Motokuryelerin ödemeleri yapılmıyor

Andaç Aydın ARIDURU
Eskişehir

Eskişehir’de geçtiğimiz günlerde Yemeksepeti kuryelerinin vardiya seçimleri kapanmış, 300’ün üzerinde motokurye çalışamaz duruma gelmişti. Fiyuu firmasına bağlı çalışan ve düşük ücretler ile ağır çalışma koşulları sebebiyle işten ayrılan 6 motokurye bir aya yakın süredir hak edişlerini alamıyor. Evrensel’e konuşan ve şirketin çeşitli bahanelerle ödemeyi ertelemeye çalıştığını söyleyen bu motokuryelerden Umut, “Benim param ne zaman yatacak diyorum. Bana dedikleri tek kelime bu hafta salı, bu hafta cuma. Bir hafta geçiyor, yine aynısı. Muhatabım da yok. Ne aramayla ulaşabiliyorum ne yazmayla ulaşabiliyorum. Hiçbir şekilde ulaşamıyoruz ve ben bir aydır mağdurum. Ödemelerimi yapamıyorum” şeklinde konuştu.

MAAŞ YOK, VERGİ VAR!

Geride kalan 1 aylık dönemde siparişleri yetiştirmek için yakıt ve bakım masrafı yaptıklarını, ücretleri ödenmiş gibi vergi dahi ödediklerini söyleyen Kaan ise “Ben iki aya yakın çalıştım. Elli tane bana KDV çıktı. Maaş yok ortada ama vergisi var” dedi.

"YATMAMIŞ PARAYI YATMIŞ GİBİ GÖSTERDİLER"

İki yıl Fiyuu’da kuryelik yaptığını belirten Sergen ise şöyle konuştu: “Başka firmaya geçeceğimi belirttim. Tamam dediler. Normalde ihbar süresi var. Onu vermeden bana çıkış verildi. Çalmadık, çırpmadık bu şirketten. Şimdi ben 1 Ocak ile 10 Ocak arası çalıştım. Alacağım 22 bin 500 TL. O parayı yatırmadan da kabul yazılmıyor. Ben de hem kabul yazdı hem başarıyla tamamlandı. Yani parayı gönderilmiş gibi gösterdiler. Ama ortada yatan bir para da yok. Şimdi ben on gün içinde kaç bin küsur kilometre yaptım. Kaç yüz tane paket taşıdım. Şu an ödeme sözlerim var. Şirket bizi mağdur etmeye devam ediyor.”

"HAKKIMIZI İSTİYORUZ"

Bölge müdürünü aradıklarını ancak aldıkları cevabın “Bir kere açmıyorsak niye defalarca arıyorsun?​” olduğunu söyleyen kuryeler tepki gösterdi.

Esnaf kuryelik modelinin diğer firmalara göre daha ağır şartlarda işletildiğini söyleyen Umut, çalışma saatlerinin belirlenmesine ve keyfi cezalara dikkat çekerek, “On altı, on beş bin lira yaklaşık hak edişim var. İki bin lira yattı. Sebebini sordum. İlk başta cevap alamadım. Üç dört gün sonrasında benden iki tane pos kesintisi gibi bir yalan ile benim karşıma geldiler ve önüme bir belge sunmadılar. Pos cihazı ile alakalı da herhangi bir düşürme zarar verme gibi bir durumum da yok. Sırf kesinti yapmak için uydurmuşlar” ifadelerini kullandı.

Hak ediş ödemelerini bekleyen 6 kurye olduğunu ve internette şirket hakkında bu konuyla alakalı yüzlerce şikayet olduğunu söyleyen kuryeler, “Biz hakkımızı istiyoruz” dedi.

Esnaf kurye olduğumuz için işçi bile sayılmıyoruz

Eskişehir’den bir motokurye

Merhaba sevgili Evrensel okurları. Tesadüfen başladığım bu mesleği yaklaşık 10 yıldır devam ettirmekteyim. Özellikle pandemi dönemi sonrası meslek olarak kabul edilmeye başladık. Son dönemde mesleğin zorluğu, artan ölümler beni sizlere bu mektubu yazmaya itti. Özellikle pandemi döneminden sonra başlayan esnaf kurye modeli bizleri bugünlerde daha da zorlamaktadır. Çünkü esnaf kurye modelinde işçi statüsünde sayılmıyoruz. Bu da kapitalizmin bize dayattığı yeni bir şey. Günün en az 12 saatini sahada geçirip motor üzerinde direksiyon sallayarak, kaprisli müdürlerin mobbingine maruz kalarak, hiçbir şeyden memnun olmayan müşterilerin tavırlarını çekerek yaptığımız bu işte işçi bile sayılmıyoruz! Sevgili okurlar, esnaf kurye modelini sizlere şöyle anlatayım; bir işçinin yaptığı her işi yapıyorsunuz ancak patron statüsündesiniz. Örnek veriyorum motor kendime ait, benzin kendime ait, BAĞ-KUR’umu kendim ödüyorum, vergimi ödüyorum ama işçi statüsünde sayılmıyorum. Esnaf kurye modeli altında kapitalizm bizi sömürüyor. Artan mobbing, baskılar, siparişleri yetiştirme süreci ayrıca esnaf kurye olduğumuz için paket başı ücret almamızdan kaynaklı sürekli bir hız çabası içerisinde olmamız bizlere kaza yaptırıyor. Geçen yıl resmi rakamlara göre 68 kurye vefat etti. Esnaf kuryeliğin bir diğer kötü özelliği ise işveren ile aramızda sadece iş ortaklığı sözleşmesi olması. Yani bir işçinin işten çıkarılması için haklı sebep aranırken esnaf kurye modelinde işten çıkarılmak için haklı sebep dahi aranmıyor. Bir sabah bakmışsınız işsiz kalmışsınız! Daha önce Trendyol firmasında çalışırken bir sabah telefon ile ofise çağrıldım ve “İş sözleşmeni feshettik” dediler. Bir sebep dahi göstermeden sözleşmeyi feshettiler ve işsiz kaldım. Şu an başka bir firmada esnaf kurye modeli olarak çalışıyorum. Acaba bir sabah buradan da arayıp iş sözleşmeni feshettik derler mi? Ben inanıyorum ki bu sorunları yaşayan tek esnaf kurye ben değilim. Bu sorunları aynı şekilde benimle paylaşan diğer esnaf kurye meslektaşlarıma sesleniyorum: Bu sorunlarımızı birlikte çözebilmek adına birlikte mücadele etmemiz gerekir. Birlikte mücadele edebilmek adına ise örgütlenmemiz ve bir araya gelmemiz gerekir.