65 yaş üstü hasta tutuklular ciddi sağlık sorunları yaşıyor

İnsan hakları örgütlerinin hasta tutuklulara dair eylem ve etkinlikleri devam ediyor. Bu hafta İstanbul ve Ankara'da hasta tutukluların durumuna dair eylemler devam etti.

ANKARA

Hasta Mahpuslara Özgürlük İnisiyatifi, İnsan Hakları Derneği (İHD) Ankara Şubesi'nde eylemlerinin 506’ncı haftasında bir araya geldi. Bina önünde yapılan açıklamada “Tedavi haktır engellenemez. Hasta mahpuslar serbest bırakılsın” yazılı pankart açıldı.

İHD Merkez Yürütme Kurulu (MYK) üyesi Nuray Çevirmen, İHD’nin 2 Mayıs 2024 tarihinden itibaren hapishanelerde 329 bin 151 tutuklunun bulunduğunu ve bunlardan 4 bin 827’sinin 65 yaş üstü olduğunu aktardı.

Çevirmen, yasal düzenlemelere rağmen çok az hasta tutuklunun tahliye olduğunu söyledi. Çevirmen, 2022 yılında 80 yaş üzeri 4 tutuklu, 2023 yılında ise 72 yaşında 2 tutsağın cezaevlerinde hastalıkları nedeniyle hayatını kaybettiğini aktardı.

Çevirmen, şu anda cezaevlerinde tutulan 65 yaş üzerindeki bazı hasta tutuklunun durumuna dair kimi bilgiler paylaştı:

• Cemil Erdem: 74 yaşında. Gırtlak kanseri. Şeker, yüksek tansiyon, kolesterol hastalıkları mevcut. İleri derecede nefes darlığı var.
• Ferzende Elbi: 73 yaşında. İki böbrekte kist, bağırsak yırtığı, varis, kalp hastalığı bulunuyor. Daha öncesinde anjiyo ameliyatı geçirmiştir. İşitme engeli olup, görme kaybı yaşıyor.
• Gürbüz Dönmez: 84 Yaşında, prostat kanser hastası. 60 yıldır ağır KOAH hastası.
• Hanife Arslan: 76 yaşında, KOAH, mide sorunu ve yüksek tansiyon hastası. 40 yıldır şeker hastası olan Arslan’ın damarları esnekliğini yitirmiş durumda. Hastalıkları ve diz ağrıları nedeniyle yürüyemeyecek durumdadır.
• Hatice Yıldız: 75 yaşında. 23 Mart'ta evinden sedyeyle çıkarılıp tutuklanarak cezaevine gönderildi. Demans, yüksek tansiyon, kemik erimesi gibi ağır hastalıkları var.
• Kazım Avcı: 68 yaşında, yüzde 78 engelli, sol bacağı ampute, 54 senedir protez kullanıyor. Yüksek tansiyon, şeker, bel fıtığı, kalp hastalığı (mitral yetmezlik), Perikardit hastası. 2 Şubat 2022 tarihinde kalp krizi geçirdi, yoğun bakımında 4 gün yattı. Bel fıtık ameliyatları geçirmiş, felç kalma riski var.
• Kerim Boran: 77 yaşında. Kalp yetmezliği, diyabet, yüksek tansiyon, KOAH, astım, prostat, Parkinson hastalıkları bulunuyor. Daha önce beyin ameliyatı geçiren Boran, işitme engelli olup, tek başına yaşamını idame ettiremiyor.
• Mehmet Bayram: 75 yaşında yüzde 97 Engelli, Böbrek Yetmezliği, Kalp, Yüksek Tansiyon, Cilt Kanseri, Alzheimer ve Omurga ve eklem ağrıları yaşıyor, kendi ihtiyaçlarını karşılayamıyor.
• Mehmet Emin Çam: 70 yaşında, safra kesesi yok. Görme ve duyma sorunları var. Çok şiddetli baş ağrıları çekiyor.
• Mehmet Sait Yıldırım: 71 yaşında. Kalp, yüksek tansiyon ve KOAH hastası. Damar sertliği var. 2023 yılında tek başına tutulduğu hücrede kalp krizi geçirdi. 2024 yılı başında anjiyo oldu.
• Sabri Yavuz: 74 yaşında. Hepatit-B, prostat, Apandisit, Safra Kesesi hastalıkları var.16 Kasım 2022’de kasık fıtığı ameliyatı olmuştur. Ameliyattan sonra elleri yatağa kelepçeli olarak 2 gün yoğun bakımda tutulmuştur. 2024 yılı içinde safra kesesi ameliyatı oldu.
• Sıddık Güler: 84 yaşında. Kalp rahatsızlığı, hipertansiyon, iltihaplı eklem romatizması var. Son zamanlarda artan diz ağrıları ve morluklar meydana gelmiştir. Tek başına yaşamını devam ettiremiyor.
• Abdulalim Kaya: 81 yaşında, yüzde 93 engelli. 2021 yılında prostat ameliyatı oldu. İşitme kaybı, görme kaybı var. Bir böbreğinin iflas etmiş, tek böbrekle yaşıyor. Demans teşhisi konuldu. Kalp hastası, 1 yıl önce anjiyo olmuştur.
• Makbule Özer: 83 yaşında. Pek çok hastalığı var, tek başına yaşamını devam ettiremiyor. 9 Mayıs 2022’de tutuklanan ve 7 Eylül 2022’de tahliye edilen 83 yaşındaki Makbule Özer, Adli Tıp Kurumu’nun (ATK) ‘cezaevinde kalabilir’ raporunun ardından tekrar tutuklandı.”

