Yazar Füruzan'ın ardında bıraktıkları: ‘Umutlu ve iyimser bir tutum sergiledi’

Şeyma AKCAN

Edebiyat tarihinin önemli yazarlarından Füruzan’ın geçtiğimiz günlerde yaşamını yitirmesinin ardından yazarlar Füruzan’ı, bıraktıklarını, derdini, kendilerinde bıraktığı izlerini anlattılar. Yazarlardan Adnan Özyalçıner, Semih Gümüş, Feridun Andaç, Mehmet Zaman Saçlıoğlu ve Işıl Özgentürk görüşlerini gazetemizle paylaştı.

Yazar Adnan Özyalçıner, “Füruzan, yaşamasının içinden geçen öyküler yazdı. Yoksulların, yoksul ailelerinin öykülerini, özellikle kadınlarla çocukları, yalnız kalışlarını, kimsesizliklerini, ayrılıkları aramızdan ayrılışıyla bıraktığı boşluğu öyküleri dolduracak. Yaşatarak…” dedi.

‘KENDİ SESİ, RENGİ OLAN ANLATICI’

Füruzan anlatıcılığını bir döneme/kuşağa sığdırmanın güç olduğunu söyleyen Yazar Feridun Andaç, “Öykü romanlarında getirdiği, yansıttığı insan/toplum gerçekliklerinde elbetteki dönemsellik ön plandadır. Türkiye’nin kentlileşme, göç, dönüşüm öyküsüne tanıklık eden bir bakışı vardır Füruzan’ın. Bu anlamda toplumsal duyarlılığı ön planda tutmuştur her daim. Ev, aile, çocuk; sevgi, aşk, göç en başat izlekleri olmuştur” ifadelerini kullandı.

Füruzan’ın anlatıcılığının toplumsal gerçekliklerle bağına dair Andaç, “İnsanın insana gitmesi, yaşadığı yerle kendini var etmesi, kimliğinin rengini aldığı yaşamsal gerçeklikler onun anlatılarının dokusunu var eden. Bu anlamda içlidir, dokunaklıdır Füruzan’ın anlatıcılığı. 1950’lerden günümüze uzanan Türkiye gerçeğinin insanla nasıl varoluş gösterdiğinin anlatıcısı diyebiliriz. Belleklerde iz bırakan Parasız Yatılı’yı, Kuşatma’yı, Benim Sinemalarım’ı, Gecenin Öteki Yüzü’nü, Sevda Dolu Bir Yaz’ı bu bakışla okuyup geleceğe taşıyabileceğimize inanıyorum. Füruzan’ın özgünlüğü, edebiyatımıza yepyeni bir ses getirmesinin nişanesidir her bir öykü kitabı” yorumunda bulundu.

BİR FÜRUZAN OLAYI

Füruzan’ı ilk gençlik yıllarında tanıdığını belirten Yazar Semih Gümüş Füruzan ve edebiyatıyla olan ile ilişkisini “Art arda yayımlanan Parasız Yatılı, Kuşatmada, Benim Sinemalarım adlı öykü kitaplarıyla. Bu üç kitabını yayımlanır yayımlanmaz okuduğumu hatırlıyorum. O yılları yaşayanlar bilir, bu üç kitap ‘Füruzan olayı’ olarak karşılanmıştı. Çok beğenilmişti. Dönemin önde gelen dört önemli kadın yazarından biri de Füruzan olarak anılırdı” ifadeleriyle anlattı.

Yazdığı her şeyi okuduğunu kaydeden Gümüş, “Ben İstanbul’a geldikten sonra tanıştık da. İyi bir ilişkimiz oldu. Bazen kısa, bazen uzun aralarla görüşürdük. Son yıllarında ben de uzakta olduğum için telefon ederdi. Sık sık konuşurduk, sürekli sorduğu sorular olurdu. Ben onu edebiyatta büyüğümüz olarak görürdüm. Hep edebiyattan söz eder, anlatırken sevgi sözlerini eksik etmezdi. Yazdıklarıyla ilgili olarak benim fazla söz etmeme gerek yok. Çok sevilen bir yazardı. Yüzyıl da geçse hep güzel anılacak. Füruzan gibi bir yazarın yazdıkları unutulmaz” dedi.

