İşyerlerinden ve grevlerden 1 Mayıs Meydanına
"Sermayenin Orta Vadeli Programı'na karşı işçilerin insanca bir yaşam, insanca çalışma koşulları ve vergide adalet, sözlerinin kortejlerde yankılandığı bir 1 Mayıs oldu."
Fotoğraf: Evrensel
Emine UYAR
Ortak ve güçlü 1 Mayıs'ın adresi yine İzmir oldu. İşçi ve kamu emekçileri sendikaları, meslek örgütleri, siyasi partiler, kitle örgütleri, edebiyatçılar, sanatçılar 4 koldan akarak Gündoğdu Meydanını doldurdu. İşçi ve emekçiler önce kendi ilcelerindeki ortak kutlamalara katılıp ardından, Basmane, Liman, Cumhuriyet ve Kıbrıs Şehitleri olmak üzere 4 noktada toplanıp kortejlerini oluşturdu.
Geçen yılki 1 Mayıs, genel seçimlerin öncesinde siyasi partilerin daha kendini gösterdiği bir kutlama iken bu yıl, 31 Mart seçimlerinin gösterdiği değişim isteğinin işyerlerinde de değişim isteğine dönüştüğü sermayenin Orta Vadeli Programı'na karşı işçilerin insanca bir yaşam, insanca çalışma koşulları ve vergide adalet, sözlerinin kortejlerde yankılandığı bir 1 Mayıs oldu.
Türk-İş kortejinde, sendikalaşma mücadelesi veren IFFCO işçileri ile asgari ücretin biraz üzerindeki ücretlerinin yoksulluk sınırına yakın bir orana çekilebilmesi için greve çıkan PilenPak işçileri yer alırken, yine Basın-İş sendikasında örgütlü olup greve çıkma hazırlığında olan Amcor işçileri yüzde 80 oranında katılımla yer aldı. Demiyol-İş'te kamu işçilerinin ücretlerinin düşmesi, ücrette eşitlik talebi dile getirilirken, katılımın düşüklüğü dikkat çekti.
"İTHAL KÖMÜRE HAYIR"
Tez Koop-İş üyesi market çalışanları ücret adaletsizliğine ve çalışma saatlerinin uzunluğuna dikkat çekti. 20-25 bin dolayında ücret alan deri işçileri, "Vergi kalksın, ücretin miktar ne kadar yükselse de zamlar durmadıkça bir anlamı yok" diyerek taleplerini dile getirdi. Soma maden işçilerinin, "İthal kömüre hayır" sloganı dikkat çekerken, ocakların kapatılmaya çalışıldığından, amirlerin, şirketin baskısından bahsettiler. Türk-İş'in katılımı geçen yıl ile aynı düzeyde idi.
TGS'nin, “Habere özgürlük, haberciye insanca yaşam”; "Birleşik Kamu İş, “sözleşmeli köleliğe, güvencesizleşme ve taşeronlaşmaya son”; TÜMTİS, “Savaşa değil halka bütçe”, “Katil ABD İsrail Filistin’den Defol”, “Asgari Ücret Güncellensin”; TEKSİF, “Baskılara ve işten çıkarmalara karşı taleplerini dile getirdi. DİSK Ege Bölge Temsilciliğinin, "Yaşasın 1 Mayıs Emek Adalet Hürriyet" yazılı pankartı arkasında yürüyüşe geçen işçiler insanca yaşam talebini dile getirdi. Birleşik Metal-İş üyesi işçiler cinayetlerinin son bulmasını istersen belediye işçileri ise gerçek kadro taleplerini haykırdı.
İŞÇİLERDEN HÜKÜMETE KIRMIZI KART
En önemli taleplerinin vergide adalet olduğunu dile getiren işçiler, kadın cinayetlerinin son bulması, eşit işe eşit ücret, şirketler arası ayrımların kaldırılmasını istedi.
