Arap basınından ilk yorumlar: Daha geniş çatışma korkusu

Yusuf ERTAŞ

Arap basını İran’ın İsrail’e karşı başlattığı İHA ve füze saldırısını “Eşi görülmemiş doğrudan bir saldırı” olarak değerlendirdi. ABD ve Batı ülkeleri saldırıyı kınarken, Arap ülkeleri “savaşın genişlemesinden duydukları endişeyi” dile getirdiler ve “itidal” çağrısında bulundular. 

TEL AVİV’E YÖNELİK İLK DOĞRUDAN SALDIRI

İran Devrim Muhafızları’ndan yapılan açıklamada “Gerçek Vaat” adı verilen operasyonun “Siyonist rejimin işlediği birçok suça, özellikle de Şam’daki İran İslam Cumhuriyeti Büyükelçiliği’nin konsolosluk şubesine yapılan saldırıya ve ülkemizin bir grup askeri liderinin ve danışmanının Suriye’de şehit edilmesine yanıt olarak” düzenlendiği belirtildi.

Lübnan merkezli Addiyar gazetesi “İran, Şam’daki İran konsolosluğunun bombalanmasından neredeyse iki hafta sonra, cumartesi gecesini pazar şafağına bağlayan gece İsrail’e bir insansız hava aracı ve füze saldırısı düzenleyerek Tahran’ın Tel Aviv’e yönelik bu türden ilk doğrudan saldırısını gerçekleştirdi” diye yazdı.

Yine Lübnan merkezli Nida Al Vatan “Daha geniş bir çatışma korkusu” başlıklı haberinde “Arap dünyasında, Suudi Arabistan Krallığı, bölgedeki askeri tırmanışın gelişmesi ve yansımalarının ciddiyeti konusundaki derin endişelerini dile getirdi ve tüm tarafları azami itidal göstermeye ve bölgeyi ve halklarını savaş tehlikelerinden korumaya çağırdı” diye yazdı.

Al Arabi Al Cedid gazetesi, “İran İsrail’e saldırı başlattı” başlıklı haberinde, “İsrail’in başladığını doğruladığı İran saldırısı, Başkan Joe Biden ve Savunma Bakanı Lloyd Austin de dahil olmak üzere ABD’li yetkililerin Washington’ın İsrail’i savunmaktan vazgeçmeyeceğine dair açıkladığı güvencelere ek olarak, günlerce süren çekişme ve karşılıklı İran-İsrail tehditlerinin ardından geldi” hatırlatmasında bulundu.

Rai Al Youm saldırı haberini, “İran, insansız hava araçları ve Kruz füzeleriyle İsrail’e büyük bir saldırı başlattı. Ürdün’ün hava savunması ise hava sahasını ihlal eden herhangi bir İran uçağını vurmakla tehdit ediyor. Tel Aviv güçlerini seferber ederek saldırılara karşı koymaya ve Suriye’nin doğusundaki ve Ürdün’ün hava sahasındaki İHA’ları durdurmaya hazırlanıyor” başlığıyla verdi.

Arapça yayın yapan Rusya merkezli Rusya Al Youm haber sitesi de saldırı haberini “İsrail, füzeler ve insansız hava araçlarıyla çok büyük bir İran saldırısı altında” başlığı ile verdi.

Middle East Online haber sitesi “İran Cumartesi akşamı onlarca insansız hava aracı ve Kruz füzesiyle İsrail’i vurmaya başlarken, İsrail ordusu saldırıya hazırlıklı olduğunu açıkladı. Beyaz Saray ise İran’ın bu tehditleri karşısında Amerika’nın İsrail halkının yanında duracağını ve onların savunmasına destek vereceğini söyledi” bilgisine yer verildi.

DAHA GENİŞ BİR ÇATIŞMA KORKUSU

Nida Al VATAN
Lübnan

İsrail’in Şam’daki İran konsolosluğuna düzenlediği saldırıdan on üç gün sonra, İran, ilk kez doğrudan bir saldırıyla karşılık verdi ve cumartesi-pazar gecesi tüm bölgeyi alarma geçirdi.

Operasyonu “Gerçek Vaat” olarak nitelendiren İran İslam Devrim Muhafızları, İsrail’deki “belirli hedeflere” düzinelerce insansız hava aracı ve füze ateşlendiğini doğruladı. Bu, Hizbullah’ın Golan Tepeleri’ne düzinelerce Katyuşa roketi atması ve Yemen’deki Husilerin İsrail topraklarına doğru yürüyüşler başlatmasıyla aynı zamana denk geldi.

