AKP, tarlalara JES ekmeye devam ediyor!

Özer AKDEMİR
İzmir

Siyasi iktidarın enerji, maden ve tarım politikaları ülkenin her alanında ciddi sorunlara yol açmaya devam ediyor. İliç’te göz göre göre gelen maden felaketinden sonra Aydın’da da tam bir “enerji cinneti” yaşanıyor! Birinci sınıf tarım toprakları, ekili tarlalar, yüzlerce yıllık zeytinlikler ve su havzaları birbiri ardı sıra jeotermal enerji şirketlerine ruhsatlandırılıyor.

Geçtiğimiz günlerde Balıkesir’in Kuyucak ilçesi Bucak köyü yakınlarında “Kuyucak JES” projesi için ÇED süreci başlatan Zorlu Holdinge ait Zorlu Enerji şirketi şimdi de Aydın’ın Bozdoğan ilçesinin Alamut köyü yakınlarında yeni bir JES için çalışmalara başladı. Kuyucak’ta zeytinlik ve tarlalara JES kuyusu ve işletmeleri kurmak isteyen şirketin Alamut’ta santral kurmak istediği alanda ekili tarlalar var.

YİNE ZORLU ENERJİ!

Zorlu Jeotermal Enerji Elektrik Üretimi AŞ tarafından Aydın Bozdoğan ilçesi, Alamut Mahallesi, Boykesiği ve Bozburun mevkiinde yapımı planlanan “Nazilli Diracık (50 MWm/50 MWe) JES projesi” için ÇED sürecinin başlatılması, yöre halkını tedirgin etti. Aydın’daki JES’lerin çevre, tarım ve sular üzerindeki yıkıcı etkilerini bilen köylüler JES’e karşı mücadele etmek için yollar arıyorlar. Köylüler yarın bir bilgilendirme toplantısı yapacaklar.

SULAMA ALANI VE TARIM ALANINA JES

Aydın-Muğla-Denizli planlama bölgesi 1/100.000 ölçekli onaylı çevre düzeni planında “sulama alanı ve tarım arazisi” olarak işaretlenmiş alanlarda yapılmak istenen JES tesisleri Alamut köyündeki konutlara kuş uçuşu yaklaşık 700 m mesafede bulunuyor. Projede 50 MWm/50MWe kurulu gücünde planlanan JES’den yıllık 160 GWh (160.000.000 kWh/yıl) elektrik enerjisinin üretilmesi hedefleniyor.

BÜYÜK OVA ÇELİŞKİSİ

Üretilen bu enerji için yer altından saatte 2000 ton jeotermal akışkanın çekilmesi planlanıyor. Projeye göre, santral alanı ile alternatif santral alanına ilave olarak 10 tanesi üretim, 9 tanesi reenjeksiyon kuyusu ve 1 tane alternatif olmak üzere toplam 20 kuyu açılacak. Santral alanının Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile büyük ova koruma alanı olarak belirlenen “Aydın Ovası” sınırları dışında kaldığı ileri sürülse de “Büyük ova sınırları içerisinde planlanan sondaj lokasyonları için” Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu gereği gerekli izin süreçlerinin uygulanacağının belirtilmesi, bazı kuyuların büyük ova sınırları içerisinde kaldığına işaret ediyor.

JES’İN EN AZ 49 YIL ÖMRÜ OLACAK!

Şirket, projenin yatırım maliyetini 948 milyon 600 bin TL olarak belirlerken yatırım maliyetinin yaklaşık yüzde 20’sinin yatırımcı firmanın öz kaynaklarından, yüzde 80’inin ise kredi kullanılarak karşılanması planlanıyor. Proje için ÇED kararı alınması sonrasında izin süreçleriyle birlikte sondaj ve santral alanındaki çalışmaların yaklaşık 2 yılda tamamlanması hedefleniyor. Bu süreden sonra tam kapasiteyle işletmeye alınması planlanan JES’in ekonomik ömrünün 49 yıl olacağı öngörülüyor. 49 yıl sonra ise günün şartlarına göre gerekli revizyonların yapılmasıyla birlikte bu sürenin uzatılması söz konusu olabilecek.

PTD’DE GERÇEKLER GİZLENMİŞ

Proje tanıtım dosyasında (PTD) JES alanı ile ilgili paylaşılan fotoğraflarda alanların ekili tarım arazisi olduğu ve çevresinde zeytinliklerin bulunduğu görülmesine rağmen proje alanının “Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun’da belirtilen alanlar içerisinde yer almadığı” ileri sürülüyor. Yine çevre düzeni planında “sulama alanı ve tarım arazisi” olarak işaretlenmiş JES alanları için PTD’de “Tarım alanları: Tarımsal kalkınma alanları, sulanan, sulanması mümkün ve arazi kullanma kabiliyet sınıfları I, II, III ve IV olan alanlar, yağışa bağlı tarımda kullanılan I. ve II. sınıf ile özel mahsul plantasyon alanları içerisinde yer almamaktadır” yazıldığı görülüyor.

AKÇAY DERESİ’NE 1.6, BÜYÜK MENDERES’E 5 KM MESAFEDE

PTD’de proje ruhsat sahasının Türkiye genelinde ayrılmış olan su havzalarından Büyük Menderes Havzası içerisinde yer aldığı belirtilirken, JES’in 170 m doğusunda ve alternatif jeotermal enerji santralinin yaklaşık 1.6 km doğusunda Akçay Deresi’nin geçtiği bilgisine yer verilmiş. Bölgedeki en önemli akarsu olan Büyük Menderes Nehri ise, planlanan jeotermal enerji santralinin yaklaşık 5 km ve alternatif jeotermal enerji santralinin yaklaşık 3.5 km kuzeyinden akıyor.

YARIN KÖYDE TOPLANTI VAR

JES projesinin duyulması üzerine tarım alanları ve yaşam alanlarının yanında bu tesisleri istemeyen köylüler işletmenin kurdurulmaması için harekete geçmeye hazırlanıyorlar. Yarın köyde yapılacak halk toplantısında konunun uzmanları, sağlıkçılar ve hukukçular JES’lerin zararları ve mücadele yol-yöntemlerini tartışacaklar.