DOSYA-1 | İstanbul’da üç kritik ilçe: Fatih, Eyüp, Üsküdar | Eyüpsultan'da seçimin nabzı: Koku, park, uyuşturucu, ulaşım ama ille de geçim

Hazırlayan: Şerif  KARATAŞ

31 Mart yerel seçimleri son virajda. Erdoğan’ın tüm seçimi bir İstanbul seçimine indirgemesi nedeniyle de gözler, bu büyük metropolden gelecek sonuçlarda. Bu nedenle İstanbul Büyükşehir Belediyesi kadar ilçe belediyeleri de tartışılıyor. Özellikle de AKP’nin kalesi olarak gösterilen ve son 30 yıldır AKP ve geleneğinin yönettiği üç ilçe: Eyüpsultan, Fatih ve Üsküdar. 2019 yerel seçiminde, Cumhur İttifakının kıl payı kazandığı bu ilçelerde seçmenin nabzını tuttuk, halkla ve adaylarla konuştuk. Ulaşım gibi kimi sorunlar konuşulsa da hemen herkesin ortak dile getirdiği geçim derdi.

Eyüpsultan, 29 mahalle ve 7 köyden oluşan İstanbul’un büyük ilçelerinden. Türkiye İstatistik Kurumunun açıkladığı 2023 yılı şubat ayı rakamlarına göre nüfusu 422 bin 913. Seçim atmosferini anlamak için önce Alibeyköy Mahallesi’ne gidiyoruz. Merkezde metro ve tramvay durağına yakın bir kahvenin önünde oturanlara yöneliyoruz. DEM Parti’li olduğunu söyleyen Hasan Çiçek, oy kullanırken "stratejik tercih" yapmak gerektiğini söylüyor: "Bizim partinin kazanma durumu yok. Hal böyle olunca, Erdoğan karşısında kazanabilecek en güçlü aday CHP olduğu için hem ilde hem ilçede CHP’ye oy vereceğim." Yanında yine DEM Parti’li bir arkadaşı var. CHP’nin "Kapımız DEM Parti’ye kapalı" açıklamasını yapan Afyon adayını örnek gösteriyor ve CHP’ye oy vereceğini söyleyen arkadaşını eleştiriyor: "Aynılar işte. Zihniyetleri değişmiyor." Hasan Çiçek ise arkadaşını ikna etmek için "Bir elin beş parmağı var. Hepsi aynı mı? Elma ağacında bir çürük çıkmış" diyor.

BİRAZ İNSAFLI OLUN!

20 yıldır kırtasiyecilik yapan AKP’li bir esnafla konuşuyoruz. Hemen ulaşımdan açıyor sözü. İmamoğlu yönetimini yetersiz buluyor. Eminönü-Alibeyköy Otogar arası tramvay hattının açılmasından sonra otobüs ve minibüs hatlarının kaldırılmasının mağdur ettiğini söylüyor, AKP’li ilçe belediyesi yönetimini ise başarılı buluyor.

AKP’yi başarılı bulan bir diğer isim adı Muhsin olan taksi sahibi. Erdoğan’ı öven sözleri üzerine yan tarafta börekçi dükkanında çalışan Cengiz Önlü, sesini yükselterek söze giriyor: "Biraz insaflı olun, bari gördüğünüzü söyleyin. (Dükkanların önünü göstererek) Burası rezillik içerisinde burayı bir türlü hal edemediler. Neyin başarısı?" Önlü, İmamoğlu’nun çalışmalarının iktidar tarafından engellendiğini belirterek, "Ancak bu kadarını yaptı" diyor. Karşılıklı tartışma sürerken, 65 yaşlarında orta boylu bir erkek acı bir tebessümle "Olanlar ortada, konuşunca bir yerden sonra yaşananlar karşısında küfür ederim. En iyisi konuşmayayım" diyor.  

Alibeyköy merkezde AKP ve CHP seçim çadırları birbirine yakın. AKP’nin çadırı kapalı, CHP’nin çadırında kadınlar ağırlıkta. Olumlu tepkiler aldıklarını söylüyorlar. CHP’den İlçe Belediye Meclis Üyesi Adayı Aydoğan Tulu da seçim yarışının başa baş gittiğini dile getiriyor. İki çadırın arasında kalan sırada oturan iki emekli dikkatimizi çekiyor. Geçim kaygısından söz ediyorlar. Biri CHP’li, diğeri oyunu kime vereceği konusunda kararsız.

ÜCRET DÜŞÜK SOSYAL HAK YOK

Ayvansaray yönüne ilerleyince iki belediye işçisine denk geliyoruz. İşten atılma tehlikesi nedeniyle isimlerini yazmıyoruz. Diğer belediyelere kıyasla daha düşük ücret aldıklarını anlatan işçilerin eline ayda geçen yol ve yemek parasıyla birlikte 28 bin lira geçiyor. Sosyal haklarının olup olmadığı sorumuza işçilerden biri "Nasıl?" sorusuyla yanıt veriyor. Elbise, ayakkabı gibi yardımların işçilere verilip verilmediğini sorunca üzerindeki iş elbiselerini gösteren işçi "Bunun dışında elbise vermiyorlar" diyor.