Lübnan, Suriye, Ürdün ve Irak da dâhil olmak üzere bölgedeki birçok ülkeden geçen İran füzeleri ve insansız hava araçlarının büyük bir kısmı Kudüs ve Necef’e düştü, burada Devrim Muhafızları’nın İsrail’in Şam’daki İran konsolosluğuna düzenlediği saldırının fırlatma rampası olduğunu söylediği bir İsrail askeri üssü vuruldu.

Ürdün ve ABD orduları da İsrail’e doğru yol alan bir dizi İran füzesi ve insansız hava aracını düşürdü. Bu gelişmeler sonucunda İsrail, Ürdün, Irak ve Lübnan hava sahalarını kapattıklarını duyurdu.

Operasyonun başlamasından saatler sonra Devrim Muhafızları pazar günü şafak vakti yaptığı açıklamada İsrail ordusuna ait önemli askeri hedeflere saldırdıklarını ve bu hedefleri vurarak imha etmeyi başardıklarını söyledi.

Fars Haber Ajansı bilgi sahibi bir kaynaktan aktardığına göre İran saldırısı, her biri bir öncekinden daha şiddetli olmak üzere birkaç aşamadan oluşacak.

Buna karşılık, İsrail Ordu Sözcüsü Daniel Hagari, İran’ın “200 ölümcül insansız hava aracı, balistik füze ve seyir füzesinden oluşan yoğun bir filo” fırlattığını açıkladı ve bunların “büyük çoğunluğunun” durdurulduğunu duyurdu.

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, İran operasyonuna yanıt verme seçeneklerini incelemek üzere hükümetiyle acil bir toplantı yaparken, İsrail’in BM temsilcisi Gilad Erdan, BM Güvenlik Konseyi’ni acil toplantıya ve İran saldırısını kınamaya ve Devrim Muhafızları’nı terör örgütü olarak ilan etmeye çağırdı. Pazar günü için hemen bir Güvenlik Konseyi toplantısı planlandı.

Bu gelişmeler ışığında, ABD Başkanı Joe Biden hafta sonunu kısa kesti ve Beyaz Saray’a döndü ve burada ulusal güvenlik ekibiyle acil istişarelerde bulundu ve ardından İran ve vekillerinden gelen tehditler karşısında İsrail’e sarsılmaz destek sağlama sözü verdi.

İsrail medyasına göre ABD Başkanı Netanyahu’yu da aradı ve İran’ın saldırısına karşılık vermemesini istedi.

Buna karşılık Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres de bu tehlikeli tırmanışı kınadı ve “Bu düşmanlıkların derhal durdurulması” çağrısında bulundu.

AB dış politika sorumlusu Josep Borrell, bölgesel güvenlik için ciddi bir tehdit oluşturan bu benzeri görülmemiş tırmanışı kınadı.

İngiliz hükümeti, Ortadoğu’ya ek savaş uçakları gönderdiğini duyurdu ve “gerekirse” herhangi bir hava saldırısını engelleyeceğini söyledi.

İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, İran’ın “pervasız” saldırısını kınayarak, durumu istikrara kavuşturmak ve daha fazla tırmanmayı önlemek için yapılan çalışmaları vurguladı.

Fransa Dışişleri Bakanı Stephane Sigourné, İran’ın “istikrarsızlaştırıcı eylemlerinde yeni bir eşiği aştığını ve askeri tırmanma riski” olduğunu söyledi. Almanya, İran saldırısının “bütün bir bölgeyi kaosa sürükleyebileceği” uyarısında bulunurken, İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, ülkesinin durumu “ilgi ve endişeyle” takip ettiğini söyledi.

Arap dünyasında, Suudi Arabistan Krallığı, bölgedeki askeri tırmanışın gelişmesi ve yansımalarının ciddiyeti konusundaki derin endişelerini dile getirdi ve tüm tarafları azami itidal göstermeye ve bölgeyi ve halklarını savaş tehlikelerinden korumaya çağırdı.

Aynı zamanda Mısır, “çatışmanın bölgesel genişleme tehlikesi” konusunda uyardı ve “azami kısıtlama” çağrısında bulundu.

DRONE VE FÜZELERLE EŞİ BENZERİ GÖRÜLMEMİŞ DOĞRUDAN SALDIRI

Addiyar/Lübnan

İran, Şam’daki İran konsolosluğunun bombalanmasından neredeyse iki hafta sonra, cumartesi gecesini pazar şafağına bağlayan gece İsrail’e bir insansız hava aracı ve füze saldırısı düzenleyerek Tahran’ın Tel Aviv’e yönelik bu türden ilk doğrudan saldırısını gerçekleştirdi.

