Menemen'e katı atık tesisi kuruluyor | Smyrna'dan İzmir'e Kentin Gündemi
İzmir Büyükşehir Belediyesi, Menemen’de katı çöp arıtma tesisi kuruyor. Uzmanlar çöp yakma işlemi konusunda uyarılarda bulunurken yurttaşlar da arıcılık ve tarımın tehlikeye gireceğini anlatıyor.
Ramis SAĞLAM
İzmir
İzmir Valiliği Mahalli Çevre Kurulunun 21 Haziran 2023’te oy çokluğuyla aldığı karar doğrultusunda İzmir Büyükşehir Belediyesi, Menemen ilçesi Çaltı köyünde, “kuzey-2 entegre katı atık tesisi projesi” yapma kararı aldı. Mera hayvancılığını destekleme projesinin uygulandığı Çaltı merasında yer altı içme suyu sondajları, alanın çok yakınında da Gediz Nehri ve tarımsal sulamaya hizmet eden regülatör tesisi bulunuyor. Bölge aynı zamanda doğal ve arkeolojik sit alanı olma özelliğini taşıyor.
İzmir Tabip Odası Çevre Komisyonu üyeleri ve uzmanlar bölgede inceleme yaparken bölge sakinleri komisyon üyelerine, mera hayvancılığını destekleme projesinin olduğu alanda katı atık projesinin yapılmasını istemediklerini belirterek tepkilerini dile getirdi.
"YER ALTI SULARI KİRLENEBİLİR"
Çevre Komisyonu Başkanı Halk Sağlığı Uzmanı Tuğrul Şahbaz, çöp yakılarak enerji üretmenin çevre kirliliği yarattığını söyledi. Dioksin ve franlar gibi kimyasal maddelerin özellikle solunum yoluyla alınacak şekilde çevreye yayıldığını belirten Şahbaz, “Bu tür tesislerin yer altına geçirgenlikleri olduğu için yer altı sularının kirlenmesine de neden olabilir. Çöp yakma yöntemi net olarak söyleyebiliriz, doğru bir yöntem değil. Çöp atıkların yok edilmesi gerektiğini biliyoruz. Büyükşehir Belediyesi, tabip odası, meslek örgütleri ve bilim insanlarıyla birlikte çalışarak ortak akılla doğru yer seçilebilir” dedi.
"TESİSİ BİLİM İNSANLARI İNCELEMELİ"
Hekimlerin öncelikli görevlerinin yurttaşların hasta olmasını önlemek olduğunu söyleyen Komisyon Üyesi Dr. Oya Otyıldız, “Koruyucu hekimlik görevimiz gereği buradayız. Koruyucu hekimlik, insanların hasta olmadan karşılaşabilecekleri hastalıklar konusunda önlem alınmasını sağlamaktır. Böyle bir tesisin yapılabilmesi için bilim insanlarının bütüncül olarak değerlendirme yapması gerekiyor” diye konuştu.
Açılmak istenen tesisi yerleşim açısından değerlendiren Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Ali Osman Karababa, mera alanı olan bölgelerin sadece burası için değil her yerde insanlığın geleceği için korunması gerektiğini söyledi. Karababa, “Kendi ekosistemleri içinde, hayvancılık ve tarımsal üretim yapılacağı için özel korunması gereken alanlar. Yaşanan iklim krizi ve geleceğimizi düşündüğümüzde yeterli ve güvenli gıdaya, su kaynaklarına ihtiyacımız var. Özgün bir ekosistem içine katı atık bertaraf tesisi kabul edilebilir bir tercih olmadığı gibi iki tane olması ve plastiklerin yakılarak yok edilmesi asla kabul edilemez” dedi.
