Sömürgeci maden şirketi kâr için çevre felaketini sürdürecek
Bölgeyi siyanüre boğan SSR Madencilik yayımladığı raporla 250-300 milyon dolarlık maliyeti göze aldığını, ÇED ve faaliyet izinlerinin verilmesi halinde çevre felaketini sürdüreceğini açıkladı.
Fotoğraf: DHA
Erzincan’ın İliç ilçesinde uluslararası maden tekeli SSR Mining ve yerli ortağı Çalık Holdinge ait Anagold Madencilik’in sebep olduğu facianın ardından 9 işçi toprak altında kalmış, bölge ise kayan, siyanürle işlenmiş toprak yığını nedeniyle siyanüre boğulmuştu. 9 işçiden 5’ine henüz ulaşılamamışken SSR Mining’in gözü, liç yığınındaki altında. “İyileştirme” adı altında iktidarla pazarlığı sürdüren uluslararası maden tekeli, altını işleyebilmek için çalışma izinlerinin yeniden çıkarılmasını istiyor.
Facianın ardından alanda incelemelerde bulunan Bilirkişi heyeti ise liç yığının kaymasının doğaya ölçeği belirsiz boyutlarda ve geri döndürülemez zararlar vereceğini vurgularken ana firma olan Anagold’un faciada asli kusurlu bulunduğunu belirtmişti.
SSR Mining yayımladığı 2024 yılı birinci çeyrek raporuyla izinlerin verilmesi halinde çevre felaketini sürdürmek istediğini ifade etti. Yayımlanan raporda şirket hükümete yeni bir iyileştirme planı sunacağını ve bu planla işçilerin altında kaldığı ve çevreye de yayılan 68 milyon ton liç yığınını koyacak bir depo taahhüt etti. Liç yığınının kaldırılmasının ve liç yığınının koyulacağı deponun maliyetinin 250-300 milyon dolar olacağının belirtildiği raporda şirketin bu maliyeti karşılamaya güçte olduğu vurgulandı.
FALİYETE DEVAM ETMEK İÇİN GEREKENLERİ YAPMIŞ
Kayan tüm yığın liçi malzemelerinin Sabırlı Vadisi’nden çıkarılarak geçici depolama yerlerine kaldırılmaya başlandığının belirtildiği açıklamada, bu işlemin ancak 2024 yılının üçüncü çeyreğinde tamamlanabileceğini belirtti.
Açıklamada yer verilen “Derz perdesi, batardo barajı ve payanda montajı ile yer değiştiren malzemenin kaldırılması, devam eden pompaj sistemleri ve derivasyon kanallarının kurulumunun yanı sıra çevreleme çalışmaları da tamamlanmıştır” açıklaması faaliyete devam etme girişimlerinin başladığının göstergesi.
Felaketin ardından üst düzey hiçbir yetkilisinin yargılanmadığı şirket, açıklamasında Türkiye’nin devlet kurumları, bakanlıkları, dış danışmanları ile istişare yaptığını ve iyileştirme planı geliştirdiklerini de ifade ediyor. İyileştirme planının, 2024'ün ikinci çeyreğinde hükümet onayına sunulacağı ve diğer şeylerin yanı sıra, yerinden edilmiş yığın liçi malzemesi için kalıcı bir depolama tesisinin inşasını içereceğini belirtiyor.
‘MİLYONLARIM VAR BEN YAPARIM’ AÇIKLAMASI
Şirket iyileştirme çalışmaları için parasının olduğunu ise, “İyileştirme çalışmasının, 31 Mart 2024 itibariyle yapılan yaklaşık 22,5 milyon dolara ek olarak, %100 bazında 250 ila 300 milyon dolar arasında bir maliyete mal olması bekleniyor.
İyileştirme çalışmalarının 2024’ün ilk çeyreği sonunda toplam 250 ila 300 milyon dolar arasında olabileceğini belirten şirket, yığın liçi depolamak ve “iyileştirme çalışması” dediği proje için 2024'ün ilk çeyreğinin sonunda toplam 467 milyon ABD doları nakit pozisyonunun olduğunu, üç operasyondan devam eden nakit akışının bulunduğunu ve 400 milyon ABD doları tutarında ek bir döner kredi tesisine erişimi olduğunu vurgulayarak maliyeti karşılayabileceğini ifade ediyor.
İyileştirme planının bir parçası olarak, yığın liçi pedinin kalıcı olarak kapatılacağını ve Çöpler’de başka bir yığın liçi işlemi yapılmayacağını vurgulayan şirket, faaliyeti yeniden başlatmak istediğini belirtiyor. Raporda “Faaliyetleri yeniden başlatmak için Şirket, gerekli işletme izinlerine ve onaylarına ihtiyaç duyacaktır. Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) ve işletme izinleri de dahil olmak üzere gerekli tüm düzenleyici onaylar eski haline getirildikten sonra, Çöpler'deki ilk cevher işlemenin yalnızca stoklanmış malzemeyi işleyecek olan sülfür tesisi aracılığıyla gerçekleşmesi ve Çöpler'in madencilik ekibinin geri kazanım ve iyileştirme çalışmalarını tamamlamaya odaklanması bekleniyor. 2023 sonu itibariyle, sülfür stokları, ton altın başına 2,0 gram veya yaklaşık 706.000 ons değerinde toplam 10,8 milyon ton cevhere ulaştı. Şirket, Çöpler'de operasyonların ne zaman ve hangi koşullar altında devam edeceğini şu anda tahmin edememektedir” ifadeleri dikkat çekiyor. (HABER MERKEZİ)
