IKBY’de parlamento seçimleri krizi: KDP’den boykot kararı

Kürdistan Demokrat Partisi (KDP), Irak Federal Mahkemesinin müdahaleleri nedeniyle Irak Kürdistan Bölgesel Yönetiminde (IKYB) 10 Haziran’da yapılacağı açıklanan parlamento seçimlerine katılmayacağını açıkladı.

Erbil merkezli haber ajansı Rudaw’ın haberine göre, KDP Politbürosu Başkan Mesud Barzani’nin başkanlığında toplandı. Toplantının ardından yapılan açıklamada, Irak Federal Yüksek Mahkemesinin Kürdistan Bölgesi'ne yönelik kararlarının ardından seçimlere katılmama kararı aldığı duyuruldu.

"YASA DIŞI VE ANAYASAYA AYKIRI"

Açıklamada “Bize yüklenen tarihi misyon ve ulusal çıkarlarımız gereği yasadışı ve anayasaya aykırı bir şekilde dayatılan seçimlere katılmayacağız” denildi. Anayasanın uygulanması, Irak'ta hükümeti kurmaya yönelik siyasi ve idari anlaşmanın tüm maddelerinin uygulanması konusunda Devlet Yönetme İttifakı bünyesindeki tarafları ulusal sorumluluk sahibi olmaya çağıran KDP, "Aksi takdirde siyasi süreci devam ettiremeyeceği” uyarısında bulundu. Açıklamada, “Irak Federal Yüksek Mahkemesi’nin Kürdistan Bölgesi'ne ve onun anayasal kurumlarına karşı yürüttüğü tüm anayasa ihlallerine, anayasaya aykırı ve demokratik olmayan bir seçimi meşrulaştırılmasına izin vermeyeceğiz” ifadeleri yer aldı.

SEÇİM KOMİSYONU "DEVAM" DEDİ

Bu arada Irak Bağımsız Seçim Yüksek Komisyonundan (IHEC) bir yetkili, Kürdistan Demokrat Partisi’nin (KDP) boykotuna rağmen parlamento seçimlerine yönelik hazırlıkların halen devam ettiğini söyledi. IHEC'in medya ekibi başkanı İmad Cemil, Rudaw’a yaptığı açıklamada, örgütün seçimleri, Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani’nin bu ayın başında ilan ettiği 10 Haziran’da yapmayı planladığını söyledi.

ABD AÇIKLAMASI: ENDİŞE DUYUYORUZ

ABD’nin Irak Büyükelçisi Alina Romanowski de, KDP’nin boykot kararına ilişkin açıklama yaparak, “KDP'nin kararından endişe duyuyoruz” dedi. Romanowski, yayımladığı mesajda, “Kürdistan Demokrat Partisi'nin Kürdistan Bölgesel seçimlerini boykot edeceği yönündeki açıklamasından endişe duyuyoruz. Irak hükümetinden ve Kürdistan Bölgesi hükümetinden özgür, adil, şeffaf ve güvenilir bir seçim için çalışmalarını talep ediyoruz. Tüm Kürdistan Bölgesi halkının kendi geleceğinin belirlenmesinde söz sahibi olması gerekir” ifadelerini kullandı.

NE OLMUŞTU?

KDP son parlamento seçimlerinde 688 bin oy alarak 45 sandalye kazanıştı. Aynı seçimde KYB 21 sandalyeyle ile meclisteki yerini almıştı.

Irak Federal Yüksek Mahkemesi ise 21 Şubat’ta Kürdistan Parlamentosu’nda Türkmen ve Hristiyanlara kota sisteminin anayasaya aykırı olduğu yönünde karar vermişti. Parlamentoda etnik ve dini azınlıklara ayrılmış 11 sandalye bulunuyordu. Karar uyarınca azınlık kotalarının kaldırılmasıyla parlamentodaki sandalye sayısı da 111’den 100’e inmiş oldu. Karara tepki olarak çeşitli Türkmen ve Hristiyan siyasi partiler de seçimi boykot edeceklerini açıkladı. 

Yüksek Mahkeme kararıyla IKBY ayrıca ilk kez Duhok, Erbil, Süleymaniye ve Halepçe olmak üzere dört seçim bölgesine ayrıldı. KYB’nin merkezinin bulunduğu Süleymaniye’nin bu seçim bölgeleri arasında en yüksek nüfusa sahip olması nedeniyle yeni sistemden en kârlı çıkan partinin KYB olacağı yorumları yapılıyor. Nitekim KYB Başkanı Bafıl Talabani, cumartesi günü yaptığı açıklamada, parlamento seçimlerinin “öncekilere göre daha demokratik olacağını” savundu.

SON SEÇİMLER 2018’DE YAPILDI

IKBY’de son parlamento seçimleri 2018 yılı eylül ayında düzenlenmiş, KDP 688 bin oy alarak 45 sandalye kazanırken Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ise 21 sandalyede kalmıştı.  Ekim 2022’de yapılması gereken seçimler ise siyasi partiler arasındaki anlaşmazlıklar ve Bağdat’taki federal hükümetle yaşanan mahkeme süreçleri nedeniyle defalarca ertelenmişti.

1991 yılından bu yana özerk statüye sahip olan IKBY’de en büyük iki parti KDP ve KYB arasındaki anlaşma uyarınca, Irak Anayasasınca Kürtlere ayrılan Irak Cumhurbaşkanlığına bir KYB üyesi getirilirken IKBY Başkanlığını ise KDP üstleniyor. (DIŞ HABERLER)