4 senedir Beyaz Saray'a gitmek istiyor: ABD’ye gitmek bile pazarlık konusu

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 9 Mayıs’ta ABD’ye yapacağı duyurulan ziyaretin belirsizliği tartışmalara neden oldu. Beyaz Saray’dan “Programda yok” açıklaması gelirken, Türkiye’deki Saray’ın başta İran konusu olmak üzere bölgedeki gelişmelerde aldığı rolü pazarlık konusu yapması bekleniyor.

İKİ LİDER İÇİN ZOR DÖNEM

İki lider de zor bir dönemden geçiyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan yabancı yatırım arayışı ve Ortadoğu’da daha aktif bir pozisyon almak için ABD ile ilişkileri geliştirmek istiyor. Nitekim geçtiğimiz ay Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve MİT Başkanı İbrahim Kalın ABD’de çeşitli temaslarda bulunmuştu. Yakın zaman önce de Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek uluslararası sermayenin toplantılarında kemer sıkma programlarını anlatarak destek istemişti. Biden ise kasım ayındaki seçimlerde eski rakibi Donald Trump ile karşı karşıya gelecek. ABD’de yapılan anketler, işinin kolay olmadığına işaret ediyor.

TAM BİR AY SONRA: PROGRAM YOK

Erdoğan yönetimi, yerel seçimler öncesinde 26 Mart’ta, ABD’ye 9 Mayıs günü ziyaret gerçekleştirileceğini kamuoyuna yansıtmıştı. Özellikle Fidan ve Kalın ikilisinin sırasıyla ABD, Irak ve Kafkasya temasları da böyle bir ziyaretin ihtimalini güçlendirdi. Ancak haftalardır ABD’den ziyarete ilişkin bir teyit veya mesaj gelmedi.

Geçtiğimiz günlerde ziyaretin iptal olduğu yönündeki iddiaların ardından merak edilen soru Beyaz Saray’a ulaştı. Erdoğan’ın ABD’ye gideceğinin duyurulmasından tam bir ay sonra, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby’ye rutin basın toplantısında bu konu soruldu. Bir gazetecinin Kirby’ye, “İki hafta içinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Beyaz Saray’a bir ziyaret gerçekleştirmesi bekleniyor. Geçtiğimiz cumartesi günü Hamas liderini ağırladı. Bu bir konuşma konusu olacak mı, yoksa ziyarete gölge düşürür mü?​” sorusuna Kirby’nin yanıtı, “Programda bir şey yok” oldu.

Türkiye’de, ziyaretin iptal edilip edilmediğine ilişkin resmi makamlardan bir teyit veya yalanlama gelmezken, ABD’li Bloomberg ise 9 Mayıs’ta ziyaretin olacağını yazdığı haberinde, İsrail-Hamas savaşı ve İran ile İsrail’in karşılıklı saldırılarından sonra Ortadoğu’da yükselen tansiyonun ardından ziyaretin yapılacağını yazdı.

İPTAL OLURSA PROPAGANDA HAZIR

Ziyaretin belirsizliği Türkiye-ABD ilişkilerindeki anlaşmazlıkları yeniden tartışma konusu haline getirdi. Hamas Lideri Haniye’nin Erdoğan’la verdiği fotoğrafın (İç kamuoyuna yönelik bir propaganda olduğu bilinse de) rahatsızlık yarattığı konuşuluyor. Ziyaretin iptal edilmesi durumunda Erdoğan yönetimi ABD’nin İsrail’e karşı tutumunun burada etkili olduğu algısını yaratmaya çalışması bekleniyor. ABD Temsilciler Meclisinin İsrail’e 26 milyar dolarlık askeri yardım paketini onaylaması, Türkiye’nin bazı ürünlerde İsrail’le ticareti kısıtladığını duyurması gibi konuların öne çıkarılması tahmin ediliyor.  

Özellikle İran’ın bölgede artan gücü ve İsrail’le çatışması karşısında role hazır olan Erdoğan yönetimi, istediği sonucu tam olarak alamasa da bölgedeki temaslarını uzun süredir sürdürüyor. ABD’nin de İran konusunda en iyi yararlanacağı müttefikleri arasında Türkiye yer alıyor. Erdoğan’ın, Biden’ın seçimleri kazanmasından bu yana 4 yıldır beklediği Beyaz Saray ziyaretini gerçekleştirmek için bölgede alacağı görevleri masaya koyması muhtemel. Dolayısıyla ABD ile görüşmenin kendisi pazarlığa dönmüş durumda.

CHP: BİR SAYGINLIK KAYBI DAHA

CHP’nin Uluslararası İlişkilerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı İlhan Uzgel de gelişmelere “Diplomasi, dış politika ve uluslararası saygınlık açısından bir başka seviye kaybı daha. ABD tarafından hiçbir şekilde teyit olmadığı halde Beyaz Saray ziyareti diyenler yine utanmayacak” diyerek tepki gösterdi. (HABER MERKEZİ)

Erdoğan, ABD "ziyaret yok" deyince İsrail üzerinden yüklendi