BMGK'de Gazze'de acil ateşkes sağlanması talep edilen karar tasarısı kabul edildi
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde, Gazze'de kalıcı ve sürdürülebilir ateşkese dönüşecek şekilde ramazan ayında acilen ateşkes sağlanması talep edilen karar tasarısı kabul edildi.
Fotoğraf: Fatih Aktaş/AA
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde (BMGK) Gazze'de kalıcı ve sürdürülebilir ateşkese dönüşecek şekilde ramazan ayında acilen ateşkes sağlanması talep edilen karar tasarısı kabul edildi.
15 üyeli BMGK'de geçici üyeler Cezayir, Ekvator, Guyana, Japonya, Malta, Mozambik, Güney Kore, Sierra Leone, Slovenya ve İsviçre tarafından hazırlanan karar tasarısı oylandı.
ABD ÇEKİMSER OY KULLANDI
Tasarı, 14 "evet" ve 1 "çekimser" oyla kabul edildi. ABD çekimser oy kullandı. Uzun süren müzakerelerin ardından karar tasarısında "daimi ateşkes" ifadesinde mutabık kalınmıştı. ABD heyeti, son anda tasarı metninde değişiklik talep ederek "daimi" ifadesini "kalıcı" ile değiştirdi. Böylelikle, ABD'nin ateşkes sürecine esneklik katmış olduğu düşünülüyor. Rusya'nın oylama öncesinde ifadeyi ilk haline çevirmeye yönelik değişiklik önerisi ABD tarafından veto edildi. 7 Ekim'in ardından BMGK'de ilk kez Gazze'de ateşkes talep edilen bir karar kabul edilmiş oldu.
RAMAZAN ATEŞKESİNİN KALICI ATEŞKESE DÖNÜŞMESİ TALEP EDİLDİ
Kararda, BMGK'nin Filistin meselesine ilişkin şimdiye kadar kabul edilen kararları hatırlatılarak, tüm tarafların uluslararası hukuk, uluslararası insancıl hukuk ve uluslararası insan hakları hukukuna uyma yükümlülüğü bulunduğu belirtildi. Sivil ve sivil altyapılara yönelik saldırılar ve her türlü terör eyleminin kınandığı kararda, esir almanın uluslararası hukukun ihlali olduğu ifade edildi.
Kararda, Gazze Şeridi'ndeki korkunç insani durum hakkında derin endişe duyulduğunun altı çizilerek, Mısır, Katar ve ABD tarafından yürütülen diplomatik çabalar tasdik edildi. "Ramazan ayında tüm tarafların saygı duyacağı acil ateşkes sağlanması, bunun kalıcı ve sürdürülebilir ateşkese yol açması ve tüm rehinelerin acil ve koşulsuz serbest bırakılması" talep edilen kararda, rehinelerin insani ve tıbbi yardımlarının karşılanması için erişim sağlanması istendi. Kararda, taraflara esir tuttukları kişilere yönelik uluslararası hukuk uyarınca yükümlülüklerini yerine getirme çağrısı yapıldı. Gazze Şeridi'ne insani yardım sevkiyatının acilen artırılması gerektiğinin öneminin altı çizilen kararda, aynı zamanda sivillerin korunması ve gerekli insani yardımların sağlanması için tüm engellerin kaldırılması talep edildi. Kararda, durumun yakından takip edileceği vurgulandı.
İSRAİL'DEN "ATEŞİ KESMEYECEĞİZ" ÇIKIŞI
İsrail Dışişleri Bakanı Yisrael Katz, kararın ardından sosyal medyadan "İsrail ateşi kesmeyecek. Hamas'ı yok edeceğiz ve son (İsrailli) esir dönene kadar savaşacağız" açıklaması yaptı.
