08 Mart 2024 14:58

Salihli'deki JES sondajları davasında bilirkişi raporu belli oldu: "Kamu yararı yok"

Salihli'de açılmak istenen JES kuyuları ile ilgili rapor sunan bilirkişiler, suların ve tarımsal toprakların kirletilme riskine dikkat çekti, projede kamu yararı olmadığını belirtti.

Fotoğraf: Özer Akdemir/Evrensel

GÜNCEL ÇEVRE Ege Sayfaları

Paylaş

Özer AKDEMİR

Manisa Salihli'de Yeşilova, Durasıllı ve Beylikli Mahallelerinde yapılmak istenen 6 adet JES sondaj kuyusu projesi için açılan davada bilirkişi raporu belli oldu. Bilirkişiler JES sondajlarının doğaya, toprağa, tarıma bir faydası olmadığının, aksine zararı olacağının altını çizdiler.

MUTLAK TARIM ALANINA 6 JES KUYUSU

AK JEO AŞ isimli şirketin Salihli Beylikli, Durasıllı, Yeşilova Mahalleleri'nde açmak istediği 6 adet JES sondaj kuyusuna Manisa Valiliği tarafından verilen "ÇED Gerekli Değildir" kararına Salihli Çevre Derneği ve 7 yurttaş dava açmıştı. Dava dilekçesinde bölgenin tarımsal zenginliğine vurgu yapılarak, Gediz Havzasındaki ovada 4 mevsimde tarımsal üretim yapıldığı, birçok bilirkişi raporunda bölgenin Mutlak Tarım Alanı olduğunun belirtiliyordu. Dava dilekçesinde “Manisa, ülkemizde en çok üzüm, pamuk, tütün ve zeytin yetiştiren il konumundadır. Ayrıca ilimizin tüm su ihtiyacı da Gediz Havzasının yer altı sularından karşılanmaktadır” deniliyordu.

Dava sürecinde mahkemenin kararı ile 26 Aralık 2023 tarihinde bölgede bilirkişi keşfi yapıldı. Çeşitli uzmanlık alanından bilirkişilerin hazırladığı rapor geçtiğimiz günlerde mahkemeye sunuldu.

BİLİRKİŞİ RAPORUNDAN

Raporda bilirkişiler özetle şu noktalara dikkat çektiler:

PTD raporu ve eklerinde söz konusu etkinliğin çevresel etkilerinin ve bu etkilerin en aza indirilmesi konularının jeolojik ve hidrojeolojik yönlerden yeterli olmadığı,
Sondajlar için yer seçimi, kuyu teçhiz planları, jeotermal akışkanın (buhar +su) kimyasal özellikleri, akış testleri ve çevresel etkileri, sistemden salınacak gazların etkileri ve önlenmesi gibi konuların yeterli düzeyde açıklanmadığı, yüzey ve yeraltı suları ile tarımsal toprakların kirletilme potansiyeli mevcut olduğu için söz konusu etkinlikte kamu yararı bulunmadığı,
Mevcut işletme şekli doğaya, toprağa veya tarıma bir yarar sağlama durumu bulunmadığı, aksine olumsuz etkilere neden olacağı...

PROJE TANITIM DOSYASINDA JEOFİZİKLE İLGİLİ HİÇBİR BİLGİ YOK!

Söz konusu projenin Nihai Proje Tanıtım Dosyası incelendiğinde, jeofizik ile ilişkili sözcük olarak geçme dışında, herhangi bir bilgi, bulgu, veri, yorum ve benzeri ifadeye rastlanmadığı,
PDT raporunda jeofizik ile ilişkili bilgi ve yorum bulunmadığından, yapılacak sondaj çalışmalarının Çevresel Etki Değerlendirme açısından sorunlar içerebileceği ve söz konusu sondaj işleminde kesilebilecek jeolojik birimler hakkında yeterli jeolojik ve jeofizik veri olmadığından, sondajlar sırasında yüzey ve yeraltı suları ile tarım alanları için önemli riskler oluşabileceği,
PTD içeriğinde “akışkan kesinlikle alıcı ortama deşarj edilmeyecektir.” taahhüdünün gerçekleştirilebilmesi için test sularının yönetimiyle ilgili mühendislik olarak uygulanabilir bir yöntemin sunulmamış olması,
Sondaj operasyonunda önemli rol oynayan sondaj çamuru havuzlarının kapasitesi olası riskler için düşük bulunması,
Sondaj faaliyetlerinin başarısına etki eden jeolojik formasyon tanımlamalarının detaylandırılmaması ve jeofizik verilerinin eksik olması da yürütülecek sondaj çalışmaları için risk teşkil edebileceği...

Bilirkişiler tüm bu gerekçeleri sıraladıktan sonra mahkemeye sundukları raporda "Manisa Valiliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü tarafından tesis edilen “Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Gerekli Değildir” kararına esas Proje Tanıtım Dosyasının, kararı sakatlar nitelikte eksiklikler içerdiği kanaatine varılmıştır" değerlendirmesinde bulundular.

AV. ÇIVGIN: DAVALARI KAZANSAK DA PROJELER YAPILMAYA DEVAM EDİYOR

Salihli Çevre Derneği avukatı Yıldıray Çıvgın bilirkişi raporunun kendilerini haklı çıkardığını belirterek "Ancak davalar halkın lehine sonuçlanmasına rağmen Salihli'ye bu zararlı projeler yapılmaya devam ediyor. Biz de bu projelere karşı durmaya devam edeceğiz. Umarım, mahkeme de bu rapor doğrultusunda karar verip projeyi iptal edecektir" dedi.