Yüz binlerce bina riskli, yoksullar kaderine terk!

İstanbul Küçükçekmece’de çöken bina kentte dokunsan yıkılacak durumdaki yapıları, kentsel dönüşüm sürecini, yaşanan mağduriyetleri ve rezerv alan tartışmalarını yeniden gündeme taşıdı.

GÜNCELLENDİ

Fotoğraf: DHA

ANASAYFA

GÜNCEL

Paylaş

Andaç Aydın ARIDURU
İstanbul

Küçükçekmece’de çökmesi sonucu 1 kişinin hayatını kaybettiği 2'si ağır 8 kişinin yaralandığı binaya ilişkin açıklama yapan TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi (İMO), binanın yalnızca taşıdığı düşey yükler altında, yani deprem gibi herhangi bir etkiye veya zorlanmaya maruz kalmadan, henüz belirlenemeyen nedenlerle çöktüğüne dikkat çekti.

Küçükçekmece Belediye Başkanı Kemal Çebi’nin, binanın 1988 yılında iki katlı olarak inşa edildiği, sonradan iki katın daha kaçak olarak ilave edildiği ve dört katlı hale getirildiği yönündeki konuşmasına değinilen açıklamada, “Bu açıklamalar da olayın vahametini ortaya koymakta” ifadelerine yer verildi.

İstanbul’un yapı stokunun durumu hakkında da bilgi veren İMO, “İstanbul’da mevcut binaların azımsanamayacak kısmının yapı güvenliği açısından ne durumda olduğunu bir kez daha göstermiş. Yapı stoku sağlığının tespit edilmesinin ve iyileştirilmesinin ne kadar önemli olduğunu tekrar hatırlatmıştır” yorumu yer aldı.

Yapı denetim sistemindeki sorunlara da dikkat çekilen açıklamada “Artık amaca ve ihtiyaca tam olarak hizmet edemeyen yapı denetim sistemi de yeniden düzenlenmelidir. Aksi takdirde bu şekilde yapılan binalarla güvenli olmayan yapı stokuna yenileri eklenmeye devam etmektedir” denildi.

EN AZ 320 BİN BİNA ALARM VERİYOR

Çöken binaya ilişkin gazetemize konuşan İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Yöneticisi Özer Or, “Bu binaya benzer durumdaki konut sayısını bilemiyoruz, bunun için ilgili idareler tarafından ayrıntılı incelemeler yapılmalıdır. Yalnızca 2018’de uygulamaya konan imar affında İstanbul’da yaklaşık 320 bin bina yapı kayıt belgesi aldı. Bu binaların sahipleri kendi iradeleriyle binalarının inşaat ruhsatlarına uygun inşa edilmediğini, taşıyıcı sistemde değişiklikler olabileceğini veya binalarının tamamen kaçak olarak inşa edildiğini itiraf etmiş, bununla ilgili tespit yaptırmış ve beyanda bulunmuştur. Daha önceki dönemlerde de yüz binlerce bina imar aflarından yararlandırılmıştır. Bu binaların çoğu Küçükçekmece’deki çöken bina ile benzer riskleri taşımaktadır” dedi.

"60 BİN BİNA ÇÖKEBİLİR"

İstanbul’da yaklaşık 600 bin binanın çeşitli düzeylerde riskli olduğunu öngördüklerini ifade eden Or, “Bunların yüzde 10’unun ağır hasar almasını veya göçmesini beklesek bile 60 bin bina eder. Kahramanmaraş depremlerinde yıkılan bina sayısı yaklaşık olarak 39 bin olarak açıklanmıştı. Bölgede 200 binden fazla binanın ise ağır hasar kaydı var. İstanbul’da riskli bina sayısı daha az değil” uyarısında bulundu.

"YOKSULLAR KADERİNE TERK EDİLDİ"

Küçükçekmece’de çöken binaya ilişkin iktidar medyasında “Kentsel dönüşüme direndiler ve böyle oldu” temalı haberlere ilişkin de değerlendirmede bulunan Or, Maraş depremlerinin ardından hayata geçirilen kentsel dönüşüm yasası ve rezerv alan düzenlemesinin de çözüm olmadığına dikkat çekerek “Kentsel dönüşüm hazır tasarrufu olmayanlar için neredeyse imkansız hale geldi. Teşvik paketlerine rağmen yenileme beklenen hızda değil. Ekonomik kriz koşullarında geçinmek için dahi borçlanmak zorunda bırakılan işsiz ve düşük ücretli kesimlerden bu konuda kendi başlarının çarelerine bakmalarını beklemek onları kaderlerine terk etmektir” ifadelerini kullandı.

MİLYONLARCA KİŞİ RİSK ALTINDA

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki İstanbul'da 6 milyon civarında konut, 1,5 milyon civarında da iş yeri bulunduğunu belirterek, yaklaşık 600 bin konutun riskli olduğunu söylemişti. TMMOB’nin olası İstanbul depremine ilişkin 28 Ocak 2020’de yayınladığı raporda ise İstanbul’daki riskli konut sayısı 1.5 milyon olarak açıklanmıştı.

İMO tarafından 2021’de hazırlanan raporda ise İstanbul’da 1 milyon konutun depreme karşı güven vermediği ifade edilmişti. Raporda kentsel dönüşüm projelerinin ise rant değeri yüksek yerlerde başlatıldığı vurgulanmıştı.

İBB’ye bugüne kadar 160 bin bina tarama başvurusu yapıldı. Tarama sayısı ise 35 binde kaldı. Bugüne kadar yapılan taramalarda 318 binanın dokunsan yıkılacak durumda olduğu tespit edildi.