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant da BMGK'nin karar tasarısına rağmen, İsrailli esirler Gazze'deyken savaşı durdurmaya haklarının olmadığını söyledi. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan'la yapacağı ilk toplantıda Hamas'ın yok edilmesinin ve esirlerin evlerine geri dönmesinin önemini vurgulayacağını belirten Gallant, "Henüz olmadığımız yerler de dahil olmak üzere her yerde Hamas'a karşı faaliyet göstereceğiz. İsrail Silahlı Kuvvetleri'nin görevini tamamlayabilmesi için (Gazze'de) Hamas'a bir alternatif belirleyeceğiz." dedi.
Filistin Dışişleri Bakanlığı ise kararı memnuniyetle karşıladıklarını açıkladı. Yapılan yazılı açıklamada, söz konusu ateşkes kararının daimi ve sürdürülebilir olması gerektiği kaydedildi, derhal ateşkes kararının onaylanmasından duyulan memnuniyet belirtilirken, karar saldırıların tamamen durması için doğru yönde atılmış bir adım olarak değerlendirildi.
Filistin halkına karşı saldırının durması gerektiği, yardımların sokulması ve zoraki tehcire engel olunması konusunda uluslararası oybirliğinin öneminin vurgulandığı açıklamada, tüm bunlara ayrıca işlevsel adımların ve İsrail'i cezalandırmanın da eşlik etmesi gerektiği savunuldu. Açıklamada ayrıca, BM Güvenlik Konseyi üyelerine, alınan kararın uygulanması konusunda üzerlerine düşen hukuki ve tarihi sorumluluğu yerine getirmeleri çağrısı yapıldı.
Kararı memnuniyetle karşıladıklarını belirten Hamas ise açıklamada "Tüm Siyonist güçlerin Gazze Şeridi'nden çekilmesini ve yerinden edilenlerin evlerine geri dönmesini sağlayacak kalıcı bir ateşkese ulaşmanın gerekliliğini vurguluyoruz" ifadelerini kullandı.
Öte yandan Refah konusunda Washington'a gitmesi beklenen İsrail heyetinin, ateşkes oylamasının ardından ziyareti iptal ettiği bildirildi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby, söz konusu ziyaret iptalinden "büyük hayal kırıklığı" duyduklarını açıkladı. Kirby, İsrail tarafına Refah konusundaki fikirlerini iletmeye devam edeceklerini belirtti.
Kararla ilgili sosyal medya hesabından açıklama yapan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Bu tasarı mutlaka uygulanmalıdır, başarısız olması affedilemez" dedi.
AB Konseyi Başkanı Charles Michel de X sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımda, BMGK'de kabul edilen tasarıyı "takdirle karşıladığını" belirtti.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli de tasarıyı olumlu bir adım olarak gördüklerini belirterek, "Temennimiz, İsrail'in bu kararın gereklerini bir an evvel yerine getirmesidir" dedi.
Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, karar tasarısına uymaması halinde tüm ülkelerin İsrail ile ilişkileri kesmesini istedi.
ABD'NİN KARAR TASARISI
22 Mart'ta oylamaya sunulan ve Çin ile Rusya'nın veto ettiği ABD karar tasarısı, 20 Şubat'ta müzakerelere açılmıştı. Tasarıda, Gazze'de ateşkesi rehinelerin bırakılmasıyla ilişkilendirip diplomasiyi destekleme çağrısıyla yetinilmişti.
Diplomatik çabalarla sağlanacak olan ateşkesin sürdürülebilir ateşkese çevrilmesinin önemine işaret edilen tasarıda, "Hamas ve diğer terörist ve aşırıcı grupların Filistin halkını temsil etmediği" ve Hamas'ın "bazı üye ülkelerce terör örgütü ilan edildiği"ne dikkat çekilmişti.
Gazze'ye ilişkin 7 Ekim 2023'ten sonra çok sayıda oturum düzenlenen BMGK'de, bugün yapılanla 10 karar tasarısı oylamaya sunuldu.
Bu kararla birlikte 2712 ile 2720 sayılı kararlar da kabul edilmişti. (DIŞ HABERLER)
