Salgın, yalnızlık ve şiir

Mesut KARA

Çocuklukta başlayan, bugünlere dek süren, kopmayan arkadaşlıklar, dostluklar vardır; çok değerlidir. Doğup büyüdüğüm, çocukluğumu, gençliğimi yaşadığım İstanbul Kartal’dan bugün de yakınımda olan, görüştüğüm, zor günlerimde desteğini, yardımını gördüğüm kardeş gibi olduğumuz, Kadir Çiftçi ile aynı mahallede, aynı sokak (Kadıyoran Yokuşu) üzerindeydi evlerimiz. Aileler de tanışıyor, komşuluk ilişkileri yaşıyorlardı. 

Dünyada ve Türkiye’de ‘68 rüzgarlarının estiği günlerde ilkokula aynı yıl başlamış, yan yana sınıflara düşmüştük. Evleri bir üst mahallemizde olan, yan sınıfta yollarımız sonraki yıllarda da kesişecek, uzun yıllar arkadaşlık, dostluk, yol arkadaşlığı yapacağımız Turgay Kantürk’le de o günlerde başlamıştı arkadaşlığımız.

Ortaokul, lise yıllarımda çok güzel anlar yaşayıp, unutulmaz anılar biriktirdiğimiz arkadaş grubumuz içinde en yakın, en iyi arkadaşımdı Turgay. ‘70’lerde siyasi mücadele içinde beraberdik, çok badireler atlattık birlikte. Sanat-edebiyat yolculuğumuz aynı yıllarda başladı.

Ben yazdığım şiirlere baktıkça şiiri rahat bırakmaya karar vermiş, kendimce öykü yazma çabasına girişmişken Turgay Kantürk o günlerde (Biraz da Nâzım Hikmet ve genç yaşta şüpheli biçimde ölen Gani Bozarslan’ın etkisiyle) güzel, başarılı şiirler yazıyordu. Sonra yıllarca bir şiir emekçisi olarak sözcüklerle çalışarak başarılı şiirler üretti; şiirleri ‘80’lerin başında Oluşum, Soyut, Somut, Yazko Edebiyat gibi dergilerde yayımlandı.

1983 yılında Hürriyet-Gösteri dergisinin şiir ödüllerinde ikinci oldu. 1991’de ilk kitabı “İlk Gibi Son” (Korsan Yayıncılık) yayımlandı. Aynı yıl Behçet Necatigil Şiir Ödülü’ne değer görüldü. 1994’te ikinci kitabı “Siyah Eşya (Telos Yayıncılık) yayımlandı.

Öykü de yazan Turgay Kantürk şair arkadaşları ve tasarımcı Savaş Çekiç’le birlikte, dergiler çıkardı, çıkardıkları Eski’z, Hamlet ve No dergilerinin yayın yönetmenliğini üstlendi. Resim/desen çalışmaları da yapan Turgay Kantürk 1996’da Şenol Yorozlu’nun desenleriyle “Ay Ay İçin Küçük Şeyler”, adlı çalışmasını yayımladı. 1997’de “İlk Gibi Son’un ikinci baskısı ve “Göl Felaketleri” adlı şiir kitapları yayımlanan Turgay, Ressam İbrahim Çiftçioğlu ve Tasarımcı Savaş Çekiç’le ortak Alfabe Meleği adlı çalışmayı gerçekleştirdi. 1997’de Neş’e Erdok’un resimlerinden yola çıkarak yazdığı “Düş ve Uyku Tuzakları”, 1998’de Yavuz Tanyeli’nin bir resminden çıkarak yazdığı “Gördüğüm; Kördüğüm!” ve 1999’da İbrahim Çiftçioğlu’nun resimlerinden yola çıkarak yazdığı “Sis İçin Şarkı” adını taşıyan metinleri ajanda olarak yayımmlandı.

1999’da “Seçme Şiirler”i (Akdeniz Kitabevi) yayımlandı. 2000’de “Tuzak Kitap” (Sel Yayıncılık) adlı şiirsel metinleri kitaplaştı. 

