Diyarbakır'ın kalesi Sur'dan mesaj: Tüm ihtiyaçlarımız gibi barış da sağlanmalı

Dilan TEMİZ
Diyarbakır

8 yıldır kayyumla yönetilen Diyarbakır’da, Sur ilçesi de bu yönetimden payını almış ilçelerden biri. Kültürüyle, tarihi dokusu ile en eski yerleşim yerlerinin bulunduğu Sur büyük badireler atlattı. Çatışmalara ve dönüşüm projelerine şahitlik etti, büyük tahribatlara uğradı. Bunun yanı sıra artan yoksulluk, sosyal alanların yok edilmesi ve kayyum eliyle kapatılan kurumların yarattığı boşluk, uyuşturucu sorunları artarak sürüyor.  Sur’da yaşayanlar bu sorunlara dair yerel seçimleri işaret etti. 

Yerel seçimlere sayılı günler kala çözüm tartışmalarının sürdüğü ve barışın yeniden dillendirildiği kentte Surlular, “Ne olursa olsun, hangi koşul olursa olsun, tüm ihtiyaçlarımız gibi barış da sağlanmalı” dedi.

Sur içinde binaların birbirini tıkıştırdığı dar sokaklar boyu, bulabildiğimiz birkaç alanda durup kapı önlerinde yurttaşlarla sohbet ediyoruz. Yaşar Durgun 70 yaşında ve 30 senedir Sur’da yaşıyor. Sur’un pek çok sorunu var diye başlıyor: “Memnun değiliz şu an Sur’dan. Kendi haline terk edilmiş. Kayyum ne yapıyor hiçbir şey. Biz kendi seçtiklerimiz olsun istiyoruz, barış olsun istiyoruz.”

"HESAPLARINA GÖRE YARDIM VERİYORLAR"

Yoksulluğun Sur’da farklı bir boyutta yaşandığını şöyle anlatıyor: “Bakın bir buzdolabım bile yok. Bozuldu, alamıyorum. Yoğurt aldım tasta eve gidiyorum. Oruçluyum hayat çok zor. Akşam yemeğimde biraz bulgur var. İki yıldır sadece yaşlı maaşı alıyorum onunla geçiniyorum kiradayım. Sur’da fakir insan çok, yardıma ihtiyaç var. Ne verirlerse almak durumundayım ama hesaplarına göre yardım dağıtıyorlar.”

"8 YILDA PERİŞAN OLDUK"

Hemen yanında dikkatle dinleyen Fatma isimli kadın ile sohbet ediyoruz. “Çok şey gördü burası” diyerek anlatmaya başlıyor: “Çatışmalar oldu, toplandık, taşındık geri geldik. Kürt’üz bizi bu anlamda kim temsil ederse ona vereceğiz. Geçinmek zor burada hep yoksullar var, halk perişan oldu bu 8 yılda. Kayyumların ne hayrını gördük ki.” Fatma, “4 çocuğum var, masraflar çok zor. Sur’da çocuk büyütmek çok zor. Ne bir park alanı ne bir şey. Ne istesek eksik kalır Sur için. Sur’da hiçbir şey yok” diyor.

"ÇÖZÜM SÜRECİ ŞART"

İsmini vermek istemeyen ara sokaklardan birinde yanımıza uğrayan bir yurttaş da son zamanlardaki çözüm mesajlarına ilişkin konuşmak istediğini belirtiyor: “Burası Diyarbakır’ın kalesidir, önemli bir ilçe. Şimdi bir çözüm süreci şart. Erdoğan MHP yüzünden yanaşır mı bilinmez ama hangi parti, ne koşulda olursa olsun dahil olmalı. Biz hepsine açığız ve buradaki insanların buna ihtiyacı var. Tüm konuştuğumuz ihtiyaçlar gibi.”

GULAN ÖNKOL: POLİTİKAMIZ HAFIZAYI KORUMAYA YÖNELİK

Tüm bunlara ilişkin Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Sur Belediyesi Eş Başkan Adayı Gulan Önkol ile konuştuk. Önkol, Sur’un önemine değinerek, Diyarbakır’ın yüzde 51’ini oluşturduğunu ve çok dilli, kültürlü yapısıyla kozmopolit bir yer olduğuna dikkat çekti. Önkol, “Sur genelden özele kadar özel bir bölge hem kültürel açıdan hem de politik olarak bizim hafıza olarak nitelendirdiğimiz bir bölge. Bizim de o hafızayı, tarihi korumaya yönelik bir politikamız söz konusu olacak” diye konuştu.

"SUR GÜVENLİ ALANDAN ÇIKMIŞ DURUMDA"

Önkol sorunlara dair ise şöyle devam etti: “Tarihi yapıların, Sur sokaklarının kendi kaderine terk edilme hali her yerde hissedilen bir durum ayrıca. Kadınlar, çocuklar, gençler, engelliler açısından dile getiriliyor bu. Toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin derinleşmesi ile beraber kadınları eve kapatma hali söz konusu, bu durum bir politikaya hizmet eden dini yapılarla birlikte daha da körükleniyor. Bunlarla birlikte madde bağımlılığı, hırsızlık nedeniyle Sur “güvenli alan” tanımından çıkmış durumda. Sürekli bir göç verme hali de var.”

"TALAN EDİLEN BELEDİYELERE KARŞI SES ÇIKARALIM"

Tüm bu sorunlara karşı çalışmaları olacaklarını belirten Önkol, özellikle kadınlar ve çocuklar için Sur’u daha yaşanılabilir kılmaya çalışacaklarını söyledi. Kayyum eliyle kapatılan kurumlarına dikkat çeken, Önkol, “Onların yerine dini yapılarla sosyal alana hükmetmeye çalışıyorlar” dedi. Önkol yerel seçimler için çağrıda bulundu: “8 yıldır talan edilen belediyelerimize karşı ses çıkaralım, sandıkları sahiplenelim.”