22 Mart 2024 11:41

Evrensel'in haberiyle gündeme gelmişti, Efemçukuru'ndaki kaçak sondajlar ‘ticari sır’ oldu

Efemçukuru altın madeninin kapasite artırmak için yaptığı kaçak sondajlara ilişkin sorulara "ticari sır" yanıtı verildi.

Fotoğraf: Özer Akdemir/Evrensel

GÜNCEL ÇEVRE Ege Sayfaları

Paylaş

Özer AKDEMİR
İzmir

İzmir Konak Meydanına kuş uçuşu 20 km uzaklıkta, yaklaşık 13 yıldır işletilen altın madeninin kapasite artırmak için yaptığı kaçak sondajlarla ilgili bilgi talebine "ticari sır" yanıtı verildi.

Efemçukuru'nda TÜPRAG tarafından işletilen altın madeninin kapasite genişletmek için sondaj çalışmaları yaptığına dair haberimizden sonra konuya ilişkin yeni gelişmeler yaşandı. CHP İzmir Milletvekili Yüksel Taşkın haberimizi kaynak göstererek, mahkeme kararı ile durdurulan sondajların neden devam ettiğini sordu. Altın madenine karşı açılan davalarını avukatı Arif Ali Cangı da Bilgi edinme Kanunu çerçevesinde, yeni sondajlarla ilgili bilgi talep etti. Cangı, Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve Çevre Kanunu'nun 30. Maddesi uyarınca, Maden İşleri Genel Müdürlüğü'ne (MAPEG) şu soruları yönetti:

Yeni sondaj çalışmaları neden yapılmaktadır?
Söz konusu altın madenini işleten TÜPRAG A.Ş. tarafından kapasite artırımı yolunda yeni bir proje mi hazırlanmıştır?
Buna ilişkin MAPEG'den alınmış yeni arama ve/veya işletme izin ve ruhsatı var mıdır?
Sondaj çalışmalarının çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) yapılmış mıdır?
Yapılan faaliyetin doğal ve kültürel varlıkların korunmasına ilişkin kararlara uygunluğu denetlenmekte midir?

"TİCARİ SIR"A İTİRAZ

Başvuruya yanıt veren MAPEG ise sorulara "ticari sır" gerekçesi ile yanıt vermedi. MAPEG'in bu tutumunun bilgi edinme hakkını ortadan kaldırdığını dile getiren Cangı yanıtlara itiraz etti.

Soruların sağlıklı ve dengeli çevrede yaşama hakkına ilişkin olduğuna dikkat çeken Cangı, "Anayasanın 56. Maddesi ile Çevre Kanunu’nun 30. Maddesine göre bu bilgilerin istenmeden duyurulması gerekmektedir. TÜPRAG A.Ş.’nin kapasite artırımı projesi ya da yeni maden arama izni almasıyla "ülkenin ekonomik çıkarları"nın ne ilgisi var? İstenen bilgilerden hangisi, saklanması gereken bir ticari sırdır? Bu şekilde bilgi gizlenirse, Anayasa’nın 125. Maddesi gereğince idarenin yapmış olduğu işlem ve eylemlerin hukuksal denetimi nasıl yapılacaktır?" sorularını yöneltti.

AYM KARARI HATIRLATILDI

MAPEG'in yanıtının hizmet kusuru niteliğinde olduğunu kaydeden Cangı, Anayasa Mahkemesi tarafından verilen bir karardaki “Çevresel riskler konusunda ilgili idarelerin kamuyu bilgilendirme pozitif yükümlülüğü bulunmaktadır. Özellikle çevresel bilgi edinme hakkı bağlamında yalnızca kamusal makamların uhdesinde bulunan bilgilerin değil, ilgili faaliyeti yürüten özel kişilerin elinde bulunan bilgilerin de erişime açılması gerekir" bölümüne atıfta bulundu. Cangı, bilgi edinme hakkı başvurusundaki soruların eksiksiz yanıtlanmasına karar verilmesini istedi.