Diyarbakır'da sadece bir radyoterapi cihazı çalışır durumda

Elif Ekin SALTIK
Diyarbakır

Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesinde kanser tedavisi gören hastaların, ışın tedavisinden yararlanamadığı ortaya çıktı. Konuyla ilgili açıklama yapan Diyarbakır Tabip Odası, hastanedeki cihazların bozuk olduğunu, hastaların düzenli tedaviye erişemediğini bunun da ölümlere sebebiyet verdiğini belirterek hastanenin kanser hastalarıyla dolduğunu açıkladı.

Diyarbakır Tabip Odasının X hesabından “Sağlık alanındaki eşitsizlik kanser tedavisinde de kendini gösteriyor. Kentimizdeki radyoterapi cihazı ve radyasyon onkolojisi uzman sayısının azlığı, tedaviye ulaşamayan kanser hastalarının yaşamlarına mal oluyor” notuyla paylaşılan açıklamada Diyarbakır’da sadece 3 cihaz olduğu verisi de paylaşıldı.

“Bölge illerinde radyasyon onkolojisi alanında cihaz ve ilgili uzmanların eksikliği Diyarbakır başta olmak üzere bölge illerinde yaşayan kanser hastalarının yaşamına mal oluyor. Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi hastanelerinde radyoterapi (ışın tedavisi) ihale usulü ile bir firma tarafından sağlanmaktadır” denilen açıklamada, radyoterapi cihazı ve ilgili uzman eksikliği nedeniyle hastaların gece yarılarına kadar ışın tedavisine alınması ve cihazın sürekli olarak çalışır durumda kalması nedeniyle cihazın sık sık bozulduğu bilgisinin mağdur olan hastalar tarafından Odaya aktarıldığı belirtildi. Cihaz bozulduğunda, ilgili firmanın cihazı tamir etmediği/edemediği için hastaların tedavilerinin kesintiye uğradığı belirtilen açıklamada “Hastalar kür sağlayacak/tedavi edecek ışın tedavisinden mahrum kalıyor. Uzun süredir cihaz tamir edilemediği için hastaların tedavileri aksıyor” denildi.

"KENTTE SADECE BİR CİHAZ ÇALIŞIYOR"

Çevre illere de hizmet vermek zorunda olan Diyarbakır’da ışın tedavisi yapan üç cihazın bulunduğu belirtilen açıklamada, Türkiye’nin diğer illeri ile karşılaştırıldığında bu sayının çok yetersiz olduğu ifade edildi. “Şu anda DÜTF’deki cihaz çalışmamakta, kentteki kamu hastanesinde sadece bir cihaz çalışmaktadır. Bu hastane de kanser hastaları ile dolup taşmış durumda” denilen açıklamada “Kanser gibi yarı-acil bir hastalıkta her geçen gün hastalar için hayati önem taşıyor. Sağlık otoriteleri yaşanacak ölümlerin sorumlusu olmak istemiyorlarsa sorunun kaynağına yönelik olarak bir an önce çözüm üretmelidir. Yetkili mercileri, hastaların daha fazla mağdur olmaması için, hastaların yaşamlarına mal olan bu sorunu gidermek üzere bir an önce harekete geçmeye çağırıyoruz” denildi.

Tabip Odası, paylaştığı tabloyla da bölgedeki eşitsizliği ortaya koydu. Diyarbakır’da 3, Urfa’da 1 cihaz bulunurken, Batman ve Mardin’de cihaz bulunmuyor. Bu illerin toplam nüfusu ise 5 milyon 240 bin.

HEM CİHAZ EKSİK HEM RADYOLOJİ ONKOLOĞU!

Konuya dair görüşüne başvurduğumuz Onkoloji Uzmanı Dr. Halis Yerlikaya, sağlık güvencesi olmayan bir hastanın özel hastanede tedavi olmasının imkansız olduğuna dikkat çekti. “Kanser tedavisi yarı acil bir tedavidir, ertelenebilecek bir tedavi süreci değildir, dolayısıyla tanı konulduktan sonra tedavinin hızla başlatılması gerekir” diyen Yerlikaya, radyoterapinin de hastayı tamamen kanserden kurtarmaya yönelik tedavinin bir parçası olduğuna dikkat çekti. Diyarbakır’da ciddi bir bölgesel eşitsizlik olduğuna işaret eden Yerlikaya, “Diğer illerle kıyaslandığında nüfusa oranla Diyarbakır ve bölge illerinde çok ciddi bir radyasyon onkoloğu eksikliği var ve cihaz eksikliği var. Örneğin Ankara’da 78 tane cihazı bulunurken ya da daha az nüfusu olan bir ilde daha çok cihaz bulunurken Diyarbakır, Batman, Mardin, Şırnak, Siirt, Bingöl, Urfa’nın bazı ilçeleri gibi bütün bu geniş alanda çok az bir cihaz var. Diyarbakır özelinde 3 tane cihaz var, özel hastanenin cihazı da çalışmıyor. Üniversite hastanesinin cihazı da özel sektöre ait. Bir cihazla çok fazla hasta aynı anda tedavi edilmeye çalışıldığı için cihaz sürekli çalışır durumda olduğundan bozuluyor. Cihaz bozulunca da örneğin bir hastaya 5 günlük bir tedavi vermişsiniz ara verdiğinizde tümör yeniden büyüyebiliyor, yani verdiğiniz o 5 günlük tedavide işe yaramıyor” dedi.

"HASTALARIN YAŞAMINA MAL OLUYOR"

Radyoterapi tedavisinin işe yarıyor olması için kesintisiz bir tedavinin uygulanması gerektiğine dikkat çeken Yerlikaya sözlerini şöyle sürdürdü: “Özetle burada ciddi bir bölgesel eşitsizlik var, bölge illerinde hem cihaz sayısı hem radyasyon onkoloğu sayısı az. İkincisi, var olan cihazlarla çok fazla sayıda hastaya aynı anda tedavi verilmeye çalışıldığı için cihazlar bozuluyor, bu da tedavileri aksatıyor. Üçüncüsü, kanser gibi yarı acil bir hastalıkta bu tedaviye erişilemediği için hastalar iyileşebilecekken tedavilerinde ciddi bir aksama oluyor, bütün bunları da bir araya getirdiğimizde bölge illerinde kanser hastalarının yaşamına mal oluyor diyebiliriz.”

GÜVENCESİZ HASTA İÇİN GÜNLÜK TEDAVİ ÜCRETİ 5-6 BİN LİRA

Diyarbakır’da aradığımız özel bir hastane ise bir sağlık kuruluşunda tedaviye başlayan bir hastanın başka bir yerde tedaviye devam edemeyeceğini söyledi. “Tedavi için çıkartılmış bir plan oluyor, o nedenle başka yerde tedaviye başlayan kanser hastalarını kabul etmiyoruz” diye bilgi veren kişi, sigortası olan hastadan tedavi süresince herhangi bir ücret alınmadığını söyledi. Sağlık güvencesi olmayan hastalar için durum nedir sorumuza ise şu cevabı verdi: “Çıkartılan tedavi planına göre değişebiliyor. Minimum 10 günlük bir tedavi programında günlük 5-6 bin lirayı buluyor masraf. Daha da fazla olabiliyor. Ve buna doktor girişi dahil değil.”