Sabahattin Ali’nin TGC’ye üyeliği kabul edilmemişti
Arşivlerde kalmış bir belgeye göre Sabahattin Ali’nin TGC’ye 6 Şubat 1947 tarihinde Marko Paşa gazetesinin sahibi ve yazarı olarak yaptığı üyelik başvurusu reddedilmiş.
Sabahattin Ali’nin TGC’ye başvuru formunun birinci sayfası | Fotoğraf: Taha Toros arşivi
İskender ÖZSOY
Temelinde meslek ahlak ve ilkeleri; onur, emek, mücadele, özgürlük ve demokrasi yatan Türkiye Gazeteciler Cemiyetinin (TGC) 78 yılında nice başarılarının yanında bir de üyelik reddi öyküsü var.
Arşivlerde kalmış bir belgeye göre Öykücü, Şair, Yazar ve Romancı Sabahattin Ali’nin TGC’ye -o yıllardaki adıyla İstanbul Gazeteciler Cemiyetine- 6 Şubat 1947 tarihinde Marko Paşa gazetesinin sahibi ve yazarı olarak yaptığı üyelik başvurusu reddedilmiş.
Başvurunun reddedildiği üyelik başvuru formunun birinci sayfasının sağ alt köşesindeki imzası okunamayan kişinin “K. red.” notundan anlaşılıyor.
2 Nisan 1948 tarihinde öldürülen Sabahattin Ali’nin cemiyete başvuru formuna el yazısıyla neler yazdığına şöyle bir göz gezdirelim:
Formun fotoğraflı ön yüzüne yazdıkları:
Adı: Sabahattin. Soyadı: Ali. Tabiyeti: Türk. Doğum tarihi ve yeri: Ayvalık 1907 (1323) Babasının adı ve vazifesi: Yüzbaşı merhum Ali Selahattin. Anasının adı: Hüsniye.
Başvurusunda evli olduğunu beyan eden Sabahattin Ali, ikametgah adresi olarak M. Tokatlıyan Otelini göstermiş, telefon numarasını da vermiş; bakmakla yükümlü olduğu kişilerin eşi, kızı ve annesi olduğunu belirtmiş.
Başvuru formunun en altında sonradan eklendiği belli olan notta “Çapanoğlu(*) metrukatından” yazıyor.
Giriş formunun ikinci sayfasında İstanbul Erkek Öğretmen Okulunu 1927 yılında bitirdiğini yazan Sabahattin Ali, Almanca bildiğini ve basın dışında bir işi olmadığını kaydetmiş.
Sabahattin Ali “Bir mahkumiyetinin olup olmadığı muhakeme altında bulunup bulunmadığı varsa mahkumiyetinin mahiyeti” sorusunu şöyle yanıtlamış: “1932 yılında TCK’nin 158’inci maddesine göre bir sene hapse mahkum olup bilahare affa uğradım. Halen bir basın davası ile mahkemeye verildim.”
Ulus, Tan, Yeni Dünya gazeteleriyle çeşitli dergilerde roman, öykü fıkra ve tercüme eserler yayımladığını belirten Sabahattin Ali, cemiyete başvuru tarihine kadar sekiz telif, yedi tercüme eserinin yayımladığını yazmış.
(*) Gazeteci Münir Süleyman Çapanoğlu. Türkiye’nin ilk özel gazetesi Tercüman-ı Ahval’i yayımlayan Çapanzade Agâh Efendi’nin torunlarından Çapanoğlu, 1894 yılında İstanbul Beyazıt’ta Yahnikapan Mahallesi’nde doğdu. 64 yıllık meslek hayatında İstanbul’da yayımlanan hemen hemen bütün gazete ve dergilerde çalışarak sürdürdü. Çapanoğlu 1 Temmuz 1973 tarihinde vefat etti.
