Erken tanı ve tedavi kanserle mücadelede hayati önemde

Ramis SAĞLAM
İzmir

Kanser tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de milyonlarca insanı etkilemeye devam ediyor. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Müdürlüğü Kanser Daire Başkanlığının yayımladığı son kanser istatistiklerine göre, ülke nüfusunun artışına paralel olarak yıllık yeni tanı alan kanser hasta sayısı artış gösteriyor. 

2018 yılı verilerine göre Türkiye nüfusu 81 milyon 916 bin 866 iken, yeni vaka sayısı 210 bin 537 ve kansere bağlı yaşam kaybı sayısı 116 bin 710 olarak kaydedildi. Bu rakamlar 2020 yılında nüfusu 84 milyon 339 bin 67 olarak kaydedilirken, yıllık yeni kanser vaka sayısı 233 bin 834 ve kansere bağlı can kaybı sayısı 126 bin 335'e yükseldi. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından yayımlanan 2022 yılı verilerine göre Türkiye'de 2022 yılında 240 bin 13 kişiye kanser tanısı konulurken, 129 bin 672 kişinin yani hastaların yüzde 25.2'sinin hayatını kaybettiği açıklandı.

KOLOREKTAL KANSER İLK SIRALARDA

Uzmanlar tarafından Türkiye'de en sık görülen ilk beş kanser türünün sırasıyla akciğer, meme, kolorektal (kalın bağırsak), prostat ve tiroid kanseri olduğunu belirtiliyor. Türk Toraks Derneği Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tamer Altınok, bu beş kanser türünün tüm kanser vakalarının yarısından fazlasını oluşturduğunu söyledi. Erkeklerde en yaygın görülen ilk beş kanser türünün akciğer, prostat, kolorektal, mesane ve mide kanseri olduğunu söyleyen Prof. Dr. Altınok, "Kadınlarda ise en yaygın ilk beş kanser türü meme, tiroid, kolorektal, akciğer ve rahim kanseridir” dedi.

TÜTÜN KULLANIMI EN TEMEL NEDEN

Bu verilerin kolorektal kanserlerin hem erkeklerde hem de kadınlarda en sık görülen üçüncü kanser türü olduğunu gösterdiğini dile getiren Prof. Dr. Altınok “Tütün mamullerinin kullanımı, akciğer kanseri başta olmak üzere birçok kanser türünün oluşumunda önemli bir rol oynamaktadır. Tütün kullanımı, erkeklerde görülen kanserlerin en az yüzde 40'ının arkasında yatan temel sebeplerden biridir. Bu bağlamda, tütünle mücadele, kanserle savaşın en ön saflarında yer almalıdır" dedi.

‘KANSER ARTIK YÖNETİLEBİLİR BİR HASTALIK’

Kanser risk gruplarının taranması ve erken tanının bu hastalıkla mücadelede hayati öneme sahip olduğuna vurgu yapan Türk Toraks Derneği Torasik Onkoloji Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Tuncay Göksel, "Dünya genelinde kanser görülme oranlarının artış göstermesine rağmen, kanserden ölüm oranlarında düşüş olduğu ve sağ kalım zamanının uzadığı gözlemlenmiştir. Bu, tanı ve tedavi yöntemlerindeki gelişmelerin etkisi olarak değerlendirilebilir. Kanser artık daha yönetilebilir bir hastalık haline gelmekte ve kronik bir durum olarak ele alınabilmektedir” diye konuştu. Sağlıklı bir yaşam sürdürmenin kanserle mücadelenin temel taşlarından biri olduğunu dile getiren Prof. Dr. Göksel “Temiz hava, güvenli gıda ve düzenli egzersiz en önemli etkenler. Temiz havanın solunması ve güvenli gıdalara erişim, her bireyin temel hakkıdır. Bu hakların korunması, kanser riskini önemli ölçüde azaltabilir" dedi. Erken teşhisin, kanser tedavisindeki başarı oranlarını attırdığını ve hastalığın yönetilebilirliğini sağladığının altını çizen Prof. Dr. Göksel şunları söyledi: “Erken tanıyı destekleyen 'kanser tarama programları' gibi sağlık politikalarına ve kamu hizmetlerine ihtiyacımız var. Kanserle mücadele, sadece hastaların ve sağlık çalışanlarının değil, tüm toplumun ortak sorumluluğudur” ifadelerini kullandı.