ARI KOLONİLERİNE ZARAR VERECEK
Yamanlar Dağı’nın eteklerinde arıcılık yapıldığını söyleyen Yüksek Ziraat Mühendisi Üzeyir Karaca, “Bu bölgede 250 ton bal ve bal ürünü üretimi yapılıyor. Erken ilkbahardaki geçiş dönemi yani nisan mayıs aylarında Karaçalı denilen bölgemizde ise çaltı diye anılan bitki örtüsü yoğun olarak bulunuyor. Çaltı da yoğun nektar veren bir bitki olduğu için arıcılar bu bölgeyi yoğun olarak kullanıyorlar. Burası aşılama yapıldığı için Antep fıstığının üretim bölgesi olma özelliğine de sahip. Burada yapılacak olan çöp arıtma tesisinden çıkan atıklar, bölgedeki arı kolonilerine de zarar verecektir” dedi.
ALANA TOKİ DE YAPILACAK
Bölgede daha önce taş ocakları yapılmak istendiğini söyleyen Komisyon Üyesi Dr. Hüseyin Güven, “Manisa Büyükşehir Belediyesi tesisi yapmadan önce, ‘Sizi olumsuz etkilerden koruyacağız’ diyerek il sınırının en uç noktasına yaptı. Şimdi de aynı açıklamayı İzmir Büyükşehir Belediyesi de yaparak İzmirlileri bu tehlikeden koruduklarını söylüyorlar. Harmandalı’da yaşanan sorunları şimdi Menemen Çaltı köyüne taşıyacaklar. İnsanlarımızın sağlığını hiçe sayacak bu projenin tekrar değerlendirilmesi için çağrı yapıyoruz” dedi.
Çaltı’da yapılmak istenen katı atık projesine karşı girişimlerde bulunan Önceki Dönem Mahalle Muhtarı Gürol Kaplan, “Bize gelen bilgiye göre 1500 dönümlük bir alanda katı atık projesi yapılacak. Yaklaşık 300-400 metre uzakta Manisa Büyükşehir Belediyesinin Uzunburun mevkiinde yapmış olduğu katı atık depolama yakma tesisi bütün olarak Gediz Havzası’na zarar veriyor. Buradaki tesise Mersin’den bile atık geliyor. Katı atık tesisi yapılmak istenen alana aynı zamanda TOKİ konut projeleri de yapılmak isteniyor. Binlerce insanın yaşayacağı alanda iki tane çöp tesisi yaparak insan sağlığını da tehlikeye atıyorlar” dedi.
"ÜZÜM BAĞIMI SATMAK ZORUNDA KALDIM"
Çaltı’da 68 yıldır yaşayan Kerim Huşlu, Çaltı’nın karşısında, Manisa’nın sınır noktasında Manisa Büyükşehir Belediyesinin yapmış olduğu katı atık depolama ve yakma tesisinin kokusundan ve pisliğinden rahatsız olduklarını belirterek, “Tesisin altındaki üzüm bağımı verimsizleştiği için sattım. İzmir Büyükşehir Belediyesinin katı atık tesisi yapmasını istemiyoruz. Yayılan kokudan sadece biz değil bölgedeki bütün köyler hatta Menemen bile rahatsız” dedi.
Seyrek çöp artıma fabrikasında daha önce çalıştığını söyleyen Çaltı köyünde 53 yıldır yaşayan Hakkı Kaplan, “Çöp fabrikalarının doğaya uyumlu olmadığını biliyorum. Çünkü yerinde ayrışım olmadığı için daha sonra ayrıştırmak çok zor oluyor. Çalışırken doğaya verilen zararı yaşayarak gördüm. Yakılan çöpler hem doğaya hem de insana büyük zarar verdi. Burada köylülerden bir heyeti onaylamaları için götürdüler. İş sağlanacağı belirten tesiste bugün çalışan yok. Açılmak istenen ikinci tesise kesinlikle karşıyız. Meramızda hayvanlarımızı otlatamadıktan sonra bizim burada durmamızın bir anlamı da kalmıyor. Şehrin üzerine bir kambur daha istiyorlarsa buyursun yapsınlar. Biz köyümüzde üretmek istiyoruz. Buradan göç etmek istemiyoruz” dedi.