İran Devrim Muhafızları, geçen hafta Şam’daki İran konsolosluğunun bombalanmasına misilleme olarak İsrail’e “insansız hava aracı ve füze” saldırısı düzenlendiğini doğruladı. İsrail’e atfedilen bu saldırı, aralarında İran Devrim Muhafızları’na bağlı askerler ve iki komutanın da bulunduğu 16 kişinin şehit olmasına neden oldu.

Birçok ülke saldırıyı kınadı ve tırmanma riskinden endişe etti. BM Güvenlik Konseyi, İsrail’in talebi üzerine pazar günü saldırıyı görüşmek üzere acil bir oturum düzenleyecek.

ABD’li bir savunma yetkilisi, Ortadoğu’daki ABD güçlerinin İran tarafından İsrail’e ateşlenen insansız hava araçlarını düşürdüğünü açıklarken, İran Washington’dan İsrail ile arasındaki çatışmaya müdahale etmemesini istedi.

“İRAN İLE İSRAİL REJİMİ ARASINDA BİR ÇATIŞMA”

İran’ın Birleşmiş Milletler misyonu, “X” platformunda yayınladığı mesajda, “Bu, İran ile İsrail rejimi arasındaki bir çatışmadır ve ABD’nin bundan uzak durması gerekir” dedi.

“İran’ın askeri harekâtı, Birleşmiş Milletler Şartı’nın meşru müdafaayla ilgili 51. maddesine dayanılarak gerçekleştirildi ve Siyonist rejimin Şam’daki diplomatik karargâhımıza yönelik saldırganlığına bir yanıttı.” dedi.

İran’ın resmi haber ajansı IRNA, İsrail’in güneyindeki Necef’teki en büyük hava üssünün cumartesi ve pazar gecesi İran füzelerinin vurması sonrasında ağır hasar gördüğünü bildirdi. İran devlet televizyonu, “Alınan bilgilere göre fırlatılan füzelerin yarısı hedefi başarıyla vurdu” dedi.

“İHA VE ROKETLERLE BÜYÜK ÇAPLI SALDIRI”

İran televizyonu İsrail’e “füze ve roketlerle geniş çaplı bir saldırı” düzenlendiğini bildirdi.

İran Devrim Muhafızları’ndan yapılan açıklamada “Gerçek Vaat” adı verilen operasyonun “Siyonist rejimin işlediği birçok suça, özellikle de Şam’daki İran İslam Cumhuriyeti Büyükelçiliği’nin konsolosluk şubesine yapılan saldırıya ve ülkemizin bir grup askeri liderinin ve danışmanının Suriye’de şehit edilmesine yanıt olarak” düzenlendiği belirtildi.

Buna karşılık, bir İsrail askeri sözcüsü pazar günü şafak vakti İran’ın İsrail’e doğru 200’den fazla insansız hava aracı ve füze fırlattığını duyurdu ve bunların “büyük çoğunluğunun” engellendiğini ekledi.

Saldırı sırasında İsrail ve bölgedeki bazı ülkeler hava sahasını kapattı.

SAVUNMA VE SALDIRI

Netanyahu cumartesi akşamı yaptığı açıklamada İsrail’in “İran’dan doğrudan bir saldırı olasılığına” karşı hazırlıklı olduğunu ve “ister savunma ister saldırı amaçlı olsun her türlü senaryoyla yüzleşmeye hazır olduğunu” söyledi.

Altı ayı aşkın bir süredir İsrail’le her gün çatışma halinde olan Hizbullah, Cumartesi gecesinden Pazar gününe kadar Golan’daki bir İsrail kışlasına “düzinelerce Katyuşa roketi” ateşlediğini, İsrail’in kuzeyinde sirenlerin çaldığını duyurdu.

İngiliz deniz güvenlik ajansı Ambry, “Husilerin İsrail’e doğru insansız hava araçları fırlattığına” dair raporlar aldığını bildirdi.

Tahran destekli isyancılar tarafından fırlatılan İHA’ların “İran ile koordinasyon halinde” olduğunu belirten kurum, saldırı için “İsrail limanlarının potansiyel hedef olarak görüldüğünü” kaydetti.

Cumartesi günü İran Devrim Muhafızlarına ait bir deniz kuvveti Hürmüz Boğazı yakınlarında İsrail’le bağlantılı “MCS Ariz” adlı bir konteyner gemisini içindeki 25 denizciyle birlikte durdurdu. Gemi İran’a transfer edildi.

