85 milyonun verisi tezgahta

AKP iktidarı ‘sıcak para’ hedefiyle kişisel verileri uluslararası sermaye ve dini vakıfların kullanımına ardına kadar açtı.

AKP tarafından TBMM’ye getirilen ve Genel Kurulda görüşülen kanun teklifi kişisel verilerin artık kişisel rıza dışında da yurt dışına çıkarılmasını içeriyor. İktidar çok uluslu şirketleri memnun eden yasa ile yurt dışından yabancı sermaye girişi hedefliyor. Uluslararası Yatırımcılar Derneğinin tahminlerine göre yasadan en çok telekomünikasyon, bilgi teknolojileri, perakende ve havacılık şirketleri yararlanacak. Dernek, 18.6 milyar dolar yatırımın bu yolla gelebileceğini tahmin ederken, milyonlarca yurttaş için tehlike büyük.

YASA NEYİ DEĞİŞTİRİYOR?

8. yargı paketi, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nda çok temel değişiklikler içeriyor. Mevcut yasada yer alan, “Kişisel veriler, ilgili kişinin açık rızası olmaksızın yurt dışına aktarılamaz” maddesi oldukça genişletilerek, kişisel veriler dini dernek-vakıf, şirketlerin kullanımına açılıyor.

Yasa tasarındaki ilgili (f ve g) bentler şöyle:

İstihdam, iş sağlığı ve güvenliği, sosyal güvenlik, sosyal hizmetler ve sosyal yardım alan hukuki yükümlülüklerin yerine getirilmesi için zorunlu olması, Siyasi, felsefi, dini veya sendikal amaçlarla kurulan vakıf, dernek ve diğer kâr amacı gütmeyen kuruluş ya da oluşumların, tabi oldukları mevzuata ve amaçlarına uygun olmak, faaliyet alanlarıyla sınırlı olmak ve üçüncü kişilere açıklanmamak kaydıyla; mevcut veya eski üyelerine ve mensuplarına veyahut bu kuruluş ve oluşumlarla düzenli olarak temasta olan kişilere yönelik olması, halinde mümkündür.”

İKTİDAR PLANINDA VAR

Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) tarafından hazırlanan 2024 yılı eylem planına göre 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nda çok sayıda değişiklik yapılacak. Yargı paketinde yapılan düzenlemenin ardından “6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR) ile uyumlaştırılması”nı hedefleyen iktidar, bu hedefini 2025’te tamamlamak istiyor. Ayrıca “yurt dışına veri aktarımına ilişkin ulusal politikaların ticareti destekleyici çerçeveye dönüştürülmesi”ni hedefleyen iktidar planında şu açıklamaya yer verildi:

“KVKK dışındaki sektörel düzenlemelerde parçalı bir şekilde yer alan veri lokalizasyonuna yönelik hükümlerin, verilerin korunması ile veriye dayalı ticari hayatın etkin şekilde sürdürülebilmesi arasında ‘makul denge’ kurulması ilkesi doğrultusunda gözden geçirilmesi amacıyla;

- Yönetişim yapısının hayata geçirilmesi

- Sınır Aşan Veri Transferleri Mevzuatı Risk Değerlendirme Komisyonu kurulması

- Komisyon çalışmaları kapsamında yasal ve idari ihtiyaçların tespit edilmesi.”

ÇOK ULUSLU ŞİRKETLERE YARIYOR

Tasarı, şirketlerin veri işlemeyi ülke dışında merkezileştirmesine olanak tanıyarak maliyetlerin azaltılmasına yardımcı olacak. İstanbul merkezli Uluslararası Yatırımcılar Derneğinin yaptığı etki analizine göre, değişimden en çok telekomünikasyon sektörü yararlanacak; BT, perakende ve havacılık firmaları da olumlu etkilenenler arasında yer alıyor.

Bloomberg’de yer alan habere göre dernek, bu hamlenin 274 üyesinden Türkiye’ye 18.6 milyar dolar kadar doğrudan yabancı yatırım çekebileceğini söylüyor ve üyeler arasında yapılan bir iç ankete atıfta bulunuyor. Üyeler arasında Apple Inc. , Ford Motor Co. , Allianz SE ve Diageo Plc’nin yerel birimleri yer alıyor .

Aynı zamanda Vodafone Group Plc’nin Türkiye biriminin CEO’su olan Yönetim Kurulu Başkanı Engin Aksoy, sorulara e-postayla yanıt verirken, “Bazı çok uluslu şirketler Türkiye’de daha fazla yatırım yapmak için bu yasanın yürürlüğe girmesini bekliyor” dedi.

DOĞRUDAN YABANCI YATIRIM DÜŞÜYOR

Uluslararası Yatırımcılar Derneği verilerine göre, Türkiye’deki doğrudan yabancı yatırımlar 2007’de 22 milyar dolara ulaştığından beri düşüşte. Büyük ölçüde yıllık enflasyonun yüzde 65’e yükseldiği ve liranın düştüğü ortam nedeniyle akışlar 2023’te yüzde 22 düşerek 10.6 milyar dolara geriledi.(EKONOMİ SERVİSİ)