"HAVALAR ISINDI MI DURULMUYOR"

Eyüp Sultan Türbesi ve Camisi’nin olduğu yere geçmek için, teleferiğe yakın bir yerden gidiyoruz. Sağlı solu hediye dükkanlarının olduğu çarşıdan geçiyoruz. Başörtülü genç esnaf Seda Yeşil, yakın oldukları Haliç’ten gelen koku sorununun giderilmemesinden şikayeti: "Turistik bir bölge, şimdi havalar soğuk. Havalar ısındı mı burada duramıyorsun." Ulaşım konusunda da sıkıntılar yaşandığını söylüyor. Tramvay hattının açılması sonrası otobüs seferlerinin yetersiz kaldığını, durakta bekleme sürelerinin artığını dile getiriyor. Bulundukları yerde yeterli ışıklandırmanın olmayışından da şikayetçi. İktidar partisine güvenin sarsıldığını anlatan Yeşil, kullanacağı oy konusunda tereddütte.

İslambey Caddesi’nde esnaf olan genç Evren Sipahi, yaşam ve yeşil alanların yetersizliğinden dolayı hem ilçe belediyesini hem de İBB’yi eleştiriyor. Ulaşım konusunda da çözüm istiyor. İşsizlikle birlikte gençler arasında umutsuzluk ve yurt dışına gitme isteğinin yaygınlaştığını anlatan Sipahi, suçlu olarak ise "70 yaşında oldukları halde çalışan yaşlılar"ı gösteriyor.

Aynı caddede meyve satan bir esnafın yanına gelen 70 yaşındaki amcayla konuşuyoruz, kızgın bir şekilde söyleniyor: "Ne seçimi etin kilosu 700 lira olmuş. Bu yaşıma geldim, böyle pahalılık görmedim."

ÇADIRLAR HAREKETLİ

Burada bulunan siyasi partilerin çadırlarına yaklaşıyoruz. CHP çadırı biraz hareketli. Gelip broşür alanlar oluyor. Ağırlıklı kadınlar görevli. Partilerine yönelik olumlu tepkinin sandığa yansıması durumunda seçimi alabileceklerini düşünüyorlar.

AKP’nin buradaki seçim çadırı açık. Üç kadın bir erkek var. Kadınlarla sohbet ediyoruz. Üçüne göre de partilerinde olan belediye yönetimi başarılı.

Çadırda görevli Selma Ercan, ilçe belediyesine yönelik eleştiri almadıklarını ama İBB’ye yönelik eleştiri aldıklarını söylüyor. Ulaşım konusunda İBB’yi yetersiz bulduklarını söylüyor. Hayat pahalığını kabul ediyorlar fakat bunun da geçici olduğunu, dünyada da yaşandığını ve Erdoğan’ın bu sorunu çözeceğini ileri sürüyor.

DEVA Partili Filiz Aygün Geyik de güçlü adayları olmasına karşın seçim yarışının CHP ile AKP arasında olacağını anlatıyor. AKP’den ayrılmalarından dolayı AKP’liler tarafından sürekli ötekileştirildiklerini söylüyor. Partisinin broşürlerini dağıtan Geyik’e yaklaşan bir yurttaş, "Kalem malem var mı?" diye soruyor. Olumsuz yanıt alınca broşür almadan gidiyor.

EMEP MECLİS ÜYESİ ADAYI BAYRAK: MAHALLE VE SEMT YÖNETİMLERİ KURULMALI

Eyüpsultan'da Emek Partisi belediye meclis üyeliklerine aday gösterdi. Tesisat İşçisi Hasan Bayrak, özel sektörde çalışan genç Sedef Deniz ve İşçi Emeklisi Derya Kandil.

İktidarın uyguladığı ekonomik politikalar ve yoksullaşma nedeniyle İstanbul’da 2017 referandumundan beri oy kaybettiğini dile getiren Hasan Bayrak, antidemokratik uygulamalara da tepki olduğunu ve Kürt seçmenler arasında iktidara desteğin giderek azaldığını söylüyor. Ulaşım sorununun çözülmesi, yoksulluk sınırının altında geliri olanlara ücretsiz ulaşım hakkı sağlanması, ücretsiz kreşler, ücretsiz depreme dayanıklılık denetimi ve herkese güvenli barınma koşulları sağlanması… Partisinin talep ve önerilerini sıralıyor. Tüm bunların hayata geçebilmesinin koşulunun belediye kaynaklarının halk için kullanılmasından geçeceğini söylüyor. "Ama bu kendiliğinden olmaz. Bugün sermaye partilerinin tümü ben daha iyi yöneteceğim diyor ama yönetim anlayışları aynı. İlçedeki işçi, emekçi, emekli, genç, kadın yönetimin dışında. Oy ver sonrasına karışma asıl bunun değişmesi gerekir" diyor. Mahalle ve semt yönetim birimlerinin kurulması, kararların ve taleplerin bu yönetimler vasıtasıyla belirlenmesi gerektiğine dikkat çeken Bayrak, halkın taleplerini dile getirmek ve bu yönetim anlayışının adımlarını atmak için aday olduklarını anlatıyor ve ekliyor: "Seçim 31 Mart’ta bitecek ama taleplerimiz için mücadele 1 Nisan’dan sonra da devam edecek."

