Eskişehir'de seçimin nabzı: Fabrikalarda kaygı seçimde değil, geçimde

Latife KARTAL
Eskişehir

Yerel seçimlere sayılı günler kala hem adayların çalışmaları hızlandı hem seçmen son kararını vermeye çalışıyor. Genel olarak geçmiş seçimlere göre seçim heyecanının nispeten daha az yaşandığı Eskişehir’de, çeşitli fabrikalardaki işçilerle hem kendilerinin hem fabrikalarındaki çalışma arkadaşlarının seçimlere dair eğilimlerini konuştuk.

Seçimlere dair tavrını “boşvermişlik” olarak tarif eden bir Arçelik işçisi yine de “Kim kime veriyorsa, ne yapıyorsa yapsın ama sonuçta şu siyasal İslamcılardan kurtulalım artık” demekten de kendini alamıyor. Fabrikada çoğunluğun CHP’ye oy vereceğini düşündüğünü belirten işçi “AKP ye oy verecekler pek aktif görünmüyor. Konuşmuyorlar fazla, benim gözlemim bu yönde. Nebi Hatipoğlu’nun adının anıldığını hiç duymadım. Çok nadiren Zafer Partisinin konuşulduğunu duyuyorum” diyor. Ülkede yaşanan ekonomik sıkıntıların tecrübeli işçiler arasında daha çok konuşulduğunu ve bunun da verecekleri oyun renginde etkili olacağını düşündüğünü belirten işçi, genç işçilerin ise memleket sorunlarına ilgisiz olduğunu ekliyor.

Bir diğer Arçelik işçisi ise Eskişehir’de merkez ilçeler ve Büyükşehir Belediyesinde CHP’nin kazanacağını düşündüğünü söylüyor: “Ama CHP işçileri düşünen bir parti olmadı hiçbir zaman, yine olmayacak bence. Ben işçilerden, emekçilerden yana birileri kazansın isterim. Yapılan seçim tartışmalarında fabrikanın yarısından biraz fazlası ‘CHP’den başka bir seçenek yok, başka fikirlerde dahi olsak AKP’ye kaptıramayız’ deyip CHP’ye oy vereceklerini söylüyorlar. AKP tarafına bakacak olursak onlar da ‘CHP bu zamana kadar heykelden başka ne yapmış’ diyerek AKP’yi destekleyeceklerini söylüyorlar. Aslında genel anlamda her iki taraf da yönetecek kişiden çok parti sempatizanlığını sürdürüyor.”

"BU SEÇİM HEYECANLI DEĞİLİM"

Ek zam eylemleriyle gündeme gelen TÜRASAŞ fabrikasında çalışan bir kamu işçisi ise; fabrikalarında partilerden ziyade adayların konuşulduğunu ve burada da CHP’ye oy vereceklerin sayısının daha fazla olduğunu düşündüğünü belirtiyor. İş yerlerinde bazı bölümlerde tarikatların etkili olduğuna dikkat çeken işçi, özellikle işe yeni başlayan genç işçiler üzerinde baskı kurmaya çalışıldığını aktarıyor: “Bir de Yeniden Refah konuşuluyor ama onlar çok sessiz, ser verip sır vermiyorlar. Türkiye genelinde AKP’nin her şeye rağmen yine önde bitireceğini düşünüyorum ama Eskişehir özelinde kadın adayların destekleneceğini, partilerden bağımsız kadın adayların ciddi oy alacağını düşünüyorum. Ben seçim sonuçları için pek heyecanlı değilim bu sefer.”

EKONOMİ EN YAYGIN GÜNDEM

Şişecam’dan bir işçisiyle konuştuğumuzda, “Bu seçimlere de geçen genel seçimlerde olduğu gibi kötü ekonomik koşullarda giriyoruz. Ama geçen sefer değişecek umudumuz vardı, bu sefer yok maalesef” diyor.

Şehir hastanesinden bir taşeron işçi, çalışma koşullarının kötülüğünden, ücretlerin yetersizliğinden ve geç yatırılmasından şikayetçi olduklarını belirterek, “Şehir hastanesinde de genel olarak AKP ve CHP üzerinden tartışılıyor seçimler. Yeniden Refah’ın da bir dahaki genel seçimlerde ciddi bir oy alacağı, iktidar için güçlü bir aday olacağı konuşuluyor.  Sanırım Eskişehir’de seçimi CHP önde götürecek” diyor.

