Pulmoner Rehabilitasyon Haftası: Nefes al, hareket et, yaşadığını fark et!

Ramis SAĞLAM
İzmir

Pulmoner Rehabilitasyon Haftası’nda 10-16 Mart tarihleri arasında sağlık emekçileri ile toplumun bilgilendirilmesi ve farkındalıkların artırılması, güncel bilgilerin paylaşılması için etkinlikler yapılıyor.

Pulmoner Rehabilitasyonun uzun süreli solunum problemi olan hastaların tıbbi tedavilerinin yanında fiziksel ve psikolojik durumlarını düzeltmeyi ve sağlığını iyileştirmeyi hedeflendiğini ifade eden Türk Toraks Derneği, bireysel olarak belirlenen egzersiz eğitimi ve hasta eğitimi gibi yaklaşımları içeren kapsamlı uygulamalar bütününün olduğu söyledi.

PULMONER REHABİLİTASYON KİMLERE UYGULANIR?

Pulmoner Rehabilitasyon nefes darlığı ve günlük aktivitelerinde kısıtlanma, egzersiz kapasitesinde azalma gibi semptomları ciddi şekilde yaşayan kronik solunum hastalığı olan kişilere uygulanıyor. Pulmoner Rehabilitasyonun doğrudan solunum hastalığına veya eşlik eden hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkan semptomlar için etkili olduğu biliniyor.

Hafta ile ilgili açıklama yapan Türk Toraks Derneği, Pulmoner Rehabilitasyon KOAH hastalığı başta olmak üzere astım, bronşektazi, interstisyel akciğer hastalıkları, kistikfibrozis, göğüs duvarı hastalıkları, nöromusküler hastalıklar, akciğer nakli/cerrahisi öncesi ve sonrası, akciğer kanseri, pulmoner hipertansiyon, obstrüktif uyku apnesi, obezite ilişkili tüm akciğer hastalıkları ile yoğun bakımda ventilatöre bağlı olarak uzun süre yatan hastalarda başarılı bir şekilde uygulanabildiğini ifade etti.

KOVİD-19 ENFEKSİYONUNDA ÖNERİLİYOR

Uzmanlar ayrıca Kovid-19 enfeksiyonu sonrası akciğer tutulumu olup nefes darlığı, yorgunluk ve günlük yaşam aktivitelerinde kısıtlanma gibi şikayetleri devam eden hastalara da pulmoner rehabilitasyon öneriyor. Her yaştaki kronik solunum hastalarının ihtiyaçları doğrultusunda hastaneye yatırılarak, ayaktan takiple ya da ev ortamında gerçekleştirilebileceği belirtiliyor.

EGZERSİZ TESTİ YAŞAM KALİTESİ ÖLÇÜMÜ

İlk değerlendirmenin ardından egzersiz testi, yaşam kalitesi ölçümü, dispne değerlendirmesi, vücut kompozisyonun değerlendirilmesi sonrası hastanın belirlenen ihtiyaçlarına göre bir pulmoner rehabilitasyon programı uygulandığını belirten uzmanlar, “Pulmoner rehabilitasyonun en önemli ve temel bileşeni egzersiz eğitimidir. Bireyin ihtiyaçları doğrultusunda diğer bileşenler de hasta ve ailesinin eğitimi, fiziksel aktivite danışmanlığı, komorbidite yönetimi, beslenme desteği, psikososyal destek, ergoterapi, özyönetim eğitimi, balgam çıkarma teknikleri pulmoner rehabilitasyon programlarında yer almaktadır” bilgisini paylaştı.

EGZERSİZ YAPMAK NEDEN GEREKLİDİR?

Egzersiz toleransındaki azalma, uzun süreli solunum hastalığı olan kişilerin temel şikayetleri arasında yer alıyor. Bu hastalarda nefes darlığı ve/veya yorgunluğun neden olduğu hareketsizlik kemik ve kas içeriğinin, kalp ve akciğer fonksiyonlarının, egzersiz kapasitesinin gittikçe azalmasına neden olurken, egzersiz eğitimi ile kas kuvveti ve dayanıklılığı artarak daha uzun mesafeler yürünür, eklemler daha iyi hareket eder, gevşeme sağlanır, daha güçlü ve enerjik hissedilir, kalbin çalışması iyileşir, yorgunluk ve nefes darlığı azalır.

PULMONER REHABİLİTASYON PROGRAMINA NASIL BAŞVURULUR?

Pulmoner rehabilitasyon üniteleri göğüs hastalıkları hastaneleri, şehir hastaneleri, üniversite hastaneleri ve eğitim-araştırma hastanelerinde bulunmaktadır. Uzun süreli solunum hastalığından dolayı nefes darlığı, çabuk yorulma ve güçsüzlük hissediyorsanız, günlük aktivitelerinizi yapmakta zorluk çekiyorsanız değerlendirme için göğüs hastalıkları uzmanına başvurabilir ve pulmoner rehabilitasyon programlarından yararlanabilirsiniz.

PULMONER REHABİLİTASYON NEYİ AMAÇLIYOR?

Pulmoner Rehabilitasyon, hastalığın ilerlemesinin önlenmesi başta olmak üzere hastalığa bağlı gelişen nefes darlığı, yorgunluk ve fonksiyonel yetersizliğin ortadan kaldırılmayı hedefliyor. Günlük yaşam aktivitelerinde yeterliliğin artırılması, katılımın sağlanması, bağımsızlığın artırılmasının yanı sıra egzersiz toleransının ve fiziksel aktivite düzeyinin artırılması amaçlanıyor.

 Pulmoner Rehabilitasyon sonucunda amaçlananlar;

• Sağlık durumunun iyileştirilmesi,
• Hastalık atak sayısının azaltılması, atak şiddetinin hafifletilmesi,
• Yaşam kalitesinin geliştirilmesi,Hastaneye başvuru sıklığı ve yatış süresinin azaltılması sonucunda sağlıkla ilişkili harcamaların azaltılması,
• Hastalığa bağlı psikolojik durumun iyileştirilmesi,
• Sağ kalımda artış sağlanmasıdır.