‘VİCDAN VE ADALET DUYGUSUNDAN İŞLER’

Füruzan’ı yazınımızın köşe taşlarından biri olarak tanımlayan Yazar Mehmet Zaman Saçlıoğlu, “Yazarlarımızın içinde apayrı bir yer tutar. Gerçekçi, açık seçik ve doğrudan insanın yüreğine seslenen metinleriyle okurunu, tüm sanatların en önemli penceresi olduğuna inandığım vicdan ve adalet duygusundan işleyerek etkiler. Onun öykü ve romanlarının insan yüreği yaşadıkça yaşayacağından eminim. Bu büyük yazarımızı ve nice güzel anılarımızla bende yaşayacak sevgili dostumu yitirmenin acısını derinden duyuyorum. Kızı Aslı’ya ve tüm yakınlarına sabır dilerim” dedi.

Yazar Işıl Özgentürk görüşünde, “Füruzan benim için bu toprakların Kibelesi’dir ve Kibele ölümsüzdür. Bir gün kaderine başkaldıran gencecik bir kızdır, bir gün zulmün öldürdüğü oğlunun kemiklerini bekleyen bir annedir. Her gün kocasının madenden sağ dönmesi için dua eden bir eştir. Kibele tüm kadınların haykırdığı sevgidir, neşedir, aşktır. Ve Füruzan bir Kibele’dir. Bütün zamanların yürek atışıdır” ifadelerine yer verdi.

Yazar Sema Kaygusuz ise X hesabında yaptığı paylaşımında “..Ağarık kara önlükleri, kömürün is atarak köze döndüğünü, tek korla ısınmayı, göçmenin garipliğini, temizliğin ayrıcalığını, derin uyumanın imkansızlığını, hep bir tedirginliği, yoksunluğu, yokluğu, buna rağmen büyüdükçe acıtan arzuyu anlatan Füruzan’dı” ifadeleriyle Füruzan’ı andı.

‘ÖYKÜLERİNDE EZİLEN KESİMLERİ AKTARDI’

Türkiye Yazarlar Sendikası Füruzan’ın yaşamını yitirmesinin ardından yaptığı açıklamada, “Yaşayan en önemli öykücülerimizdendi. 29 Ekim 193? İstanbul doğumluydu. Ansiklopedilerde, Wikipedia, vb. platformlarda yazılan doğum tarihinin gerçeği yansıtmadığını söyleyen Füruzan’ın şiir, öykü, roman, gezi, röportaj, oyun, çocuk kitapları vardı. İlk kitabı ‘Parasız Yatılı’ ile 1972 ‘Sait Faik Hikâye Armağanı’nı kazanan Füruzan, 12 Mart dönemini anlattığı ‘47’liler’ ile de 1975 ‘Türk Dil Kurumu Roman Ödülü’nü kazanmıştı” ifadelerine yer verdi.

Açıklamanın devamında “Berlin’in Nar Çiçeği, Füruzan’ın diğer romanıydı. Öykü, roman, şiir, gezi ve röportaj dalında eserler veren yazarın öykü kitapları: Kuşatma, Benim Sinemalarım, Gecenin Öteki Yüzü, Gül Mevsimidir, Sevda Dolu Bir Yaz adlarıyla yayımlanmıştı. Pek çok öyküsü sinemaya uyarlanan Füruzan, ‘Benim Sinemalarım’ öyküsünü Gülsün Karamustafa ile birlikte sinemaya uyarlayıp yönetmiş, film en iyi film ödülleri kazanmıştı. Uzun bir aradan sonra, 2023 yılında yayımlanan ‘Akim Sevgilim’ başlıklı öykü kitabındaki öyküler, Füruzan’ın ustalığının somut örneğini oluşturuyordu” ifadeleri yer alıyor.

Füruzan’ın, kitaplarında kadınları, çocukları, göçmen işçileri, yoksulları, çöken burjuva ailelerini anlatan bir yazar olduğu belirtilen metinde, “Öykülerinde toplumun ezilen kesimlerinin yaşamını, duyarlı ve insansever bir bakışla aktaran Füruzan, umutlu ve iyimser bir tutum sergiliyordu. Öykülerinin dili duygusal, hüzünlü ve sevgi doluydu. Anlatımı akıcı ve yalındı. Füruzan, küçük insanların dünyasındaki gerilimleri ve çatışmaları ustaca yansıtan bir anlatıcıydı. Anlatımı okuru sıcaklıkla kucaklıyordu.

Türkiye Yazarlar Sendikası olarak Füruzan’ın yakınlarına, dost ve arkadaşlarına, okurlarına başsağlığı diliyor, acılarını paylaşıyoruz. Füruzan’a edebiyatımıza katkıları için sonsuz teşekkür ediyor, saygıyla uğurluyoruz” denildi.

Işığın kelimeleri: Füruzan