İSTANBUL'DA F OTURMASI

İHD İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu, “F Oturması” eyleminin 634’üncüsünü Beyoğlu’nda bulunan dernek binası önünde gerçekleştirdi. Bu haftaki eylemde, Beşiri T Tipi Kapalı Cezaevinde tutulan 72 yaşındaki ağır hasta tutuklu Mehmet Emin Çam’ın sağlık durumuna dikkat çekildi. Çok sayıda hak savunucusunun destek verdiği eylemde hasta tutukluların fotoğrafları taşındı. 

HASTA TUTUKLU ÇAM’IN SAĞLIK SORUNLARI

Mehmet Emin Çam’ın sağlık sorunlarına değinen Çapraz, Çam’ın, beyin tümörü, yüksek tansiyon, böbrek kisti ve prostat hastası olup, el ve ayaklarda uyuşma, yürüme güçlüğü, her iki kulakta cihaz gerektirir boyutta duyma kaybı gibi yaşadığını ve bu yüzden kontrol ve tedavi altında tutulması gerektiğini söyledi. Çam’a 2012 yılında açılan davada verilen cezanın kesinleşmesi üzerine, 14 Mart 2022’de tutuklandığı bilgisini paylaşan Çapraz,  Çam’ın kızının komisyonlarına bu konudaki aktarımlarını paylaştı: “Babamın her iki kulağında işitme kaybı gelişti, duymakta zorlanıyor. Ayrıca 8 Mayıs’ta görüşen avukatına babam; ‘10 gündür prostat sorunum başladı, revire gittim hap yazıp gönderdiler, verdikleri ilaçları kullanıyorum ve günde 10 defa lavaboya gidiyorum. Böbrek sorunum da var ve bütün ağrılar birleşiyor, dayanamayacak duruma geliyorum. İlaçlar da artık etki etmiyor’ demiş. Babam sol kol ve sol bacakta hissizleşme gibi vücut fonksiyonlarını etkileyen bir dizi hastalıkla da mücadele ediyor. Babamla iki hafta önceki görüşmemizde seni hastaneye götürüyorlar mı diye sordum. Bana ‘Kızım ben hastaneye gitmek istemiyorum, gitmeme kararı aldım. Ağız içi araması ve çıplak aramadan kaynaklı gitmek istemiyorum’ dedi.”

Çam ve diğer tüm ağır hasta tutukluların serbest bırakılması gerektiğini belirten Çapraz, “Sağlık ve yaşam haklarının korunması için yetkilileri göreve, kamuoyunu duyarlılığa çağırıyoruz” çağrısında bulundu. (MA)

2 yılda 94 hasta tutuklu hayatını kaybetti