İliç'te maden ocağında siyanürlü pasa çöktü: İşçiler saatlerdir toprak altında
İliç'te Anagold’a ait altın madeninde siyanürlü pasa dağında çökme meydana geldi, işçiler toprak altında. Bakanlık, Sabırlı Deresi'nin Fırat Nehri'ne ulaştığı menfez kapaklarının kapatıldığını duyurdu
Fotoğraf: Serhat Zafer/AA
Erzincan'ın İliç ilçesinde mimar ve mühendislerin tüm uyarılarına rağmen kapatılmak bir yana kapasite artırımı yapılan Anagold’a ait madende pasa dağında çökme meydan geldi. Resmi rakamlara göre 9 işçi toprak altında kaldı, saatlerdir kurtarılmayı bekliyor. Nehrin geçtiği hat boyundaki tarım ve içme suyu da tehlikeye girdi.
Çöpler köyündeki altın madeninin bulunduğu bölgede istiflenen siyanürlü pasa dağında çökme meydana geldiği ihbarı üzerine olay yerine çok sayıda arama kurtarma ekibi sevk edildi.
"KAYAN KÜTLENİN HACMİ 10 MİLYON METREKÜP"
Cevherin konumlandırıldığı yığın liç alanından yamaç üzerinde önce kayma ve sonra çok hızlı akma şeklinde bir kütle hareketi meydana geldiğini belirten İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya gece yaptığı açıklamada "Hareket yaklaşık 200 metre yüksekliğe sahip bir yamaç boyunca oldu. Kayan kütlenin toplam hacminin şimdilik hesaplarda 10 milyon metreküp olduğu, bu kütlenin de yaklaşık 800 metre kadar hareket ettiği ve hareket hızının ortalama saniyede 10 metre olduğu öngörülüyor." dedi.
"9 İŞÇİ KAYAN KÜTLENİN ALTINDA"
İlk belirlemelere göre 9 işçinin kayan kütlenin altında kaldığını ve işçileri arama kurtarma çalışmalarının devam etiğini ifade eden Yerlikaya, şunları söyledi: "Şu an itibarıyla bölgede AFAD, JAK, TSK, Emniyet Genel Müdürlüğü, madenciler ve sivil toplum kuruluşlarından oluşan 339'u arama kurtarma personeli olmak üzere toplam 827 personel görev yapıyor. Ayrıca 562 araç, 5 dron, 2 kimyasal, biyolojik, radyoaktif ve nükleer aracı yani KBRN dediğimiz araçlar. 5 metale duyarlı radar cihazı ve 5 kurtarma köpeğiyle birlikte arama kurtarma çalışmalarımız devam ediyor. Bölgede hem yeni gelişebilecek bir kaymayı izlemek hem de göçük altındaki kişileri, araçları saptayabilmek amacıyla mobil takip sistemleri ve yer radar gibi ekipmanlar kuruldu. Sahada dekontaminasyon ve mobil koordinasyon tırları görevlendirildi. AFAD koordinasyonunda üniversitelerimizden gelen bilim insanları bölgenin önceki ve güncel haritalarını kullanarak stabil alanları tespit ediyor ve bu alanlara izleme cihazları yerleştirmeye başladılar. Bununla birlikte uydu radar verilerinden sahadaki hareketlerin geçmişe yönelik davranışları inceleniyor ve yapılacak çalışmalarda olası riskli bölgeler belirleniyor. Ayrıca bölgede gece boyunca arama kurtarma çalışmalarını sürdürebilmek için 40 jeneratör ve 40 aydınlatma kulesi bulunuyor."
BAKANLIK: FIRAT NEHRİ MENFEZİN KAPAKLARI KAPATILDI
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yaptığı açıklamada "Toprak kaymasının hemen ardından Bakanlığımız Merkez ve İl Müdürlüğümüz Denetim Ekiplerini bölgeye ivedilikle sevk ettik. Toprak kayması sırasında akan malzemenin Fırat Nehri'ne ulaşmasının engellenmesi amacıyla Sabırlı Deresi'nin Fırat Nehri'ne ulaştığı menfezin kapaklarını kapattırdık" bilgisini verdi.
VALİ AYDOĞDU: SIZMA SÖZ KONUSU DEĞİL
Erzincan Valisi Hamza Aydoğdu, "(Siyanür iddiaları) Şu anda bir sızma söz konusu değil. Olsa bunu size açıklarız. Fırat Nehri'ne sızma söz konusu değil. Toprak kayması oldu, yani bu toprak kayması dışında herhangi bir problem yok. Bütün ekipler geliyor, buradaki bütün kontrolleri yapacaklar." dedi.
