Gebze'de cüruf tesisine isyan: Kanserden ölmek istemiyoruz!

Dilara KANIK
Gebze

Darıca'da çevreye verdiği zararla bilinen Yücel Şirketler Grubu bünyesindeki Kroman Çelik, bu sefer Gebze'nin Tavşanlı Mahallesinde "Tehlikesiz Atık (Cüruf) Geri Kazanım ve Düzenli Depolama Tesisi" kurmak istiyor. Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği'nin 9'ncu maddesi gereğince, halkın bilgilendirilmesi ve sürece katılması toplantısı Tavşanlı Mahallesi'ndeki düğün salonunda yapıldı. Toplantıya Tavşanlı Mahallesi sakinlerinin yanı sıra, komşu mahalle Kirazpınar'dan yurttaşlar ve mahalle muhtarları katılarak tepkilerini dile getirdi. Öte yandan toplantıya CHP Kocaeli Milletvekilleri Nail Çiler ve Harun Özgür Yıldızlı, DEM Parti Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, TMMOB, MMO, Mimarlar Odası, Emek Partisi, TİP, İYİ Parti ve Bağımsız Türkiye Partisi, Gebze Ziraat Odası ve Tüm Emeklilerin Sendikası üye ve yöneticileri de katıldı.

Firmanın daha önce de taş ocağı olarak işlettiği Orman Müdürlüğüne ait 99 bin metrekare arazide kurulacak tesise dair Huş Mühendislik ÇED Koordinatörü İrfan Yayla tarafından yapılan sunumda kömür yakımı sonucu ortaya çıkan cürufun geri dönüşümünün sağlanması için mıknatıs ile çalışma yapılacağı belirtildi. Alanın doldurulması ve üzeri yeşillendirilerek tekrar doğaya kazandırılacağı, böylelikle cürufun izinsiz alana dökülmesinin önüne geçileceği ve ekonomiye kazandırılacağı kaydedildi.

"HER YANIMIZI SANAYİ SARDI"

Sunumun ardından sözü mahalleliler ve kurum temsilcileri aldı. Bölgede yaşayan bir vatandaş, "Sanayi sardı her yanımızı ve bizi ölüme zorluyor. Köyümüzde binlerce insan yaşıyor. On evden birinde kanser hastası var. Bizim çocuklarımız nerede yaşayacak, nereye gideceğiz? Biz çok eskiden beri meyvecilikle uğraşıyoruz. Ben evlendiğimde eşimin ailesinin 15 bahçesi vardı şimdi sanayi yüzünden 3 bahçeye düştü. Çocuklarımızın geleceğini kimse elimizden almasın" dedi. Kirazpınar'dan gelen Yasemin Yıldırım ise "Biz buraya yerleşirken sağlık açısından sıkıntı olmayacak, çok fazla fabrika olmayacak dendi ama öyle olmadı. Siz bu projeyi gerçekleştirmek için uğraşacaksınız ben de arka tarafta ne yapmaya çalıştığınızı kendi komşularıma, etrafıma anlatacağım. Ben kendi yaşadığım yerde satılan açık sütten alamıyorum. Çünkü sanayinin ortasında kaldık ve sülfürik kokusu var. Sizin açıklamanız bana samimi gelmedi" diye konuştu.

"BURASI BİZİM YAŞAM ALANIMIZ"

"Kroman Çelik para kazanacak diye ben niye mağdur olayım?" diyen başka bir vatandaş ise, "Benim bahçemin, evimin yanına toz düşmesini istemiyorum. Kroman Çelik'in Kömürcüler'de de yeri vardı neden orayı kapattı? Şimdi buraya gelmiş beyfendiler susuyorlar, neden susuyorlar? Ben Kroman Çelik'in hiçbir şeyini istemiyorum çünkü zarar verecekler. Benim yerim var ben yerimi ekip, biçemiyorum. Bu kadar insan mağdur. Burada kiraz, şeftali yetiştiriyoruz. Sen bu köyle niye uğraşıyorsun? Bu kadar yediğiniz yetmedi mi? Sizin paranız olabilir ama beni satın alamazsınız" diye tepki gösterdi.

Tavşanlı mahallesinden başka bir kadın ise, "Hastaneler kanser hastalarıyla dolu. Fabrikaların atıkları köyümüzden, yürüyüş yolumuzdan geçiyor. Ben de kanser hastasıyım, yanımdaki arkadaşım yeni atlattı. Doktora gidiyoruz doktor, 'Nereden geliyorsunuz, Dilovası'ndan mı, Tavşanlı'dan mı?' diye soruyor. Burası bizim yaşam alanımız. Bize sormaya geldiyseniz, biz istemiyoruz. Ne gerekiyorsa yaparız. Ankara'ya da gitmeye razıyım. Sadece kendim için istemiyorum, herkes için istiyorum" dedi.

Kirazpınar Mahalle Muhtarı İsmail Ayar ise, "Tozdan dolayı insanlar pencerelerini açamıyor. Tır trafiğinden, tır parklarından dolayı sorun yaşıyoruz. Bunun yanına fabrikaları ekleyerek insanlara zulüm mü etmeye çalışıyorsunuz? Zehir soluyoruz. Her gün Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nı arıyoruz, gelip ölçüm yapmalarını istiyoruz. Bu zehir, bu koku ve duman nereden geliyor diye soruyoruz. Bir karar verelim fabrika alanları mı kurulacak yaşam alanı mı yoksa?" diye konuştu.

