Sadaka çarkı | Türkiye’nin dörtte biri doğrudan yardıma muhtaç hale getirildi
Zirvedeki gelir eşitsizliği, büyüyen yoksulluk topluma sadaka ilişkisi ve kültürünü dayatmak için fırsata dönüştürülüyor. Evrensel Pazar sosyal yardım adı altındaki muhtaçlık düzenine mercek tutuyor.
Tarsus Kaymakamlığının yardım araçlarına Erdoğan’ın pankartı asıldı.
Türkiye, tarihinin en ağır gelir eşitsizliğini yaşarken, büyüyen yoksulluk topluma sadaka ilişkisi ve kültürünü dayatmak için fırsata dönüştürülüyor. Emek mücadelelerinin kazanımı olan sosyal devletin tasfiyesi, ‘sosyal yardım’ adı altında muhtaçlık düzenini hakim hale getirdi.
ÖZELLEŞTİRME, DÜŞÜK ÜCRET, MEZARDA EMEKLİLİK
Yaklaşan yerel seçimler nedeniyle ‘sosyal yardımlar’ yeniden gündemde. On yıllardır süren özelleştirmeler, düşük ücret politikası, emeklilik yaşının yükseltilmesi, bütçede sosyal hizmet harcamalarının kısılması, çok geniş kesimleri temel yaşam gereksinimleri için muhtaç hale getiriyor. Burada da devreye siyasal iktidar ve ortakları giriyor. Sosyal yardımlar, emekçilerin ehlileştirilmesinin ve düzenin meşruiyet kazanmasının aracına dönüşüyor.
DÖRT BUÇUK MİLYON AİLE YARDIMA MUHTAÇ
2000’li yıllar Türkiye’sinde sosyal yardım adı altındaki yoksulluk yönetiminin hacmi giderek arttı. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının 2022 verilerine göre kamu kurumları tarafından yapılan sosyal yardım harcaması 152 milyar liraya ulaştı. Ülke genelinde 4 buçuk milyona yakın hane yardıma muhtaç. Tarikatlar, dini vakıflar, hatta bazı kapitalistler, toplumdan çaldıklarının zerrelerini ‘hayırseverlik’ adı altında sadaka gibi dağıtıyor.
HALKIN PARASIYLA HALKA SİYASAL ŞANTAJ
Büyük bir sektöre dönüşen sosyal yardımlardaki artış “siyasi başarı” olarak sunuluyor. Seçimlerde ise yurttaşların siyasal iradesinin rehin alındığı bir şantaja dönüşüyor. Bir zamanlar kazanılmış olan haklar için halktan el açması, oyunu rehin bırakması bekleniyor. Bu çarkın hedefinde de öncelikle kadınlar var. Yardım ilişkisi kadınlar üzerinden kuruluyor. Sadaka düzeni ne yoksulluğa ne de kadınların yaşam koşullarının iyileştirilmesine çözüm oluyor.
Evrensel Pazar, haber ve yazıları ile 'sosyal yardım' adı altında hakim kılınan muhtaçlık düzenine mercek tutuyor...
SOSYAL POLİTİKA VE SINIFLAR MÜCADELESİ ÜZERİNE NOTLAR
Sınıflar mücadelesinde ibrenin işçi sınıfını gösterdiği dönemlerde sosyal politika gelişmiş, yaygınlaşmış ve kurumsallaşmış; tersi durumda ise sınırlandırılmış ve kurumsal yapısı deforme edilmiştir.
...
Ne zaman ki kâr oranları düşmüş ve kapitalizm yeni bir krize girmiştir, o zaman sosyal devlet ve sınıfsal koruma esasının sonunu getiren neoliberal dönem başlamıştır. 1980’li yıllarda geçer akçenin neoliberalizm olması toplumsal sınıflar arasındaki bir mutabakatla değil, burjuvazinin tek taraflı kararı ve dayatması sonucunda gerçekleşmiştir. Sınıflar mücadelesinde ibre burjuvaziye doğru kaydığında sosyal politikanın sınırları da yeniden belirlenmiş, minimal sosyal koruma esasına dönülmeye çalışılmıştır.
Orkun Saip Durmaz'ın yazısı
YOKSULLAŞTIR VE YARDIMA MUHTAÇ ET!
22 yıldır hemen hemen her yıl yapılan seçimlerden sonra AKP’nin seçimleri kazanmasının başlıca nedeni olarak halka dağıttığı yardımlara vurgu yapılır. Tek sebep bu değildir ama iktidar partisinin yerelden başlayarak kurduğu örgütlenme ağının başlıca harcının bu yardımlar olduğu da bir gerçektir. Halka kömürden, bakliyata, beyaz eşyadan temizlik malzemelerine kadar akla ne gelirse her şeyin dağıtıldığı, birçok yoksulun Yeşil Kart sahibi yapıldığı bu sistem oy karşılığında yardımların süreceği vaadiyle hayatta kalabildi.
Nuray Sancar'ın yazısı
HARABE HAYATLAR DEĞİL, İNSAN GİBİ YAŞAMAK!
"Yardımlarla yoksulluğun çözülmediğini artık öğrendik. Gırla yardımı yapılıyor ama hâlâ aynı kişiler hatta daha fazlası yoksul. Kadınların güvenceli ve eşit olabileceği bir yaşam yardımlarla sağlanmaz..." Bu sözler, kapısına her gün yüzlerce yoksul kadının dayandığı İstanbul Pendik'teki Esenyalı Kadın Dayanışma Derneğinin başkanı Adile Doğan'a ait. Hilal Tok, hazırladığı haber analizde İstanbul'un mahallelerindeki yoksulluğu irdeliyor, 'sosyal yardım' düzeninin günü bile kurtaramadığının altını çiziyor.