Milli Savunma Bakanlığı'nca (MSB) yapılan yazılı açıklamada, 3'üncü Ordu Komutanlığı'na bağlı ekiplerin arama- kurtarma çalışmalarına destek sağladığı belirtildi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı da yaptığı açıklamada "Trabzon, Elazığ ve Sivas Bölge Müdürlüklerimizden arama-kurtarma çalışmalarına destek vermek amacıyla olay yerine araç ve personel desteği sağlanmıştır" denildi.
BELEDİYE BAŞKANI: 10-12 KİŞİNİN TOPRAK ALTINDA OLMA İHTİMALİ VAR
Erzincan Belediye Başkanı Bekir Aksun ise "10-12 kişinin toprak altında olma ihtimali var, arama çalışması sürüyor" diye konuştu.
"MİLYARLARCA TON ZEHİRLİ MADDE FIRAT'A GİDİYOR"
Bölgede yaşayan çevre aktivisti Sedat Cezayirlioğlu gazetemize konuştu. Cezayirlioğlu, "Şu anda milyarlarca ton siyanür ve ölümcül madde Fırat nehrine doğru gidiyor. Madenin 350 metre altında Fırat nehrin barajı var" ifadelerini kullandı.
ADALET BAKANI TUNÇ: 4 CUMHURİYET SAVCISI GÖREVLENDİRİLDİ
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ise "Olayla ilgili İliç Cumhuriyet Başsavcılığınca adli soruşturma başlatılmış olup 4 Cumhuriyet Savcısı görevlendirilmiştir" ifadesini kullandı.
February 13, 2024
ÇALIŞMA BAKANI IŞIKHAN: 3 BAŞMÜFETTİŞ İLE 1 MÜFETTİŞ GÖREVLENDİRİLDİ
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, "Kazayı araştırmak üzere Bakanlığımıza bağlı 3 Başmüfettiş ile 1 müfettiş görevlendirilmiş olup, gerekli incelemeler yapılacaktır" dedi.
February 13, 2024
ENERJİ BAKANLIĞI: 9 MADEN ÇALIŞANINA ULAŞILAMIYOR
Enerji Bakanlığından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: "Erzincan ili İliç ilçesinde bulunan ve Anagold Madencilik’in ruhsat sahibi olduğu maden sahasında 13 Şubat 2024 saat 14:30’da toprak kayması meydana gelmiştir. Kayma sonucunda ilk tespitlere göre 9 maden çalışanına ulaşılamamaktadır. Bölgeye sevk edilen arama kurtarma ekiplerinin çalışmaları devam etmektedir. Konuyla ilgili olarak inceleme ve soruşturma başlatılmıştır."
AFAD'tan yapılan açıklamada ise şu bilgiler aktarıldı: "Bugün saat 14.00 sıralarında Erzincan ilimiz İliç ilçesinde bir maden ocağında toprak kayması meydana gelmiş olup göçük altında vatandaşlarımız olduğu bilgisi alınmıştır. Olay bölgesine Erzincan, Erzurum, Sivas, Rize, Malatya, Giresun, Diyarbakır, Tokat ve Tunceli il AFAD müdürlüklerimizden personel sevk edilmiştir."
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, "Kazayı araştırmak üzere Bakanlığımıza bağlı 3 Başmüfettiş ile 1 müfettiş görevlendirilmiş olup, gerekli incelemeler yapılacaktır" dedi.
SAĞLIK BAKANI KOCA: 10 AMBULANS VE 3 UMKE TİMİ GÖREVLENDİRİLDİ
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, olay yerine 10 ambulans ve 3 UMKE ekibinin, 2 Acil Müdahale Aracının görevlendirildiğini, tam donanımlı Acil Müdahale Ünitesi kurulduğunu duyurdu. Koca gece saatlerinde sosyal medya hesabından "Erzincan İliç'te maden ocağında yaşanan toprak kayması sebebiyle toprak altında kalan 9 kişi için olay yerine görevlendirilen ambulans sayısı 10'a, UMKE ekibi sayısı 3'e çıkarıldı. Tam donanımlı Acil Müdahale Ünitesi kuruldu, 2 Acil Müdahale Aracı görevlendirildi." ifadelerini paylaştı.
"ŞARTLAR BİZDEN YANA DEĞİL"
Eski Başbakan Binali Yıldırım “memleketim” diyerek Erzincan’a gitti.
