Sürecinin başlatıldığı duyurusu yer aldı.

RUHSAT ALANININ TAMAMI “ÖNEMLİ DOĞA” ALANI İÇERİSİNDE!

Çınar Mühendislik firması tarafından hazırlanıp ÇŞİB’na sunulan ÇED Başvuru Dosyasında Bucak Köyü yakınlarında 10 adeti üretim, 8 adeti reenjeksiyon kuyusu ve 1 adet alternatif kuyu alanı olmak üzere toplamda 19 adet kuyu lokasyonu belirlendiği dile getiriliyor. ÇED Başvuru Dosyasında Aydın-Muğla-Denizli Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli onaylı Çevre Düzeni Planı’na göre ruhsat alanının tamamının “Önemli Doğa Alanı” içerisinde kaldığı belirtilirken, “jeotermal enerji santrali alanı “Tarım Arazisi” olarak işaretlenmiş alanlar içerisinde kalmaktadır. Ayrıca, Üretim/reenjeksiyon kuyu lokasyonlarının bir kısmı “Tarım Arazisi” bir kısmı ise “Orman Alanı” olarak işaretlenmiş alanlar içerisinde kalmaktadır” denilmekte. Dosyada buna rağmen herhangi bir orman alanı kullanımı söz konusu olmayacağı ve ağaç kesimi yapılmayacağı ileri sürülüyor.

İKİ KUYU BÜYÜK OVA SINIRLARI İÇİNDE

ÇED dosyasındaki bilgilere göre, Planlanan proje alanı ve belirlenen alternatif santral alanı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile büyük ova koruma alanı olarak belirlenen “Aydın Ovası” sınırları dışında kalırken, Büyük ova sınırları içerisinde planlanan 2 adet sondaj kuyusu ile ilgili  “Tarım Arazilerinin Korunması, Kullanılması ve Planlanmasına Dair Yönetmelik”in kapsamında gerekli izin süreçlerinin uygulanacağı belirtiliyor.

PROJENİN ÖMRÜ 49 YIL, SONRASINA BAKILACAK!

ÇED Dosyasına göre planlanan projenin yatırım maliyeti 910.000.000,00 TL olarak belirlenirken, Yatırım maliyetinin yaklaşık yüzde 20’sinin yatırımcı firmanın öz kaynaklarından, yaklaşık yüzde 80’inin ise kredi kullanılarak karşılanması planlandığı dile getiriliyor. Hazırlık sürecinin iki yılda tamamlanarak faaliyete geçileceğinin belirtildiği ÇED dosyasında projenin ekonomik ömrünün ise ruhsat süresi ile paralel olacak şekilde 49 yıl olacağı, 49 yıl sonrasında ise günün şartlarına göre gerekli revizyonların yapılması ile birlikte bu sürenin uzatılmasının sağlanabileceği dile getiriliyor.

PROJE ALANINDA ZEYTİNLİKLER VAR

Proje kapsamında santral sahası olarak belirlenen alana en yakın yapı Bucakköy Mahallesi’ne yaklaşık 600 m mesafede bulunan konutlar olduğu belirtilirken, sondaj alanları içerisinde Zeytincilik Kanunda belirtilen alanların olduğu da ÇED dosyasındaki bilgiler arasında yer alıyor.

AYDININ HER TARAFINDAN JES’LERE KARŞI DİRENİŞ VAR

Aydın’ın birçok yerinde olduğu gibi JES’ler Kuyucak’ta da verimli tarım arazilerinin ve su kaynaklarını ortasında yapılıyor. Bu nedenle kentin hemen her köşesinde yıllardır JES'lere karşı eylemler yapılıyor. Geçtiğimiz yıllarda Kuyucak’a bağlı Değirmendere'de köylüleri de evlerine 35 m yakınlıkta kuyu çalışması yapmak isteyen JES şirketine karşı günlerce nöbet tutmuşlardı. Kurulduğu bölgedeki havaya, suya ve tarım alanlarına ciddi zararlar verdiği kanıtlanan JES’ler, işleten şirketler için ise tam bir para basma makinesi gibi çalışıyor. Zorlu Enerji’nin ÇED Dosyasına göre şirket 910 milyon lira olarak öngördüğü yatırım bedelinin yüzde 80’ine denk gelen kısmını, 780 milyonunu kredi alarak karşılayacak. Şirketin kasasından bu proje için ilk etapta sadece 182 milyon lira çıkacak.

ÇED raporundaki bilileri göre Türkiye jeotermal potansiyeli bakımından Avrupa’nın 1. ülkesi ve kurulu güç bakımından ise dünyanın 4. ülkesi durumunda. Türkiye Jeotermal enerjiden elektrik üretiminde ise ABD, Endonezya, Filipinler, Türkiye ve Yeni Zelanda ile birlikte ilk 5 ülke arasında yer alıyor.