"BÜTÇE NEDEN HİZMETLERİ UCUZLATMAK İÇİN KULLANILMIYOR?"

Andaç Aydın ARIDURU
Eskişehir

ETİ Eskişehir kraker ve kek fabrikalarındaki işçilerle konuştuğumuzda, işçiler yerel yönetimlerden en büyük beklentilerinin belediyelerle hafifletilmesi olduğunu anlatıyor. Özellikle su ve ulaşımın Eskişehir’de çok pahalı olduğunu söyleyen bir işçi, “Estram (Eskişehir tramvay projesi) zarar ediyor diyorlar, oldu bir de kâr etsin!” diyor. Yerel yönetimlerin kaynakları böyle yönetmesini eleştiren bir işçi de “Seçim döneminde belediye cami açıyor, suya bir yılda gelen zam yüzde 170. Neden bu paralar bizim için harcanmıyor?​” diye soruyor. Bu dönemde altyapı çalışmalarının da aksadığını ve şehir içi ve köy yollarının çok bozuk olduğunu söyleyen işçiler bu sorunlara da acil çözümler beklediklerini söylüyor.

"20 YILDIR BİRİ BELEDİYEDE, BİRİ HÜKÜMETTE"

AKP ve CHP’nin vaatlerinin ETİ çalışanları arasında çok gündem yaratmadığını söyleyen bir işçi, “O kadar alıştık ki vaatlerin yerine getirilmemesine, biz arkadaşlarla bunları konuşmuyoruz hiç. Adayların tümü yol yapacağını, trafiği çözeceğini söylüyor. CHP 20 yıldır şehri yönetiyor, ona neden yapmadın diye sormak lazım. AKP de 20 yıldır ülkeyi yönetiyor, ona da neden belediyelere kaynak vermedin diye sormak lazım!” şeklinde konuştu.

Yoksul mahallelerdeki taleplerin neredeyse hiç gündem edilmediğini söyleyen bir işçi, “Her sabah cemevinin önünden yüzlerce kişi soğukta servise biner, Emek’te, Büyükdere’de Gültepe’de… Böyle bir sürü yer var. Buralara kabin şeklinde duraklar yapılabilir mesela. Bunları vaat yapmak yerine adaylar, ben seçilmezsem facia olur diyerek kampanya yürütüyor” dedi.

FORD OTOSAN: 1 NİSAN YOKMUŞ GİBİ PARTİ TUTAMAYIZ

Ford Otosan’da işçilerle konuştuğumuzda, imzalanan toplu sözleşmenin ardından zamlı yatan maaşların bile şimdiden erimeye başladığını anlatıyorlar. Bir işçi, “Daha şimdiden yakıta ve market fiyatlarına zamlar gelmeye başladı seçimin ardından yine asgari ücretle eşitleneceğiz gibi görünüyor” derken, bir başka işçi genel seçimlerde dolar 19 TL seviyesindeyken seçimden sonra fırladığına dikkat çekiyor. Fabrikada çoğu kişinin altın, borsa gibi şeylerle parasının değer kaybetmesini engellemeye çalıştığını söyleyen işçi, “Geçim derdi bu kadar artmışken, belediyeler bizim için neler yapabilir daha fazla onları duymamız lazım” diyor.

Eti işçilerinin de gündem ettiği ulaşım ve su fiyatlarının pahalılığını vurgulayan Ford Otosan işçileri ayrıca Eskişehir’in depreme hazırlığı konusunda da yerel yönetimlerin üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmediği kanatinde. Bu konuda bir işçi, “CHP, 20 senedir zaten bir şey yapmadı. 6 Şubat’ın sorumlusu AKP’nin adayı da ben çözerim diyor!” diye konuştu.

Seçimlerin fabrika içinde yarattığı havanın ayrıştırıcı olduğunu söyleyen bir işçi, “Bu seçimlerde öyle bir hava estirildi ki yerel seçimler hayat memat meselesi oldu. Sanki 1 Nisan yokmuş gibi parti tutuyor arkadaşlar, 1 Nisan’da daha da ağırlaşacak bu kriz, o zaman daha farklı bir birliktelik nasıl kuralım?​” diyor. Gelecek dönemin ek zam taleplerine gebe olabileceğine katıldığını söyleyen bir işçi ise “Bir iki ay içinde maaşlar iyice erimeye başlar seçimlerden sonra, o zaman maaşlarımıza zam talep edebilmemiz için birlikte durmamız lazım” ifadelerini kullandı.