Bölgeyi gezmesine izin verilen Yıldırım "Bölge tamamen kontrol altına alındı. Termal cihazlarla aramalar yapılıyor. Toprak kaymadan önce çalışanlar bölgeden uzaklaştırılmış. Yoksa milyon küpe varan kayan kültenin her yerinde takdir edersiniz aramak hem zaman kaybıdır hem de sonuç olarak çok kolay değildir. Olayın büyüklüğünü dikkate alındığımızda şartların bizden yana olmadığını da söylemekte fayda var.”Binali Yıldırım, Fırat Nehrine siyanür sızması iddialarına ilişkin, "Kimyasal ayrı bir yerde tutuluyor. Orada heyelan veya hareket yok. Kayan yer açık kazının yapıldığı yerden çıkarılan ve madenin ayrıştıktan sonra yığılan toprak kayıyor. Bu toprakta ola ki zehirleyici bir madde olabilir diye ummadığı düşünülüyor ama binde bir ihtimalde olsa buna karşılık arkadaşlar tedbir alıyor. 300 dönümlük bir alan bir iki kepçe ile girilip alınacak bir durum değil. Milyon metreküp mertebesinde bir toprak hareketinden bahsediyoruz” diye konuştu.
ALTIN MADENİ ŞİRKETİNDEN BORSA YATIRIMCILARINA: BİR SÜRE OPERASYONLAR DURDU
Altın madeni şirketi SSR Mining Inc.'in maden ocağındaki çökmeden sonra borsadaki yatırımcılara açıklama yaptığı öğrenildi.
Açıklamada şu ifadeler yer aldı: "Çöpler madeninde büyük bir kayma sonucu operasyonlar askıya alındı. 13 Şubat 2024 sabahı, yaklaşık olarak EST saat 6:30'da meydana geldi ve Çöpler'deki tüm operasyonlar bu nedenle durdurulmuştur."
ÇÖPLER KÖYÜ MUHTARI: TOPRAK BUGÜN YARILMIŞ
DW Türkçe'nin ulaştığı Çöpler Köyü Muhtarı Mahmut Öz, göcük altında kalan işçilerden ikisinin kendi köylüleri, diğerlerinin ise çevre köylerden olduğunu belirterek, olaya ilişkin "Madendeki toprak bugün yarılmış. O işçiler de rapor tutmaya gitmişler. O zaman patlamış" dedi.
"10-15 ÖLÜ OLDUĞU SÖYLENİYOR"
T24'e konuşan Erzincan CHP İliç İlçe Başkanı Mesut Güz ise "İçeriye kimseyi almıyorlar. Ailelerden arayan çok. Şu anda 10-15 ölü olduğu söyleniyor ailelerin tespitiyle... Benim de yakınlarım ben de onlara ulaşamıyorum" dedi.
KORUMASIZ ALANA GİREN HERKES SİYANÜR TEHİDİDİ ALTINDA
Evrensel'e konuşan Maden mühendisi ve iş güvenliği uzmanı Aytekin Taşdemir, maden sahasına korumasız giren herkesin siyanür tehdidi altında olduğu uyarısında bulundu.
AFAD yetkililerinden kimyasal konusunda yetkin ve etkili personelin alana görevlendirileceğini tahmin ettiğini ifade eden Taşdemir, bölgede muhtemelen bu konuda yetkili 5-10 AFAD personeli olduğunu, 9 ilden sevk edilecek uzman personel sayısının ancak yaklaşık 100’e yakın olacağını söyledi. Özellikle alanda taşeron firmalar aracılığıyla çalışan işçilerinin iş güvenliklerinin yeterli olmayabileceğini vurgulayan Taşdemir, heyelan altında kalan, işçilerin iş makineleriyle çalıştığı alanın yaklaşık bin-iki bin futbol sahası büyüklüğünde olduğunu aktardı.
EMEP BELEDİYE BAŞKAN ADAYI GÜLŞEN: TEHLİKE BİLİNİYORDU
EMEP’in Erzincan Belediye Başkan Adayı Meral Gülşen Evrensel'e konuştu. Gülşen, "Göçük altındaki işçi sayısında bir netlik yok. O bölgedeki arkadaşların verdiği bilgiye göre İliç'in içinden gelen yerli işçiler ile dışardan gelen ve şantiyede kalan işçiler var. Gerçek sayıyı şirket biliyor siz bilemiyorsunuz. Kapalı bir alan içeri girilmiyor. Tehlikenin çok net bilindiği bilgisi var. 2022'de bir siyanür sızması oldu. Yılda bir ton altın çıkarmak için tonlarca toprak aktarması yapıyorlar. Bu da boşluklara neden oluyor. Üstüne bir de sürekli dinamit patlatıyorlar. Ekolojik ve jeolojik zararları uzmanlarca defalarca kez dile getirilmesine rağmen, çevre düşmanı olan iktidar bunu dikkate almadı" dedi
Gazetemize konuşan Maden Mühendisleri Odası başkanı Ayhan Yüksel, “Kamuoyunda çok tartışılan bir ocak. İki yıl önce siyanür sızıntısı olmuştu şimdi de iç sahada bir toprak kayması yaşandı. Plana, projeye uyulmamasının bir sonucu olarak düşünüyoruz. Daha sağlıklı bilgi alabilmek için oda olarak Erzincan’a geçiyoruz. Ölü sayısının artmasından endişeliyiz. İlk olarak kurtarma çalışmalarının hızla düzenlenmesi gerekiyor” dedi.