Büyükşehir Belediyesi İzenerji işçileri, işyerlerinde kamu emekçileri ile yaptıkları ortak çağrılarla günler öncesinden 1 Mayıs'a hazırlanmıştı. Ancak katılımı yeterli bulmadıklarını dile getirdiler. 1 Mayıs'ın tatil olması ve bazı amirlerin mesaiye çağırdıkları bilgileri de ulaşırken alım gücü düşen işçilerin bayram mesaisi ücretini tercih etmesinin etkisi de tartışılması gerekenlerden. Alım gücü en düşük kesim olan emekliler hükümete kırmızı kart gösterdi. "İş cinayetleri önlensin" , "sadaka değil toplu sözleşme" , "çalışma saatleri düşürülsün" , "kadro hakkımız söke söke alırız" , "kadın cinayetleri politiktik son bulsun" , "kıdem tazminatıma dokunma" , "örgütlenme ifade hak arama özgürlüğü için 1 Mayıs alanındayız" dövizleri öne çıktı. Kamu emekçileri de bu yıl 1 Mayıs’a kalabalık ve coşkulu bir kitle ile katıldı. KESK İzmir Şubeleri'nin kortejlerindeki emekçiler taşıdıkları dövizler de siyasi iktidarı protesto etti. İstanbul’da yaşanan gözaltıları duyan kitle sloganlarla tepki gösterdi.
Eğitim Sen İzmir Şubeleri'nde "Savaşa Değil Eğitime Bütçe" sloganı öne çıkarken, enflasyonist politikalara yönelik olarak "İnsanca Bir Yaşam İstiyoruz" ve "Vergide Adalet İstiyoruz" taleplerini yükselttiler. Bir süredir özel sektörde örgütlenme çalışmasını hızlandıran "Taban maaş süresiz sözleşme, eğitim işkolu hakkımız olanı alacağız" diyen Özel Sektör Öğretmenleri Sendikası İzmir Şubesi genç öğretmenlerin coşkusu dikkat çekti. Sağlık emekçileri taşıdıkları dövizlerde sağlıkta şiddeti gündemde tutarken "Taşeron Çalışma Yasaklansın", "Uzun çalışma saatleri yasaklansın" ve "Gece çalışması çift mesai sayılsın" taleplerini dile getirdi. Emek Partisi, "Ekmek, adalet, barış ve özgürlük için mücadeleye" pankartı ile yürürken, günde 7 saat haftada 35 saat 2 gün izin talebi dövizlerle dile getirildi. İsrail'in Filistin halkına yönelik katliamı protesto edilerek Filistin halkının yanında oldukları dile getirildi. Emek Partisi kortejinin arkasında "İş, barış, özgürlük için geleceği birlikte kazanmaya, mücadeleye" pankartıyla Emek Gençliği yer aldı.
"Yurt kapasiteleri arttırılsın", "Güvenli yaşam güvenli kampus", "Çocuk işçiliği yasaklansın, MESEM'ler iptal edilsin talepleri yer aldı. BEKEV'li kadınlar "İmam değil, 1 öğün ücretsiz yemek", "Eğitimde inanç ve cinsiyet ayrımına son", "Tarikatlar kapatılsın, tecavüzcüler tutuklansın" dövizleri taşıdı. Cumhuriyet Meydanından giren Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS) "Bilime sanata düşünceye özgürlük," diyerek diğer kültür ve sanat emekçileri ile yürüdü. İzmir'de gelenekselleşen ortak güçlü 1 Mayıs kutlamasında işçiler, emekçiler, kadınlar, gençler, aydınlar ve yazarlar ile birlikte pek çok kesim 1 Mayıs alanında taleplerini dile getirdi. Bundan sonraki süreçte 12. Kalkınma Programı ve Orta Vadeli Program ile işçi ve emekçilere yönelecek saldırıların aşılmasının yolunun birlikte iş yerlerinde, sanayi havzalarında örgütlü örgütsüz tüm işçilerle birlikte mücadele etmenin aracı olacak bir yerel araçların yaratılması gerekliliği İzmirli işçi ve emekçilerin, sendikacıların önünde duruyor.