Mısır ziyareti Arap basınında: Erdoğan çatışmadan uzlaşmaya geçmek zorunda kaldı

Yusuf ERTAŞ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın dün Kahire’ye yaptığı ziyaret, Erdoğan’ın çatışmayla elde edemediğini uzlaşma yolu ile elde etme hamlesi olarak değerlendirildi. Gözlemciler iki ülkenin benzer ekonomik ve siyasi zorluklarla karşı karşıya olmasının iki lideri birbirine yaklaştırdığına dikkat çekiyor.

ÇATIŞMAYLA ELDE EDEMEDİĞİNİ UZLAŞMAYLA ALACAK

Arap basını iki liderin buluşmasına geniş yer ayırdı. Al Arab gazetesi “Erdoğan Kahire’de... Çatışmayla elde edemediğini uzlaşmayla alacak” başlıklı yazıda "Çıkarları Erdoğan’ı Kahire’yi ziyaret etmeye zorladı ve daha önce de onu Müslüman Kardeşleri destekleme konusundaki ısrarından vazgeçmeye ve ülkesindeki ekonomik durumun etkisiyle bölgesel anlaşmazlıkları yönetme yaklaşımını değiştirmeye itmişti. Türkiye’nin bu tutumunun arkasında meydan okumakla ve siyasal İslam’a destekle beklenen sonuçların elde edilmeyeceği, çatışma yoluyla elde edilemeyenlerin uzlaşma ve uyum yoluyla elde edilebileceğine ilişkin keskin bir dönüş var” yorumunu yaptı.

"RABİA" İŞARETİNDEN SEVGİLİLER GÜNÜ’NE

Al Kuds Al Arabi Yazarı Bekir Sıtkı, “Erdoğan Kahire’de: ‘Rabia’ işaretinden Sevgililer Günü’ne!” başlıklı yazısında “Erdoğan’ın Sisi darbesine ilişkin tutumu, Türkiye’nin hem Suudi Arabistan hem de Mısır’daki Sisi darbesini destekleyen Birleşik Arap Emirlikleri ile ilişkilerine olumsuz yansıdı ve Türkiye ile her ikisi arasındaki ilişkiler sonraki yıllarda neredeyse dibe vurdu. Böylece Ankara, Eski Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın danışmanı olduğu dönemde başlattığı ‘komşu ülkelerle sıfır sorun’ politikasının sonunu getirmiş oldu” hatırlatmasında bulundu.

MISIR-TÜRKİYE: KAZAN KAZAN UZLAŞISI

Mısır merkezli Youm7 haber sitesi, “Ziyaret, iki ülke arasında son yıllarda en üst düzeyde yürütülen ve bugün iki ülke arasındaki ilişkilerin normalleşmesiyle sonuçlanan diplomatik ve siyasi çabaların ardından, Sisi ve Erdoğan’ın ortak zorluklarla karşı karşıya olduğu bir dönemde gerçekleşti” yorumunu yaptı.

English Ahram gazetesi yazarı Abdurrahman Selahaddin “Mısır-Türkiye: Kazan-Kazan Uzlaşısı” başlıklı yazısında, “Uzun zamandır beklenen ziyaret, ister Ukrayna savaşı ve ABD-Çin rekabeti gibi uluslararası sistem içinde gelişen çatışma ve rekabetten, ister Suudi Arabistan, BAE, İran ve İsrail arasındaki güç dağılımı haritasını yeniden çizmeye yönelik bölgesel rekabetten kaynaklanıyor olsun, her iki ülkenin de pek çok zorluk karşısında birbirine ihtiyaç duyduğu bir dönemde gerçekleşti” dedi.

İLİŞKİLERİN YENİDEN İNŞASI YÖNÜNDE ÖNEMLİ BİR ADIM

Rai Al Youm, iki liderin buluşmasını, "Mısır’daki 2013 askeri darbesi ve bunun Müslüman Kardeşler üzerindeki yansımaları nedeniyle gerilen iki bölgesel güç arasındaki ilişkilerin yeniden inşası yönünde önemli bir adım” olarak değerlendirdi. Gözlemciler iki ülke arasında, Müslüman Kardeşler, ikili veya bölgesel düzeydeki ilişkiler, Akdeniz’de gaz arama ve özellikle Libya gibi konularla bağlantılı anlaşmazlıklar olduğuna dikkat çekiyor.

Al Arab, “Bu ziyaret, son üç yılda bir dizi tartışmalı konuya çözüm bulmak ve ilişkileri yeniden başlatmak için gösterilen diplomatik çabaların olduğu kadar, aylar önce gerçekleşen büyükelçilerin geri dönüşü adımının ve sonrasında çeşitli alanlarda ilişkilerin geliştirilmesine yönelik artan konuşmaların doruk noktasıdır” diye yazdı.

ANLAŞMA ODAKLI BİR YAKLAŞIM

Suudi Arabistan gazetesi Şarkul Awsat da "Ziyaret, Mısırlı yetkililerin terör örgütü olarak sınıflandırdığı Müslüman Kardeşler’e Türkiye’nin verdiği destek nedeniyle iki ülke arasında yaklaşık on yıldır süren diplomatik sürtüşmenin ardından gerçekleşiyor” diye yazdı.

Al Arab’daki bir başka analizde ise “Kahire’yle mevcut uzlaşma, önceki deneyimler göz önüne alındığında Erdoğan’ın ‘iyi hal ve davranışlarına’ dair bir kanıttan yoksun. Ancak bu, çatışmaların başaramadığını başarabilecek anlaşma odaklı bir yaklaşımın baskınlığının bir kanıtıdır: Türkiye cumhurbaşkanı dışişleri, savunma, hazine, maliye, sağlık, sanayi ve teknoloji ve ticaret bakanlarını Kahire’ye götürdü” yorumunu yaptı.