İLİÇ DOĞA VE ÇEVRE PLATFORMU: BU SİYANÜRLÜ PASA DAĞI
Olaya ilişkin açıklama yapan İliç Doğa ve Çevre Platformu, "İliç'te felaketler bitmeyecek dedik, bugün son dakika haberi olarak pasa dağında büyük bir çökme yaşandı, altında işçilerin olduğu haberleri geliyor! Erzincan valisi toprak kayması diyor halen, hayır bu siyanürlü pasa dağıdır, milyonlarca ton zehirli topraktır!" dedi.
PSİKOSOSYAL DESTEK
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, İliç'te görev yapmak üzere psikososyal destek ekiplerinin bölgeye intikal ettiğini bildirdi.
TTB: UYARILARIMIZA RAĞMEN ŞİRKETE YARGI KORUMASI SAĞLANDI
Türk Tabipleri Birliği (TTB) X hesabından konuya ilişkin açıklama yaptı:
“Erzincan’ın İliç ilçesinde Anagold Madencilik tarafından işletilen Çöpler Altın Madeni'nde siyanür ve sülfürik asit dağlarının çökmesi sonucu çok sayıda işçinin göçük altında kaldığı aktarılmaktadır. Geçmişte siyanür sızıntısı ile gündeme gelen madenin ruhsatı iptal edilmediği gibi kâr hırsıyla kapasitesinin artırılması, TTB'nin de aralarında olduğu örgütlerin hukuk mücadelelerine karşın şirkete yargı koruması sağlanması; yaşanan faciaya açıkça davetiye çıkarmıştır. Gelişmeleri yakından takip ediyor, göçük altında kalan emekçilerin bir an önce sağ salim çıkarılmalarını umuyoruz.”
UZMANLAR UYARMIŞTI
İliç'teki altın madeninde, Fırat Nehri'nin ana kollarından Karasu Nehri'nin 500 metre yakınında siyanür ve sülfirik asit ile altın işletmeciliği yapılıyor. Son derece tehlikeli maddelerle çalışılan ve Fırat'ı kirletme potansiyeli olan maden geçtiğimiz dönemlerde de sülfik asit ve siyanürün sızıntısı haberleriyle gündeme gelmişti.
Madenin yol açtığı yıkıma karşı mücadele veren uzmanlar uzun süredir göçük tehlikesine karşı uyarı yapıyordu. Öte yandan siyanür sızıntısıyla bilinen Anagold'un 7,2 milyon dolar vergi borcunun silindiği, şirketin yüzde 80 ortağı olan Kanadalı altın madeni şirketi SSR Mining'in bilançosunda ortaya çıkmıştı.
Öte yandan Kanada'nın Ankara Büyükelçisi Kevin Hamilton, Anagold Madencilik'in ortaklarının arasında Kanada'nın bulunmadığını savundu.
February 13, 2024
Hamilton, "Bazı medya kuruluşlarının toprak kaymasının meydana geldiği madenin Kanada'ya ait olduğunu bildirdiğini gördük. Bu doğru değildir. Erzincan'daki maden işletmesi Kanada'ya ait deği̇ldi̇r" açıklamasını yaptı.
ANAGOLD'UN ÖNCELİĞİ ÇALIŞANLARIN SAĞLIĞIYMIŞ!
İşçilere mezar olan Anagold Madencilik tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Çöpler Altın Madeni işletmemizde, 13 Şubat Salı günü saat 14:28 sularında yığın liç alanımızda meydana gelen kaymadan duyduğumuz büyük üzüntüyü paylaşmak isteriz.
Yaşadığımız bu zorlu süreçte en önemli önceliğimizin, çalışanlarımız ve yüklenicilerimizin sağlık ve güvenliği olduğunu bir kez daha hatırlatmak isteriz.
Yaşanan bu elim olayın hemen akabinde bölgedeki çalışanlarımızla ivedilikle iletişime geçerek, acil durum planımızı devreye aldık ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına bilgi verdik. Anagold acil durum müdahale ekipleri ve AFAD birimlerine yapılan acil bilgilendirmeden hemen sonra, olayın meydana geldiği bölgede gerekli güvenlik önlemleri alınırken, tüm müdahaleler için hızlıca aksiyona geçildi." (HABER MERKEZİ)