Bu sokağın adı ‘Yaşar Kemal’

Berkay YEĞİN
Van

Yaşar Kemal edebiyat ustalığıyla bir evrenselliğe ulaşırken yazın dünyasında yerel bağlarıyla kök salmıştır. Onun yazdıklarını evrensel yapan da tam olarak budur. Dünya genelindeki ünü Çukurova’ya saldığı kökten de fazladır desek yanlış olmaz. Yaşar Kemal’den ve Çukurova’dan söz ederken Van’dan bahsetmezsek haksızlık etmiş oluruz. Çünkü Yaşar Kemal’in kökleri buraya dayanır. Vanlı oluşunun dışında, hikayelerinde pek çok karakter de Vanlıdır zaten.

Bir betimleme ustası olarak Van Gölü’nün güzelliğine dair yazdıkları ne kadar hayranlık uyandırırsa, Van’ın ağır aksak yönlerine işaret edişi de o kadar haklıdır. Bu yüzden her dönemin iktidarlarıyla arası bozuktur. Ölümünün 10. yılı yaklaşırken bugün ismiyle hâlâ iktidarı ve iktidara yakın kesimleri rahatsız etmeye devam ediyor büyük usta. Öyle ki bunu yurttaşlar da böyle ifade ediyor. Yaşar Kemal isminin bir sokağa verilmesi için nasıl mücadele edilmiş birlikte bakalım.

‘KURYE ARKADAŞLARI TEMBİHLEDİK’

Şemsiye, Kuş Kafesi ve ismi meçhul olan 3 sokak yan yana; kafeler, çay ocakları, kahvaltıcılarla oldukça işlek bir muhit. İsmi meçhul olan sokakta yıllar önce Yaşar Kemal Meyhanesi vardı. Yer yön tarif edilirken konu olan meyhane ismi daha sonra sokağın geneli için kullanılageldi. Sokak esnafı da benimsedi bu ismi. Daha öncesinden sokağa ‘Kelebek’ isminin verilmesi önerisi de gündemdeymiş. ‘Kuş Kafesi’, ‘Şemsiye’nin yanında hem uyumlu olur hem de reklamı daha fazla olur diye önerilmiş. “Biz çiçek, böcek istemiyoruz, bu ismi yaşatacağız, siz ne derseniz deyin” düşüncesiyle yurttaşlar Yaşar Kemal isminde ısrar etmeye başlamış, hatta bu ısrar adeta bir inada dönüşmüş, sipariş verirken, yol tarif ederken esnaf da yurttaş da ‘Yaşar Kemal Sokağı’ demekten hiç vazgeçmez. Yaşar Kemal Sokağı esnaflarından biri olan Özgür Aras anlatıyor: “Kurye arkadaşları tembihledik sokağın ismini bu şekilde kullanalım diye nereye gitsek böyle andık. Aynı zamanda Yaşar Kemal sosyalist bir kişiliktir bu yüzden de isme sahip çıkıyoruz”.

‘İKTİDAR İLE YAŞAR KEMAL’İN FİKRİ BİR Mİ?​’

Sokak esnaflarından Fırat Oflas ise belediye kayyumla yönetilirken dilekçe verdiklerini, dilekçenin kabul edilmediğini söylüyor. “2019 yerel seçimleri öncesinde de dilekçe verdik. Kayyum yönetiminde de belediye meclisinden geçti ama yine kayyum engeline takıldı. Üstelik isim de Nur Baba Sokak’tı. Yahu kimdir bu Nur Baba? Kim tanıyor, birimizin akrabası olsa bilirdik.”

“Sürekli bürokratik engellere takılan bu isimde ne var, tam olarak, neden rahatsızlar?​” diye soruyoruz. “İktidarın düşüncesiyle Yaşar Kemal’in fikri arasında dünya kadar fark var. Devamlı halk adına söz söylemiştir. Bu yüzden hiçbir iktidar tarafından da benimsenmedi” cevabını veriyorlar. “Yaklaşık 9 aydır artık valilik izniyle de ismi kullanabiliyoruz. Şimdi kendi belediyemiz var yine bir gün toplanıp gideceğiz görüşmeye. Bu sokağa şöyle kocaman bir Yaşar Kemal tabelası, Yaşar Kemal’in fotoğrafları vs. isteyeceğiz, yakışmaz mı hem?​” Yakışır tabii ya, kim ne derse desin bu sokağın adı Yaşar Kemal Sokağı’dır artık…