1999-2004 yılları arasına TRT 2’de yayımlanan son nitelikli kültür sanat programı Okudukça’yı sundu. 

2004 yılında kısa öyküleri “Hayat Siyah Ölüm Beyaz” yayımlandı. 2005’te yazılarının yer aldığı “Yanlış At”, 2011’de bütün şiirlerini içeren “Peri Çıkmazı Bütün Sihirler”, 2017’de “Ve Şah” (100 Dize) ile Juliette Bastard’dan çevirdiği “Saklanmak”, 2019’da “Övgüler Kitabı” yayımlandı. 2020’de “İlk Gibi Son”un dördüncü baskısı (Yitik Ülke Yayınları) yapıldı. Şiirleri İngilizceye, Fransızcaya, İspanyolcaya ve Sırpçaya çevrildi.

Tüm öykülerini bir araya getirdiği “İyi ki Doğdun Yalnızlık” bu yıl içinde yine Yitik Ülke Yayınları’nca yayımlanacak

VE DÜNYA DENEN DEFTER VE PARLA & YAN

Turgay Kantürk Yitik Ülke Yayınları’nın geçtiğimiz günlerde eş zamanlı olarak yayımladığı “Dünya Denen Defter: 100 Küçük Şiir” ve “Parla & Yan” adlı kitaplarıyla 2024’ün ilk aylarında adından söz ettirmeyi sürdürüyor.

Toplu şiirlerinin genişletilmiş yeni baskısı olan Külden Sözler’le şiirde kırk beşinci yılına doğru ilerlerken, daha önce ‘İlk Gibi Son’ ve ‘Öteki Sahne’nin yeni baskılarıyla katıldığı Yitik Ülke Yayınları’yla yolculuğuna devam ederek, iki yepyeni şiir kitabıyla, ‘Parla & Yan’ ve ‘Dünya Denen Defter: 100 Küçük Şiir’le 2024’e görkemli bir başlangıç yapıyor.

 Turgay Kantürk, ‘Parla & Yan’da, bir alev topu gibi parlayıp yok olan günlerimizin, yaşamımızın uzun bir dilimini yoksullaştıran salgın belasından derin izler taşıyan, kara bulutlarla çevrili tutsak ve yalnız geçen saatlerimizin ıssızlığına tanıklık eden bir şiirin izini sürüyor.

VE TİYATRO

Yine o yıllarda girdiği Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuvarından, (Tiyatro Bölümü, Oyunculuk ana Sanat Dalı) 1990 yılında mezun oldu. Öğrenciyken çalıştığı Dormen Tiyatrosunda profesyonel çalışma hayatına başladı. Yılmaz Erdoğan-Demet Akbağ’ın (BKM) ilk profesyonel oyunları “Otogargara”yı yönetti. ’90’ların başında ilk yönetmenlik deneyimini yaşayan Turgay Kantürk, Bakırköy Belediye Tiyatrosunda “Kahvede Şenlik Var”ı yönetti. 

Bakırköy Belediye Tiyatrosu, İstanbul Devlet Tiyatrosu, Eskişehir Belediye Tiyatroları, Tiyatrokare gibi topluluklarda oyunculuk ve yönetmenlik yapmanın yanı sıra Bakırköy Belediye Tiyatrolarında oyuncu yönetmen ve genel sanat yönetmeni olarak görev yapıyor.

Televizyon dizilerinde de rol alan Turgay Kantürk Kuzey Güney, Tatar Ramazan, Bana Hicran De, Kalbim Yangın Yeri, Serçe Sarayı, Siyah Beyaz Aşk, Ağlama Anne ve Çocuk, Ben Bu Cihana Sığmazam gibi dizilerde önemli roller üstlendi. 2013’te Uğur Yücel ve Beren Saat’le ‘Benim Dünyam’ adlı sinema filminde rol aldı.