"BURAYA KURMAK İSTEMEK AKIL DIŞI"

TMMOB Kocaeli İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri ve MMO Kocaeli Şube Başkanı Mehmet Ali Elma, kurulmak istenen tesisin masumane gösterilmesinin doğru olmadığını söyledi. Ballıkayalar Tabiat Parkı'na değinen Elma, "Özellikle Orman Genel Müdürlüğüne sormak istiyorum. Böyle bir ekosistemin içerisinde Ballıkayalar gibi bir örnek yok. Böyle bir tabiat parkının olduğu yerde böyle bir tesisin kurulmasına nasıl izin verilir? Tehlikesiz atık diye bir şey yok. Bunun çok masumane bir tesis gibi göstermek doğru değil. Bir kere yapıldığı yer yanlış. Kentimizin bertaraf tesislerine ihtiyacı var ama bunun yöntemleri bellidir. Bilime ve tekniğe uygun olmayan yöntemlerle, bunların belirlenmesi bizim geleceğimizi yok etmektedir. Tüm dünyanın gözü olduğu Ballıkayalar'ın 1.2 km yakınına böyle bir tesisi kurmak akıl dışıdır. Bunu kabul etmiyoruz. Sizler devlet adına yetkili bir şekilde geldiniz buraya, halk şunu söylüyor, 'Biz bu tesisin yapılmasını istemiyoruz' Sizler de kulaklarınızla duyduğunuz, halkın istemediğini lütfen tutanak altına alın. Bu böyle anlaşılmazsa her türlü mücadeleyi vereceğimizi bu kentin mimarları, mühendisleri ve şehir plancıları adına söylüyorum" dedi.

Bilim ve teknolojiye göre hareket edilmesi gerektiğini söyleyen Elma, "Hepimiz aynı gökyüzü altında yaşamaya çalışıyoruz. Bu bölgenin artık bir tane bile tesisi kaldıracak gücü yok. Biz yıllardır söylüyoruz, Marmara Bölgesine, Gebze'ye, Dilovası'na İzmit'e ve Kartepe'ye hiçbir şekilde artık bir tesis yapılamaz. Yapılacak her tesis artık yaşam alanlarımızı yok etmek demektir. Tesiste oluşacak toz, atık, gidip gelecek araçların oluşturacağı karbon emisyonu ile ortaya çıkacak etkiler de ormanlık alanların yok olmasına sebep olacak. Dünya sıfır karbon ile ilgili çalışmalar yaparken biz ülkemizi karbona boğmak için neler yapabiliriz derdine düşmüş vaziyetteyiz. Bu tesisin hiçbir şekilde halkımız tarafından istenmediğini tekrardan beyan ediyoruz" diye konuştu.

"BU ÜLKEYİ KİRLETMEKTİR"

MMO Gebze İlçe Temsilcisi Tanfer Yeşiltepe ise hazırladıkları raporu toplantıda sundu. "Tesisin çevresel etkileri ve işletme süreçleri dikkate alındığında, çevresel yönetim planlarının dikkatlice hazırlanması ve sürekli izleme yapılması gerekmektedir. Özellikle Ballıkayalar Tabiat Parkı'na yakınlığı ve hakim rüzgarların yönü dikkate alındığında, yaz aylarında hava kalitesini korumak için gerekli önlemlerin alınması önemlidir" diyen Yeşiltepe, raporun cüruf bertaraf tesisinin çevresel etkilerini değerlendirmek ve gerekli önlemleri belirlemek amacıyla hazırlandığını belirtti. Her aşamada çevresel etkilerin minimize edilmesi için önerilen önlemlerin dikkate alınması gerektiğini vurgulayan Yeşiltepe, "Üretilen ana malzemeyi ihraç edip, kalan atığı ülke topraklarına, eski maden galerine ve yeraltına bertaraf etmek, ülkeyi kirletmektir. Çıkan cürufta, ana malzemeyle birlikte ihraç edilmelidir. Cüruf üzerinden tekrar atık sahasında yeniden öğütme işlemi yapılarak geri kazanımı bertaraf sahasında ikincil bir işleme tabi tutarak, yerinde bir tozun oluşması da diğer bir problemdir. Atık tesisinden çıkacak malzemenin karayolu vb. alanda kullanılabileceği de kesin değildir. İçindeki ağır metal veya radyasyon durumu halk sağlığına ve çevreye etkileri gözetilmemiştir. Cürufun bertarafı da kamusal denetimden uzak, özel teşebbüsün manyetik seperatörle tekrar kâr elde etmek için yapacağı bir işlemdir. Bu nedenle denetimde kontrolsüz olacaktır" dedi.

Toplantı esnasında ve bitiminde Kocaeli Valiliği Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünden ÇED Şube Müdürü Güneş Ekşi'den milletvekilleri ve beraberindekiler halkın tesisi istemediğine dair rapor tutmasını istedi. Ekşi toplantının gidişatının notunun alındığını belirtip talebe dair, dilekçe ile başvuruda bulunulması gerektiğini söyleyince toplantıya katılanlardan imzalar toplandı.

Bizim olanı bize vermek kazanım mı?

Kroman Çelik işçileri işten atmaları iş bırakarak durdurdu