CHP BAŞKAN ADAYI ÖZMEN: BELEDİYENİN BÜTÇESİ ÇOK KÖTÜ YÖNETİLİYOR

CHP’nin Belediye Başkan Adayı Mithat Bülent Özmen. Yoksulluk nedeniyle iktidara desteğin azaldığını anlatan Özmen, iktidarın ekonomi politikasıyla orta sınıfın kalmadığını, emekliler başta olmak üzere yurttaşların en çok geçim sıkıntısı yaşadıklarını belirtiyor. Kira gibi giderlerin yüksekliğiyle birlikte yurttaşlarda bir öfkenin oluştuğunu anlatan Özmen, belediyeden geçim sıkıntısını hafifletecek uygulamaların beklendiğini anlattı.

29 mahallede kreş ihtiyacının olduğunu, 40 kreşin yapılmasının elzem ihtiyaç olduğunu hesapladıklarını dile getiren Özmen, deprem tehlikesine de dikkat çekiyor: "Çok acil kentsel dönüşüm ihtiyacı var. Yapı stokunun üçte ikisi şüpheli bina. 1999 öncesi yapılmış ya da ruhsatla ilgili kesinlikle olmayan durumlar var" diyor. Trafik, otopark, yeşil alan ve park yetersizliği gibi sorunları sıralıyor ve daha sonra giderek artan madde bağımlılığına dikkat çekiyor: "Okul zabıtası dediğimiz bir uygulamayı hayata geçireceğiz. Okullarda güvenliğimiz olacak." Ailelerin madde kullanılan parkların aydınlatılması talebiyle geldiğini hatırlatan Özmen, "Düşünün bu kadar temel bir şey eksik aslında. Caddeleri, sokakları aydınlatın gibi çok temel talepleri var" diyor. İlçenin tarihini hatırlatarak, ilçenin ekonomisini turizm faaliyetiyle büyüteceklerini söyleyen Özmen, belediyeciliği halktan yana yapacaklarını ifade ederek devam ediyor: "Belediyenin bütçesi çok kötü yönetiliyor. Bununla ilgili Eyüpsultan’ın tarihinin rekorunu kırıp gayrimenkul satışları yaptığını biliyoruz. 2022 yılındaki Sayıştay raporlarına göre 100 bin metrekare arsa sattı. 3 buçuk milyar TL değerinde, bugünkü değeri 7 milyar TL. İnsanlara soruyorum nasıl bir fayda gördünüz? Dolayısıyla bütçe yönetilemiyor. Eyüpsultan Belediyesinin bütçesini iyi yöneterek halkının refahını yükseltmek mümkün. Bunu yapacağız. Eyüpsultan halkı da bunun için beni seçecek."

EYÜPSULTAN’IN SEÇİM KARNESİ

2019 yerel seçiminde AKP ilçede yüzde 49.11 ile belediye başkanlığını kazanırken, CHP yüzde 47.40 oy almıştı. 14 Mayıs 2023 milletvekili seçiminde Cumhur İttifakı yüzde 45.95 oy aldı: AKP 35.57, MHP yüzde 5.51, Yeniden Refah yüzde 4.06, BBP yüzde 0.81. Millet İttifakı 39.69 oy aldı: CHP yüzde 30.02 İyi Parti yüzde 9.67. Emek ve Özgürlük İttifakı yüzde 9.18 oy aldı: Yeşil Sol yüzde 4.98, TİP yüzde 4.20. Ata İttifakı yüzde 3.2 oy aldı: Zafer Partisi yüzde 2.97, Adalet Parti yüzde 0.23. KP, SOL Parti ve THK’nin içinde olduğu Sosyalist Güç Birliği İttifakı ise yüzde 0.23 oy almıştı. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ilk turda Kemal Kılıçdaroğlu yüzde 48.58, Recep Tayyip Erdoğan yüzde 46.38, Sinan Oğan yüzde 4.77, Muharrem İnce yüzde 0.26 oy aldı. İkinci turda ise Kılıçdaroğlu yüzde 52.09, Erdoğan yüzde 47.91 oy aldı.

Dosya yarın sürecek...

Boğaz’dan uzaklaştıkça dertler katmerleniyor

İstanbul'un kalbi Fatih'te kıyasıya yarış: AKP'nin kalesini yoksulluk sallıyor

DOSYA-1 | İstanbul’da üç kritik ilçe: Fatih, Eyüp, Üsküdar | Eyüpsultan'da seçimin nabzı: Koku, park, uyuşturucu, ulaşım ama ille de geçim

TAMAMI...