İran ile İsrail arasındaki gerginlik ve düşmanlık, 7 Ekim’de İsrail ile Tahran’ın desteklediği Hamas hareketi arasında Gazze Şeridi’nde savaşın başlamasından bu yana arttı.

Altı ay süren savaş, Gazze Şeridi’nde binlerce ölü ve yaralıya, geniş çaplı yıkıma ve bölge sakinlerini açlığın eşiğine getiren ciddi bir insani krize yol açtı. Bu durum bölgede çatışma ve gerginliklere de neden oldu.

İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutukluların serbest bırakılması karşılığında Gazze Şeridi’nde tutulan rehinelerin serbest bırakılmasını ve savaşta ateşkes sağlanmasını öngören yeni bir müzakere turu ABD, Katar ve Mısır’ın arabuluculuğunda günlerdir devam ediyor.

İRAN, İSRAİL’E İNSANSIZ HAVA ARACI VE FÜZE SALDIRISINA BAŞLADI

Arab World News /Vukale Al Anba Al Alem Al Arabi

İran cumartesi günü, günler önce Suriye’nin başkenti Şam’daki büyükelçiliğine yapılan saldırıya misilleme olarak yerel medyanın İsrail hedeflerine yönelik “kapsamlı operasyonlar” olarak tanımladığı operasyonlara başlarken, İsrail’in savaş konseyi de verilecek yanıtı görüşmek üzere Tel Aviv’deki savunma bakanlığı merkezinde toplandı.

BÖLGEDE ALARM

Yemen’de yerel ve aşiret kaynakları ile görgü tanıkları, Arap Dünyası Haber Ajansı’na, Husi grubunun El Cevf ve El Bayda vilayetlerinden Kızıldeniz’e bir dizi füze ve insansız hava aracı ateşlediğini söyledi.

Ürdün medyası, ülkenin tüm vilayetlerinde olağanüstü halin kaldırıldığını bildirdi ve Sivil Havacılık Otoritesi’nin, GPS sisteminin bozulması sonucu ülkedeki hava trafiğinin etkilendiğini açıklamasının ardından, Ürdün hava sahasının bu geceden itibaren geçici olarak gelen, giden ve transit geçen tüm uçaklara kapatıldığını duyurduğunu aktardı.

Irak Haber Ajansı, Ulaştırma Bakanı’nın Irak hava sahasının kapatıldığını ve hava trafiğinin durdurulduğunu açıkladığını bildirdi. Sivil Havacılık Otoritesi’nden bir kaynağın, Irak hava sahasının kapatılmasının “geçici ve ihtiyati amaçlı olacağını” söylediği aktarıldı.

Kuveyt Havayolları, bölgedeki güvenlik durumu nedeniyle tüm gelen ve giden uçuşlarının gerilimli bölgelerden uzağa yönlendirileceğini duyurdu.

Lübnan Geçici Bayındırlık Bakanı Ali Hamia X platformunda kısa bir açıklama yayınlayarak “Bölgedeki gelişmeler nedeniyle ve Lübnan hava sahasının emniyeti ve güvenliğinden duyulan endişe nedeniyle, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı Lübnan hava sahasının gelen, giden ve transit geçen tüm uçaklara kapatıldığını” duyurdu.

İLK TEPKİLER

Beyaz Saray, ulusal güvenlik ekibinin Başkan Joe Biden’a durum hakkında bilgi verdiğini söyledi; Açıklamada birkaç saat içinde toplantı yapılacağını ve ulusal güvenlik ekibinin İsrailli yetkililer, ortaklar ve diğer müttefiklerle sürekli temas halinde olduğunu açıkladı.

İran destekli Iraklı silahlı gruplardan resmi bir kaynak Arab World News’e telefonla yaptığı açıklamada, ABD savaş uçaklarının iki saattir Irak-Suriye-Ürdün üçgeni üzerinde uçarak İsrail’e doğru giden İran’a ait insansız hava araçlarını engellemeye çalıştığını söyledi.

Mısır Dışişleri Bakanlığı bugün yaptığı açıklamada, İran-İsrail arasındaki gerginlikten derin endişe duyduğunu ifade ederek, bölgeyi ve halklarını daha fazla gerginlik ve istikrarsızlıktan korumak için en üst düzeyde itidal çağrısında bulundu.

Canlı blog | İran'dan İsrail'e misilleme: 290 füze ve İHA ile saldırdı